Çuvaşistan

[bullvar_katip]

küçükresim|upright=1.14|right Çuvaşistan veya Çuvaş Cumhuriyeti (Çuvaşça: Чăваш Республики, Çovaş Respubliki, چأۋاش رەسپوپلېكې), Rusya'nın içinde yer alan federe cumhuriyettir. Cumhuriyetin adını aldığı Çuvaşlar, Türk halklarından biridir. Çuvaşistan, Rusya’nın orta kesiminde yer alır ve Haziran 1920’de kurulmuştur. Yüzölçümü 18.300km2'dir. Nüfusu yaklaşık 1.350.000'dir. Başkenti Çeboksarı'dır. Çuvaşların, 10.-16. yüzyıllarda eski Türk boylarının (İdil Bulgar'nın) karışmasından meydana geldikleri yazılmıştır. Ayrıca Çuvaşların Suvar ya da Suvaz adlı Türk adından geldiği de öne sürülmektedir. Çuvaşların %15'i Başkurt ve Tatar bölgesindedir. Çuvaşların yaşadığı bölge 16. yüzyılda Rusların eline geçmiş, bölgede 1920'de özerk yönetim birimi oluşmuş, Nisan 1925'te de özerk Cumhuriyet haline gelmiştir. SSCB'nin dağılmasından sonra da (1991) Çuvaşistan Özerk Cumhuriyeti adını almıştır. Çuvaşlar Orta Volga bölgesinde, kapalı bir toplum olarak yaşarlar. Cumhuriyetin yüzölçümü 18.300km2 dir. Ülkenin üçte biri ormanlarla kaplıdır. Çuvaşistan'nın ülke nüfusu 1.500.000'dir. Nüfusun %60'ı şehirlerde yaşamaktadır. Bu nüfusa, Rusya'ya bağlı diğer federasyon ülkelerinde yaşayan çuvaşlar da eklenirse, tüm Rusya Federasyonlarındaki Çuvaş halkının nüfusu 2.500.000 civarındadır. Zaman dilimi Çuvaşistan Moskova Zaman Dilimindedir. (MSK/MSD). UTC'e göre saat farkı +0300(MSK)/+0400(MSD). Türkiye -0300 Coğrafya Çuvaş Cumhuriyeti, Avrupa Rusya'nın merkezinde, Volga-vyatka ekonomik bölgesinin kalbinde, çoğunlukla Volga Nehri'nin batısında, Volga Yaylası'nda yer almaktadır. Kuzeyde Mari El Cumhuriyeti, batıda Nizhny Novgorod Oblastı, güneybatıda Mordovya Cumhuriyeti, güneyde Ulyanovsk Oblastı ve Doğu ve güneydoğuda Tataristan Cumhuriyeti ile sınırlanmıştır. Cumhuriyette iki binden fazla nehir —en önemlileri Volga, sura ve Tsivil—ve dört yüz göl vardır. Volga Nehri Vadisi rezervuarlarının bir kısmı Cumhuriyetin kuzeyindedir ve Sura Nehri, Cumhuriyetin Batı sınırı boyunca Volga'ya doğru akar. İklim ılıman karasal olup, ortalama sıcaklıklar Ocak ayında -13°C (9°F) ile Temmuz ayında +19°C (66°F) arasında değişmektedir. Yıllık yağış 450 ila 700 milimetre arasında değişir, ancak her yıl eşit değildir. Doğal kaynaklar arasında alçı, kum, kil, sapropel yatakları, fosforit ve turba bulunur. Petrol ve doğal gaz yatakları vardır, ancak bunların çıkarılması henüz ticari olarak takip edilmemiştir. Ormanlar, çoğunlukla Sura Nehri boyunca güneyde, arazinin yaklaşık %30'unu kaplar. İdari bölümler küçükresim|Çuvaş Cumhuriyeti Hükümet Evi 1996 - 2011 küçükresim|Mesih'in Dirilişi Kilisesi küçükresim|En eski eczane Ekonomi Çuvaş Cumhuriyeti, Orta Volga bölgesindeki en kalabalık ve en verimli ülkedir. Verimli toprakları üzerinde yaprak döken ormanlıklar vardır. Tarımda, buğday ve şeker pancarı, domuz ve sığırlar, tüm bölge için tipik olan çavdar, yulaf, arpa ve süt sığırlarından daha önemli hale gelmiştir. Çuvaş ekonomisi sanayi ve tarıma dayalıdır. Sanayi kolunda makine, dokuma, elektrik, alkol, kâğıt, kereste, kimyadır. Çuvaşistan'da yaklaşık 300 sanayi kuruluşu bulunmaktadır. Cumhuriyet, Rusya'nın şerbetçi otu yetiştirme merkezidir ve uzun süredir bira demleme tarihi ile ülke çapında ünlüdür. Aynı zamanda, özellikle güç iletimi ve kontrol sistemleri alanında elektrik mühendisliği için önemli bir merkezdir. Diğer önde gelen endüstriler metal işleme, elektrik üretimi ve kimyasal üretimdir. Shumerlin'de büyük ahşap işleme tesisleri de bulunmaktadır. Bölgedeki en büyük şirketler arasında Khimprom Novocheboksarsk (2017'de 164,55 milyon dolar gelir), Accond (şekerleme üreticisi, 152,55 milyon dolar), Cheboksary Enstrüman Yapma Tesisi (142,27 milyon dolar), NPP EKRA (enerji mühendisliği, 101,13 milyon dolar) bulunuyor. Din Çuvaş Türkleri çoğunlukla Ortodoks Hristiyandır. 2012 yılında yapılan bir araştırmaya göre Çuvaşistan nüfusunun %54,7'si Rus Ortodoks Kilisesi'ne, %4'ü herhangi bir kiliseye veya Rus Ortodoks kilisesi üyesi olmayan Ortodoks Hristiyanlığa, %3'ü İslâm'a (çoğunluğu Tatarlar), %3'ü herhangi bir oluşuma bağlı olmayan Hristiyanlardan ve %1'i ise yerel inançlara bağlı insanlardan oluşuyor. Buna ek olarak nüfusun %24'ü "spiritüal fakat belirli bir dine bağlı değil", %1'i ateist ve %2,3'ü diğer dinleri takip ediyor ya da soruya yanıt vermiyor. Çuvaşistan'daki okul çocukları için din eğitimi zorunludur. Öğrencilerin yaklaşık %76,9'u Ortodoks Araştırmaları'na, %16,0'ı Laik Araştırmalar'a, %15,7'si Dünya Dinleri Araştırmaları'na ve %1,4'ü ise İslâm Araştırmaları'na kayıtlıdır. Eğitim İlk olarak 1872'de Çuvaşça yapılmıştır. Çuvaşlarda eğitim düzeyi diğer cumhuriyetlerde olduğu gibi yüksektir. 24 anaokulunda 22.000 öğrenci, 702 ortaokulda 280.000 öğrenci, 3 üniversitede 19.000 öğrenci bulunmakta olup eğitim Çuvaşça ile yapılmaktadır. Halkın %77'si Çuvaşçayı kullanmaktadır. Ayrıca Çuvaşistan'da 801 kütüphane, 1200 kulüp bulunurken yılda 3 milyon kitap basılmakta ve 30 gazete çıkarılmaktadır. Ulaştırma Cumhuriyetteki ulaşım ağı, Rusya'nın en gelişmişlerinden biridir. Cumhuriyetin yollar, demiryolları, su yolları ve havaalanları sistemi, bölgeyi Rusya içinde ve dışında başkalarıyla bağlar. Demiryollarırı ve karayolları Moskova, Gorki, Kazan, Ulyanovsk ve başkent Çeboksarı ile bağlantılıdır. Kaynakça https://web.archive.org/web/20070927094554/http://www2.omu.edu.tr/ogrenciklupleri/klupler/turkdunyasi/ Kategori:Çağdaş Türk devletleri