Deniz Kızı Eftalya

[bullvar_katip]

Denizkızı Eftalya Işılay (Atanasia Yeorgiadu, Yunan: Αθανασία Γεωργιάδου, d. 1891, İstanbul - ö. 15 Mart 1939, İstanbul), Osmanlı Rumu ses sanatçısı ve kantocu. Yaşam öyküsü Bir subay olan babasının, konuklarına saz çaldığı zamanlarda şarkılar söyleyerek müzik yaşamına başlayan Eftalya, Galata semtinin çalgılı kahvelerinde sahneye çıktı. İlk dönemlerde, adının kantocular arasında geçmemesinin nedeni, o zamanlarda şarkı ve türkü yorumlamasından kaynaklanmaktadır. Udi Yorgo Bacanos'un ağabeyi müzisyen Aleko Bacanos, Eftalya'nın sesinden etkilenerek Gel ey denizin nazlı kızı nuş-i şarab et adlı dönemin ünlü şarkılarından birini bestelemiştir. Eftalya Hanım'ın Galata kahvelerinde başlayan müzik yaşamı, Türk müziğinin önemli bestecilerinden kemancı Sadi Işılay ile evliliğinden sonra değişti. Eftalya Hanım, bu evlilik sayesinde 1923’te başlayan mübadelede Yunanistan’a gönderilmekten kurtuldu. Mübadele yıllarını zevci Sadi Bey ile birlikte Fransa’da geçirdi. İlk plaklarını 1923-26 yılları arasında Paris’te Pathé firması için doldurdu. Aynı dönem Avrupa ve Orta Doğu'da konserler verdi. Yeniden İstanbul’a döndükleri 1927'de Columbia plak şirketi İstanbul’da faaliyete geçmiş, Türkiye’nin ilk resmi müzik okulu olan Dar'ül Elhan’ın Anadolu'dan derlediği halk ezgilerinin kayıt alınması için işbirliği yapmıştı. 56 plaklık çalışmanın yarısından fazlasını Denizkızı Eftalya okudu. Gayrimüslim sanatçı olmasından dolayı tepki çekmemek amacıyla, doldurduğu 30 kadar plakta kendi adı yerine takma Türk isimleri kullandı. Atatürk'ün huzuruna çıkıp söylediği şarkılar beğenildikten sonra sanatçı, 1930 yılından sonra doldurduğu plaklarda adını gizlememiş, adı plâk kapaklarında "Deniz Kızı Eftalya Hanım" biçimiyle yer almıştır. Deniz Kızı Eftalya isminin nereden geldiğini kendisi şöyle açıklamıştır: Şirket-i Hayriye 1930’lı yıllarda eski bir geleneği canlandırmak amacıyla Boğaziçi Mehtap Âlemleri düzenledi. Bunların ilki 4 Ağustos 1936 tarihinde Denizkızı Eftalya ile yapıldı. 45 yaşındaki Deniz Kızı Eftalya, o gece çok üşüdü, hastalandı ve bir daha sağlığına kavuşamadı. 15 Mart 1939’da kalp yetmezliği nedeniyle öldü. Naaşı, Aya Triada Kilisesi'nde düzenlenen cenaze törenin ardından Şişli Rum Ortodoks Mezarlığı'na defnedildi. Diskografi Taş plak (1930 sonrası) Bir Gün Ne Olurdu / İstanbul Yosması (Columbia - 1931) Cigaranı Yak Gidelim / Dümtek (Sahibinin Sesi - 1932) Dizlerine Kapansam / Karlı Dağlar (Sahibinin Sesi - 1932) Ne Olur / Sarı Kızın Ayağında Yemeni (Sahibinin Sesi - 1932) Aydın Kızı / Yeşil Ördek (Sahibinin Sesi - 1932) Bana Bir Tatlı Haber / Prozit Şerefe (Sahibinin Sesi - 1932) Benli / Köylü Kızı (Sahibinin Sesi - 1932) Bu Yaz Geçen Günlerimiz / Yalova Şarkısı (Columbia - 1932) Zehra / Kadıköylü (Columbia - 1932) Daktilo / İsterim Şarkı (Sahibinin Sesi - 1933) Beni Baştan Çıkardın / Yozgat’a Gelin Giderken (Sahibinin Sesi - 1933) Dilber Zühre / Gel Bana Bu Yaz Ayşem (Sahibinin Sesi - 1933) Çalıkuşu - Buzlu Bira (Columbia - 1933) Rakı Ver / Ben Seninle Başbaşa (Columbia - 1933) Heybeliden Bir Mehtap Hatırası / Saçından Örülü Bir Ağ (Columbia - 1933) Zayıf Mı Şişman Mı / Yarım Kalan Şarkı (Columbia - 1933) Avare Gönül / Derdinle Çektiğimi (Sahibinin Sesi - 1934) Naimem / Oğlan Gel Gel Yanıma (Sahibinin Sesi - 1934) Arap Kızı / Züğürt Âşık (Odeon - 1935) Kapı Çaldıkça Oynuyor Yüreğim / Unuttum Seni Yüzüme Gülme (Columbia - 1935) Şekerim / Biz Heybeli’de Her Gece (Columbia - 1936) Albüm Kadıköylü (Kalan - 1998) Kaynakça Kategori:1891 doğumlular Kategori:Sarıyer doğumlular Kategori:İstanbul doğumlu kadın şarkıcılar Kategori:Osmanlı Rumları Kategori:20. yüzyılda Türk kadın şarkıcılar Kategori:1910'ların şarkıcıları Kategori:1920'lerin şarkıcıları Kategori:1930'ların şarkıcıları Kategori:Kanto sanatçıları Kategori:Klasik Türk müziği şarkıcıları Kategori:1939 yılında ölenler Kategori:İstanbul'da hastalıktan ölenler Kategori:Kalp yetmezliğinden ölenler Kategori:Şişli Rum Ortodoks Mezarlığı'na defnedilenler