Diri Diri Gömülüş

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

Diri Diri Gömülüş (İng. The Premature Burial), Edgar Allan Poe tarafından yazılan ve ilk defa 1844'te The Philadelphia Dollar Newspaperda yayımlanan korku öyküsü. Ölmeden gömülme korkusu bu dönemde oldukça yaygındı ve Poe da öyküde genel ilgi gören bu konuyu işlemişti. Özet Diri Diri Gömülüşte birinci tekil kişi anlatımını kullanan bir anlatıcı, doktorların "ne olduğunu anlayamadıklarından katalepsi deyip işin içinden çıktıkları" bir hastalığı yıllar boyunca çektiğini anlatır. Anlatıcı bu hastalık sebebiyle ölüm benzeri bayılma nöbetleri geçirir ve bunun sonucunda ölmeden gömülme korkusu yaşamaya başlar. Birçok insanın da çeşitli sebeplerle canlı canlı gömüldüğü vakaları anlatarak bu korkusunu vurgular. Verdiği ilk örnekte, kurbanın gömüldüğü kripta yeniden açıldığında artık çok geç kalınmıştır. Diğer örneklerde ise kendine gelen kurbanlar, dışarıdakilerin ilgilisi çekmeyi bir şekilde başarırlar ve zamanında kurtarılırlar. Anlatıcı bu örnekleri, kendisini dehşete düşüren canlı canlı gömülme fobisine bir dayanak olarak anlatır. Hastalığı boyunca, bilinç kaybı yaşadığı ve gittikçe kötüleşen nöbetlere tutulur. Bu yüzden, günün birinde evinden uzakta böyle bir nöbet geçirmekteyken, yanlışlıkla diri diri gömüleceği fikrini bir saplantı hâline getirmiştir. Anlatıcı, arkadaşlarına kendisini canlı canlı gömmeyeceklerine dair yemin ettirir, evini terk etmeyi reddeder ve dışarıdaki kişilere sinyaller gönderebileceği bir tür mezar tasarlar. Öykünün doruk noktasında anlatıcı kendini zifirî karanlıkta bulur. Diri diri gömülmüştür ve aldığı önlemlerin hiçbiri işe yaramaz. Yardım için bağırmaya başlar ama etrafından gelen sesler onu susturur. Anlatıcı bir mezarda değil, önceki akşam fırtınadan kaçmak için sığındığı bir yelkenlinin kuşetindedir. Anlatıcı yaşadığı şokun etkisiyle, ölüm saplantısından kurtulur. Analiz On dokuzuncu yüzyılda Batı kültüründe canlı canlı gömülme korkusu oldukça yaygındı ve Poe bu öyküde toplumdaki bu popüler korkudan faydalanmayı amaçladı. O dönemdeki birçok vakada doktorlar, henüz ölmemiş kişilerin yanlışlıkla öldüğüne karar vermişti. "Güvenli tabut" denilen ve gömülen kişinin ölmemiş olması durumuna karşı çeşitli tedbirler içeren tabutlar o dönemde henüz yaygın değildi. Konuya o kadar çok önem verliyordu ki, Society for the Prevention of People Being Buried Alive (İnsanların Canlı Canlı Gömülmesini Önleme Derneği) adında bir dernek bile kurulmuştu. Gündüzleri tabutunda geçirip geceleri avlanmak için ortaya çıkan vampir inancı da zaman zaman ölmeden gömülme olgusuna bağlanır. Ancak halkbilimci Paul Barber'a göre konu abartılmıştı çünkü doğal çürümenin bazı sonuçları, hatalı biçimde hayat belirtisi olarak algılanıyordu. Öyküde de konuya olan bu ilgi vurgulanmıştı. Anlatıcı önce gerçeklerin kurgudan daha korkunç olabileceğini söylüyor, ardından da asıl öyküye okuyucuyu inandırmak için birkaç gerçek olaya atıfta bulunuyordu. Öyküdeki anlatıcı boş bir hayat sürmektedir. Geçirdiği "tuhaf hastalık nöbetleri" ve ölüme olan saplantısı sebebiyle gerçeklikten kopmuştur. Sağlığına kavuşmaya başladığı anda en büyük korkusu olan diri diri gömülme başına gelir. Poe'nun diğer eserlerinde ölmeden gömülme Berenice Amontillado Fıçısı Usher Evi'nin Çöküşü Uyarlamalar Roger Corman'ın yönettiği 1962 yapımı The Premature Burial filminde başrolleri Ray Milland ve Hazel Court paylaştı. 2006 yapımı Nightmares from the Mind of Poe filminde Diri Diri Gömülüş ile birlikte Gammaz Yürek, Amontillado Fıçısı ve Kuzgun yer aldı. Jan Švankmajer'in 2005 yapımı Lunacy filmi, Diri Diri Gömülüş ve Dr. Katran ve Prof. Telek'in Sistemi öykülerinden uyarlandı. Kaynakça Dış bağlantılar PoeStories.com'da öykünün tam metni Edgar Allan Poe Society'de öykünün yayımlanma geçmişi Kategori:Edgar Allan Poe hikâyeleri Kategori:1844 hikâyeleri

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Diri Diri Gömülüş

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi