Dmitri Yazov

[bullvar_katip]

Dmitri Timofeyeviç Yazov (Rusça: Дми́трий Тимофе́евич Я́зов; 8 Kasım 1924 - 25 Şubat 2020), Sovyetler Birliği Mareşali. Büyük Vatanseverlik Savaşı gazisi olan Yazov, 1987'den Sovyetler Birliği'nin dağılmasından dört ay önceki 1991 Ağustos Darbesi'nde rol alması nedeniyle tutuklanana kadar Savunma Bakanı olarak görev yaptı. Yazov, 28 Nisan 1990'da Sovyetler Birliği Mareşali rütbesine atanan son kişi, Sibirya'da doğan tek mareşal ve 25 Şubat 2020'de öldüğü zamana dek, yaşayan son Sovyetler Birliği Mareşali'ydi. Biyografi sol|küçükresim| 1941 yılında Yazov. İlk yılları Omsk Oblastı, Kalaçinski İlçesi, Krestinski Volostu'ndaki Yazovo köyünde doğdu. Her ikisi de köylü olan Timofey Yakovleviç Yazov (ö. 1933) ve Maria Fedoseyevna Yazova'nın oğluydu. Ailenin dört çocuğu vardı. II. Dünya Savaşı Yazov, liseyi bitirmeye vakti olmayan on yedi yaşında bir genç olarak Kasım 1941'de gönüllü olarak Kızıl Ordu'ya katıldı. Orduya katıldığında 1923 doğumlu olduğunu söyleyerek kendisini olduğundan bir yaş büyük gösterdi. Moskova Yüksek Askeri Komuta Okulu'na (Moskova Muharebesi sırasında Kasım 1941'den 28 Ocak 1942'ye kadar Novosibirsk'e taşınmıştı) yazıldı ve 1942'de mezun oldu. Ancak okul mezuniyet sertifikasını 1953'te, binbaşı olduğu sıralarda aldı. [[Dosya:Язов_Дмитрий_Тимофеевич,_1989_год.jpg|küçükresim| Savunma Bakanı Dimitri Yazov, 1989'da Amerika Birleşik Devletleri ziyareti sırasında]] Ağustos 1942'den itibaren Volhov ve Leningrad cephelerinde bir tüfek takımı komutanı, bir tüfek bölüğü komutanı ve Leningrad Cephesi'nin 177. Tüfek Tümeni'nin 483. Tüfek Alayı'nın genç teğmenlerinin ön cephe kurslarının bir takım komutanı olarak savaştı. Leningrad Kuşatması sırasındaki muharebelere, Sovyet birliklerinin Baltık ülkelerindeki taarruz operasyonlarına ve Kurlandiya Kuşatması'na katıldı. 1944'te Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ne üye oldu. Savaş sonrası askeri kariyer 1962'de Yazov, Küba Füze Krizi sırasında Küba'nın Oriente eyaletindeki Sovyet kara kuvvetlerine komuta etti ve burada Küba Savunma Bakanı Raúl Castro ile kişisel olarak çalıştı. Merkezi Holguín Hava Üssü'nde bulunan birliğe, ABD ile savaş çıkması durumunda Guantanamo Körfezi Deniz Üssü'ne KS-1 Komet nükleer seyir füzeleri ile saldırması emredildi. 1971–1973'te Odessa Askeri Bölgesi'nin Kırım bölgesindeki 32. Kolordu'ya komuta etti. 1979–1980'de Yazov, Çekoslovakya'daki Merkez Kuvvetler Grubu'nun komutanıydı. 1986 yazında Uzak Doğu Askeri Bölgesi'nin komutanıydı ve Time dergisine göre Genel Sekreter Mihail Gorbaçov üzerinde olumlu bir izlenim bıraktı ve bu daha sonra terfiler almasına yol açtı. Mareşal Sergey Sokolov'un iki gün önce Mathias Rust olayı nedeniyle görevden alınmasının ardından 30 Mayıs 1987'de Sovyetler Birliği'nin Savunma Bakanı olarak atandı. Haziran 1987'den Temmuz 1990'a kadar Yazov, Politbüro'nun aday üyesiydi ve Kara Ocak'ın önemli bir parçasıydı. Yazov, 1991'in başlarında Rus OMON komando birimlerinin Letonya ve Litvanya'ys konuşlandırılmasından sorumluydu. 1991 Ağustos Darbesi sırasında Yazov, Devlet Olağanüstü Hal Komitesi'nin bir üyesiydi. Komiteyi desteklediği için Valentin Pavlov hükûmeti görevden alındı ve dolayısıyla Yazov, Savunma Bakanı görevini kaybetti. Yazov, Yeltsin döneminde yargılandı ve 1994 yılında beraat etti. 22 Ağustos sabahı, ilk sorgulamadan önce Yazov, bir mektubu okuduğu ve kendisini "yaşlı aptal" olarak nitelendirdiği, bu "maceraya" katıldığı için pişman olduğu ve SSCB Başkanı'ndan af dilediği video kayıtlı bir mesajla Gorbaçov'a döndü. Bu olaylardan 20 yıl sonra, eski savunma bakanı bir gün boyunca uyumadığı için ne dediğini hatırlamadığını söyledi. Ve bu mektubun ve videonun yapımcısı olarak gazeteci Vladimir Molçanov'u suçladı. Yazov, anılarında Gorbaçov'u "Vatana İhanet" adlı suç makalesinden korumak için bir pişmanlık konuşması yapmaya ikna edildiğini ve yorgunluğun etkisiyle televizyon muhabirlerinin iknalarına yenik düştüğünü açıkladı. Yazov, Ocak 1993'te ülkeden ayrılmamak şartıyla serbest bırakıldı 1994 yılında Devlet Duması tarafından affedildi, Boris Yeltsin tarafından sunulan affı kabul etti ve suçsuz olduğunu belirtti. Başkanlık kararnamesi ile askerlikten ihraç edildi ve kendisine tören silahı verildi. Rusya Federasyonu Başkanı tarafından Onur Nişanı ile ödüllendirildi. Yazov daha sonra Genelkurmay Akademisi'nde askeri danışman olarak çalıştı. Gorbaçov tarafından Savunma Bakanı makamı için seçilmesine rağmen William Odom, The Collapse of the Soviet Army adlı kitabında Aleksandr Yakovlev'in Yazov'u "bir tümene komuta etmeye uygun, ancak daha yüksek bir şeye olmayan" "vasat bir subay" olarak tanımlamasını tekrarlıyor. Odom, Gorbaçov'un yalnızca "emirleri, herhangi bir emri yerine getirecek kariyerciler" aradığını öne sürüyor. Mart 2019'da Yazov, Ocak 1991'de Litvanya'daki askeri baskıdaki rolü nedeniyle bir Litvanya mahkemesi tarafından gıyaben yargılandı, savaş suçlarından mahkum edildi ve 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Rusya, davayı siyasi amaçlı olmakla suçladı ve Yazov'u iade etmeyi reddetti. Ölümü Yazov, Rusya Savunma Bakanlığı'nın "ciddi ve uzun süreli bir hastalık" olarak nitelendirdiği durumun ardından 25 Şubat 2020'de 95 yaşında Moskova'da öldü. Moskova dışındaki Federal Askeri Anıt Mezarlığı'na gömüldü. Ödüller ve nişanlar Sovyetler Birliği Lenin Nişanı, iki kez Ekim Devrimi Nişanı Kızıl Bayrak Nişanı Vatanseverlik Savaşı Nişanı, 1. sınıf Kızıl Yıldız Nişanı Silahlı Kuvvetler Anavatana Hizmet Nişanı, 3. sınıf Savaş Hizmeti Madalyası Kusursuz Hizmet Madalyası, 1. ve 2. sınıflar Devlet Sınırlarının Ayrımını Koruma Madalyası Silahlı Kuvvetler Gazisi Madalyası Askeri İşbirliğini Güçlendirme Madalyası Bakir Toprakların Gelişimi Madalyası Leningrad Savunması Madalyası Jübile madalyaları Rusya Federasyonu Anavatan için Liyakat Nişanı, 3. ve 4. sınıf Onur Nişanı Aleksandr Nevski Nişanı Jübile madalyaları Diğer ülkeler Kızıl Bayrak Nişanı (Afganistan) Halkların Dostluğu Nişanı (Afganistan) Silah Dostluğunu Güçlendirme Madalyası (Bulgaristan) Che Guevara Nişanı (Küba) Kızıl Bayrak Nişanı (Çekoslovakya) Scharnhorst Nişanı (Doğu Almanya) Kazakistan Cumhuriyeti'nin bağımsızlığının 20. Yılı Madalyası Japonya'ya Karşı 30 Yıllık Zafer Madalyası (Moğolistan) Halhin Gol Zaferinin 40. Yılı Madalyası (Moğolistan) Moğol Halk Devriminin 50. Yılı Madalyası (Moğolistan) Sivil Liyakat Nişanı, 1. sınıf (Suriye) Dini Aziz Büyük Prens Dmitri Donskoy Nişanı (Rus Ortodoks Kilisesi) Kaynakça Dış bağlantılar Wilson Center Dijital Arşivi Kategori:II. Dünya Savaşı'nda Sovyet askerî personeli Kategori:Sovyetler Birliği Savunma Bakanları Kategori:Scharnhorst Nişanı sahipleri Kategori:Kızıl Bayrak Nişanı sahipleri Kategori:Kızıl Yıldız Nişanı sahipleri Kategori:Lenin Nişanı sahipleri Kategori:Onur Nişanı sahipleri (Rusya) Kategori:Sovyetler Birliği mareşalleri Kategori:Sovyet Komünüst Partisi'nden ihraç edilen kişiler Kategori:2020 yılında ölenler Kategori:1924 doğumlular