Derinköy, Artvin

[bullvar_katip]

Derinköy, Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı bir köydür. Tarihçe Derinköy'ün eski adı Gurcani veya Gurcan'dır. 1876 Trabzon vilayeti salnamesinde Gurcan Vartishev (كورجان وارطسخو) ve 1886 tarihli Rus nüfus tespitinde Gurcan (Гурджан) olarak geçer. Gürcistan'ın doğu kesiminde bir kasabanın adı olan Gurcaani aynı kökten geliyor olmalıdır. Gurcani köyü, orta çağda Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Klarceti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılda Gürcülerden ele geçirmiştir. Köydeki eski kilise bu dönemden kalmış olmalıdır. Öte yandan köyde Boraketi (ბორაკეთი), Ganzarti (განზართი), Kanarieti (კანარიეთი), Satibi (სათიბი), Bagati (ბაგათი), Oreketi (ორექეთი), Bagrigeti (ბაგრიგეთი), Opadziri (ოპაძირი) gibi Gürcüce yer adları günümüze ulaşmıştır. Gurcan veya Gurcani köyü, 19. yüzyılın ikinci yarısında Trabzon vilayetinin dört sancağından biri olan Lazistan sancağına bağlı Livana kazasının köylerinden biriydi. Bu yerleşim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde "Gurcan Vartishev" (كورجان وارطسخو) adıyla kaydedilmiştir. Bu salnameye göre 88 haneden oluşan köyün nüfusu 307 kişiden oluşuyordu. Salnamede köydeki hayvan varlığı olarak 80 öküz, 85 inek, 10 at, 552 keçi ve 500 koyun kaydedilmiştir. Burada "Vardishev" olarak kaydedilmiş olan yerleşim Vazishevi köyü olup 1835 nüfus defterinde ayrı bir köy olarak geçer. Gurcan-Vardishevi köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin Gurcan (Гурджан) adıyla kaydettiği köy Artvin sancağının Artvin kazasına bağlıydı. 1886 yılında köyün nüfusu 164 kişiden oluşuyordu ve bu nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmişti. On yıl öncesiyle kıyaslandığında köyün nüfusunun yarı oranında azaldığı görülmektedir. Birinci Dünya Savaşı sonlarında Rusların Artvin sancağından çekilmesinin ardından Gurcani köyü Gürcistan'nın sınırları içinde kaldı. Nitekim bu durum 7 Mayıs 1920 tarihinde Moskova Antlşaması'yla Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Yaklaşık bir yıl sonra Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgalinin ardından imzalanan Moskova Antlaşması'yla Artvin sancağı ve Gurcani köyü Türkiye'ye bırakıldı. Gurcan köyü, 1922 tarihli nüfus cetveline göre Sirya nahiyesine bağlıydı ve 13 hanede yaşayan 45 kişiden oluşuyordu. 1886 yılından sonra da köyün nüfusunun azalmaya devam ettiği görülmektedir. Rus idaresi sırasında Artvin sancağından Osmanlı ülkesine yoğun bir göçün gerçekleştiği bilinmektedir. Gurcan / Gurcani Türkçe olmadığı için köyün adı 1925’te Derinköy olarak değiştirildi. Ertesi yılki nüfus tahririne göre köyün nüfusu artmış, 82 kişiye ulaşmıştı. 1965 genel nüfus sayımında Derinköy'ün nüfusu 132 kişiden oluşuyordu ve bu nüfus içinde 63 kişi okuma yazma biliyordu. Köyün güneyinde, yolun kıyısında yer alan Gurcani Kilisesi tek nefli bir kilisedir. Yapı günümüze belli ölçüde sağlam ulaşmıştır. Coğrafya Derinköy, Artvin il merkezine 50km uzaklıktadır. Nüfus Kaynakça Dış bağlantılar Kategori:Artvin tarihi Kategori:Tao-Klarceti Kategori:Artvin merkez belde ve köyleri