Claude Lévi-Strauss

[bullvar_katip]

Claude Lévi-Strauss (d. 28 Kasım 1908; Brüksel, Belçika - ö. 30 Ekim 2009; Paris, Fransa), Fransız antropolog, etnolog ve yapısalcı antropolojinin en önemli ismi. Yaşamı Claude Lévi-Strauss, Yahudi asıllı Fransız bir ailenin çocuğu olarak, 28 Kasım 1908 tarihinde Brüksel'de dünyaya geldi. Sanat eğitimi almış olan babası Raymond Lévi-Strauss, portre ressamlığı ile uğraşıyordu, annesi Emma Lévi-Strauss ise eğitimli bir ailedendi. Lévi-Strauss'un çocukluğu, Paris'te elit bir çevrede geçti. Babasının 1914 yılında I. Dünya Savaşı nedeniyle askere gidişinin sonrasında annesi ile birlikte Versay Başhahamı olan dedesi Emile Lévy ile yaşamaya başladı. Her ne kadar istemese de, Paris Sorbonne Üniversitesi'nde hukukbilimi ve felsefe okudu. O dönem Lévi-Strauss, Marx ve Freud'u keşfetti. León'da bir lisede iki yıl kadar ders verdikten sonra, 1935 yılında Sâo Paulo Üniversitesi'nde profesör olarak çalışmaya başladı. 1935'ten 1939'a kadar, Amozonlar'da Etnografik Elcilige el attı. II. Dünya Savaşından kısa süre önce Fransa'ya geri döndü. Gönüllü askerlik hizmetini yaptıktan sonra, New York'ta bir okulda ders vermek için, tekrar Fransa'yı terk etme kararı verdi. Burada Roman Jakobson ile tanıştı ve özellikle onun dilsel düşüncesinin etkisinde kaldı. 1944'te Fransız Dışişleri tarafından Fransa'ya çağrıldı ve ardından Fransız Konsolosluğunun Kültür Danışmanı olarak, yeni araştırmalarını tamamlayabilmesi icin New York'a gönderildi. 1949'da Paris'te Musée de l'Homme'un müdürlüğünü yaptı, 1959'dan 1982'deki emekliliğine kadar, Collège de France'da Sosyal antropoloji profesörü olarak görevde kaldı. Düşünceleri Descartes ve Sartre'a şiddetle karşı çıkan yapısalcılığın kurucusu ünlü Fransız antropologudur. Levi-Strauss'a göre, biz öncelikle bilinç değil de, dilin, kültürün ve eğitimin ürünü olan toplumsal yaratıklarız. Felsefeyi çokça meşgul eden özne-nesne ayrımı üzerinde hiç durmayan Levi-Strauss, yapısalcılığın bir bilim olduğunu söyler. Buna göre, yapısalcılık işe, insan etkinliğinin temel öğelerini, eylemleri ve sözleri sınıflayarak başlar ve daha sonra bu öğelerin nasıl birleştiğini inceler; yapısalcılık, bundan dolayı her tür insan etkinliğiyle ilgili nesnel yasalara ulaşmayı amaçlayan bilimsel bir araştırmadır. Yapısalcılıkla ilgili fikirlerinin temelini Ferdinand de Saussure’un modelinden alan Levi Strauss, aynı zamanda kendisinden sonra gelen kuramcılara da önderlik etmiştir. Saussure yapısal analizi, "ezeli evrensel insan gerçeklerinin" keşfedilmesinde bir yöntem olarak sunmaktadır. Saussure Dil'i bir yapı olarak ele almakla, yani dili kendi içögelerinin işleyişi bakımdan değerlendirmekle bu yöntemi geliştirmiştir. Levi-Strauss içinse, özellikle, evresensel insan gerçeklikleri, insan olma niteliği sayesinde bütün insanlar tarafından paylaşılır ve yapının her düzeyinde gözlemlenebilir hale gelmektedir. Levi-Strauss, kültürel alanı Saussure'ün yöntemiyle değerlendirmeye girişir. Tıpkı, bir göstergeler sistemi gibi ele alır Kültür olgusunu. Yapının farklı düzeylerinde ele alınma biçimlerinden biri ise Levi-Strauss'un bu yapı taşları arasındaki ilişkilerin benzerlik ya da farklılık prensibi dahilinde "çift kutuplar" (binary pairs/binary oppositions) etrafında gerçekleşmesidir. Bu çiftler, farklı olmalarıyla Saussure'ün paradigmalar fikriyle ya da aynı olmalarıyla sentagmalar ile "değiştirilebilir" duruma gelmektedir. Levi Strauss'a göre üniteler ya da ögeler arasındaki ilişkiler çiftler aracılığıyla anlaşılabilir. Elmanın elma olduğunu armut ya da kavun ya da karpuz ya da çilek olmadığını bildiğiniz için söyleyebilirsiniz. Ama elmanın "ne" olduğunu elmayı bir başka ögeyle karşılaştırarak belirleyebilirsiniz. Levi Strauss için A’nın ya da B’nin ne olduğu değil, A ile B arasındaki ilişkiler önemlidir. Çünkü, yapısalcılık, bir şeyin başka bir şeyle ilişkisini temellendiren Sistemin ya da Yapı'nın kendisiyle ilgildir esas olarak. Önemli eserleri Les Structures élémentaires de la parenté (1949) Race et histoire (1952) Irk ve Tarih Tristes tropiques (1955) Hüzünlü Dönenceler Anthropologie structurale (1958) Yapısal Antropoloji Le Totemisme aujourdhui (1962) La Pensée sauvage (1962) Yaban Düşünce Mythologiques I-IV Le Cru et le cuit, 1964 Du miel aux cendres, 1966 L'Origine des manières de table, 1968 L'Homme nu, 1971 Anthropologie structurale deux (1973) La Voie des masques (1972) Paroles donnés (1984) Histoire de lynx (1991) Regarder, écouter, lire (1993) Myth and Meaning (1978); Mit ve Anlam, çev. Gökhan Yavuz Demir, İthaki Yayınları, Şubat 2013 Kaynakça Dış bağlantılar Kategori:1908 doğumlular Kategori:2009 yılında ölenler Kategori:Fransız antropologlar Kategori:Fransız etnologlar Kategori:Fransa Yahudileri Kategori:Yahudi filozoflar Kategori:Yapısalcılar Kategori:Erasmus Ödülü sahipleri Kategori:Fransız Akademisi üyeleri Kategori:École des hautes études en sciences sociales Kategori:20. yüzyıl Fransız filozofları Kategoriin antropologları Kategori:Kıta filozofları Kategori:Fransız ateistler Kategori:100 yaş üstü Fransızlar Kategori:Légion d'honneur Büyük Haç Nişanı sahipleri Kategori:Yahudi ateistler Kategori:Yahudi bilim insanları Kategori:Yahudi yazarlar Kategori:Condorcet Lisesinde öğrenim görenler Kategori:Ulusal Bilimler Akademisi üyeleri Kategori:Sosyal antropologlar Kategoriaris Üniversitesinde öğrenim görenler Kategori:Collège de France öğretim üyeleri Kategori:Eleştirel teori Kategori:The New School öğretim üyeleri Kategori:São Paulo Üniversitesi öğretim üyeleri Kategori:Özgür Fransa kişileri Kategori:Ateist filozoflar