Doğal uydu

[bullvar_katip]

[[Dosya:Moons of solar system-en.svg|küçükresim|sağ|upright=1.36|Güneş Sistemindeki bazı önemli uydular (Dünya, skala olarak kullanılmıştır).]] Uydu, bir gezegenin ya da başka bir uydunun etrafında belirli bir yörüngede dönen gök cismi. Yapay uydulardan ayırmak amacıyla doğal uydu veya tabii uydu olarak da adlandırılır. Dünya'nın tek doğal uydusu Ay'dır. "Ay" sözcüğü, cins isim olarak doğal uydu anlamında da kullanılır. Uyduların dönme prensibi Aslında bir gök cismi diğerinin etrafında dönmez. İki cisim ortak bir merkez etrafında döner. Bu merkez noktası kütlesi daha fazla olan cisme daha yakındır. Dolayısıyla kütlesi az olan cisim daha fazla yol alır. Bu cisme uydu denir. Ay-Dünya örneğinde Ay ve Dünya'nın etrafında döndüğü merkez noktası Dünyanın merkezine çok yakın olduğundan sanki sadece Ay Dünya'nın etrafında dönüyormuş gibi görünür. Eğer iki cismin kütlesi birbirine yakınsa bu durumda cisimlerden birine uydu demek yerine bu iki cisme ikili sistem denir. Güneş sistemindeki doğal uydular Güneş sistemi içinde bilinen 240 doğal uydu vardır. Bunların 163'ü gezegenlere, 4'ü küçük gezegenlere ve düzinelercesi de küçük gök cisimlerine (İngilizce: sssb, small solar system bodies) aittir. Diğer yıldız sistemleri de uydulara sahiptir. Büyük gaz devleri, Dünya'nın yörüngesinde dönen ayın boyutlarıyla ölçülebilecek büyüklükte altı adet ay da dahil olmak üzere geniş bir doğal uydular sistemine sahiptir. İç gezegenler olan Merkür ve Venüs'ün hiç doğal uydusu yoktur; Dünya'nın bir büyük ayı (Ay) vardır; ve Mars iki küçük aya sahiptir, Phobos ve Deimos. Cüce gezegenler içinde, Ceres'in (asteroid kuşağındaki birçok nesnenin ayı olmasına karşın) hiçbir ayı yoktur, Eris'in bir tane, Dysnomia ve Plüton'un bilinen üç uydusu Nix, Hydra ve Charon vardır. Bir ikiz gezegen sisteminin özelliği olan kütle merkezinin iki gezegen arasındaki açık uzayda bulunduğu Plüton-Charon sistemi alışılmadık bir durumdur. Dönüşlerine göre Ayrıca Bakınız Yapay uydu Alt uydu Kaynakça