Descartes teoremi

[bullvar_katip]

Geometride Descartes teoremi, her dört öpüşen veya karşılıklı teğet çember için, çemberlerin yarıçaplarının belirli bir ikinci dereceden denklemi sağladığını belirtir. Bu denklemi çözerek, verilen üç karşılıklı teğet çembere teğet olan dördüncü bir çember oluşturulabilir. Teorem adını, 1643'te teoremi tanımlayan René Descartes'tan almıştır. Tarihçe Teğet çemberleri içeren geometrik problemler üzerinde bin yıldır düşünülmüştür. MÖ 3. yüzyılın antik Yunanistan'ında, Pergalı Apollonius günümüze ulaşmamış olan "De tactionibus (On tangencies)" adlı bütün bir kitabı bu konuya ayırdı. René Descartes, 1643'te Pfalz Prensesi Elisabeth'e yazdığı bir mektupta problemi kısaca tartıştı. Aşağıdaki 'de verilenle aynı çözümü buldu ve böylece adını teoreme verdi. Frederick Soddy, denklemi 1936'da yeniden keşfetti. Bu problemdeki öpüşen çemberler bazen Soddy çemberleri olarak da bilinir, muhtemelen Soddy teoremin kendi versiyonunu 'The Nature'da (20 Haziran 1936) basılan The Kiss Precise adlı bir şiir şeklinde yayınlamayı seçtiği için. Soddy ayrıca teoremi kürelere genişletti; Thorold Gosset teoremi keyfi boyutlara genişletti. Eğriliğin tanımı küçükresim| Descartes teoremi, çemberlerin eğriliği açısından en kolay şekilde ifade edilir. Bir çemberin eğriliği (veya eğimi) k=±1/r olarak tanımlanır, burada r çemberin yarıçapıdır. Bir çember ne kadar büyükse, eğriliği o kadar küçüktür ve bunun tersi de geçerlidir. k=±1/r ifadesindeki , görüntüdeki üç siyah çember gibi, diğer çemberlere dıştan teğet olan bir çembere uygulanır. Diğer çemberleri çevreleyen büyük kırmızı çember gibi içten teğet bir çember için ise geçerlidir. Düz bir çizgi, sıfır eğriliği (ve dolayısıyla sonsuz yarıçapı) olan dejenere bir çember olarak kabul edilirse, Descartes teoremi, bir doğru ve üçü karşılıklı teğet olan iki çembere de uygulanır, diğer iki çembere ve çizgiye teğet olan üçüncü bir çemberin yarıçapını verir. Dört çember altı farklı noktada birbirine teğet ise ve çemberlerin eğrilikleri k (i=1,...,4) varsa, Descartes teoremi şöyle der:Verilen üç öpüşen çembere teğet dördüncü bir çemberin yarıçapını bulmaya çalışırken, denklem en iyi şekilde şöyle yazılır:± işareti, genel olarak iki çözüm olduğu gerçeğini yansıtır. Düz bir çizginin dejenere durumu göz ardı edilirse, bir çözüm pozitiftir ve diğeri pozitif veya negatiftir; negatifse, (yukarıdaki diyagramda gösterildiği gibi) ilk üçünü çevreleyen bir çemberi temsil eder. Probleme özgü kriterler, herhangi bir problemde bir çözümü diğerine tercih edebilir. Özel durumlar küçükresim| küçükresim| Üç çemberden biri düz bir çizgiyle değiştirilirse, o zaman bir k, diyelim k, sıfırdır ve 'den elenir. daha sonra çok daha basit hale gelir:İki çemberin yerini doğrular alırsa, değiştirilen iki çember arasındaki teğet, iki değiştirme doğrusu arasında bir paralellik haline gelir. Dört eğrinin hepsinin karşılıklı olarak teğet kalması için, diğer iki çemberin kesişmesi gerekir. Bu durumda k =k=0 ile, değersiz hale gelir. Üç doğru ve bir çemberin karşılıklı teğet olması mümkün olmadığından, üç çemberi doğrularla değiştirmek mümkün değildir. Descartes teoremi, dört çemberin tümü aynı noktada birbirine teğet olduğunda geçerli değildir. Diğer bir özel durum, knin tam kare olduğu durumdur, Euler, bunun Pisagor üçlülerinin eşzamanlı üçlüsüne eşdeğer olduğunu gösterdi. ve parametrik bir çözüm verilebilir. Eğriliğin eksi işareti seçildiğinde, bu şu şekilde çözülebilir: burada, olup iyi bilinen parametrik çözümlerdir. Kompleks Descartes teoremi Bir çemberi tam olarak belirlemek için, sadece yarıçapı (veya eğriliği) değil, aynı zamanda merkezi de bilinmelidir. İlgili denklem, koordinatlar (x,y) olarak gösterilmek üzere z=x+iy şeklinde karmaşık bir sayı olarak yorumlanır. Denklem daha sonra Descartes teoremine benzer görünür ve bu nedenle kompleks Descartes teoremi olarak adlandırılır. Eğriliği k ve merkezleri z olan dört çember verildiğinde (i=1 ... 4), 'e ilave olarak aşağıdaki eşitlik geçerlidir: kullanılarak k bulunduktan sonra, , 'ye benzer biçimde tekrar yazılarak z hesaplanabilir: Yine genel olarak, kün iki çözümüne karşılık gelen z için iki çözüm vardır. Yukarıdaki z formülündeki artı/eksi işaretinin, k formülündeki artı/eksi işaretine karşılık gelmesi gerekmediğini unutmayın. Genellemeler 1886'da R. Lachlan tarafından gösterilmiş olmasına rağmen n boyuta genelleme bazen Soddy-Gosset teoremi' olarak anılır. -boyutlu Öklid uzayında, karşılıklı teğet <span about="#mwt51" class="texhtml" data-cx="[{&quot;adapted&quot;:true,&quot;partial&quot;:false,&quot;targetExists&quot;:true}]" data-mw="{&quot;parts&quot;:[{&quot;template&quot;:{&quot;target&quot;:{&quot;wt&quot;:&quot;Matematik&quot;,&quot;href&quot;:&quot;./Şablon:Matematik&quot;},&quot;params&quot;:{&quot;1&quot;:{&quot;wt&quot;:&quot;(n &amp;minus; 1)&quot;}},&quot;i&quot;:0}}]}" data-ve-no-generated-contents="true" id="mwtA" typeof="mw:Transclusion">(n1)</span>-kürelerin maksimum sayısı 'dir. Örneğin, 3 boyutlu uzayda, beş küre karşılıklı olarak teğet olabilir. Hiper kürelerin eğrilikleri aşağıdaki eşitliği sağlar: teoremin 2 boyutlu versiyonuna tam benzer şekilde, düz bir hiper düzleme karşılık gelen durumu ile. Karmaşık sayıların 3 boyutlu bir analojisi olmamasına rağmen, merkezlerin konumları arasındaki ilişki bir matris denklemi olarak yeniden ifade edilebilir ve bu da boyuta genellenir. Ayrıca bakınız Ford çemberleri Apollon contası Apollonius Problemi ("çember teğetlikleri") Soddy altılısı Çemberlere teğet doğrular İzoperimetrik nokta Notlar Konuyla ilgili yayınlar Levrie, P. (2019), A Straightforward Proof of Descartes’s Circle Theorem. Math Intelligencer 41, ss. 24–27. https://doi.org/10.1007/s00283-019-09883-x Lagarias, Jeffrey & Mallows, Colin & Wilks, Allan. (2001). Beyond the Descartes Circle Theorem. The American Mathematical Monthly. 109. 10.2307/2695498. Jeff L’Heureux & Guthrie Scarr & Yasin Shtiui & Yang Tian. (2013). Descartes and the Apollonian Gasket, Makale J. B. Wilker. (1969). Four Proofs of a Generalization of the Descartes Circle Theorem, The American Mathematical Monthly, 76:3, ss. 278-282, DOI: 10.1080/00029890.1969.12000194 Mara Holloway, (2015). Generalizations and Relationships of the Descartes Circle Theorem, Makale Dış bağlantılar Cut-the-knot'da karşılıklı olarak dört teğet çemberi gösteren etkileşimli uygulama The Kiss Precise Jeffrey C. Lagarias, Colin L. Mallows, Allan R. Wilks: Beyond The Descartes Circle Theorem Descartes Circle Theorem @Wolfram MathWorld Descartes Circle Theorem @Theorem of the day Descartes' Circle Formula @artofproblemsolving Soddy Circles and Descartes Theorem, Three Tangent Circles. Inscribed and Circumscribed Circles, Radii. Descartes Complex Circle Theorem @geogebra Descartes' Circle Theorem - Example and Formula (Video, 5:00 dk) Kategori:Analitik geometri Kategori:Öklid geometrisi teoremleri Kategori:Öklid geometrisi