Doğu Türkistan Millî Uyanış Hareketi (DTMUH) (Uygur : Haziran 2017'de kurulan Washington DC merkezli kâr amacı gütmeyen bir insan hakları ve siyasi haklar grubu. Grup, Doğu Türkistan bağımsızlık hareketini destekliyor. Uygur Amerikalı danışman ve yüksek lisans öğrencisi olan Salih Hudayar, önceden kurulmuş Uygur örgütlerinin Doğu Türkistan'ın bağımsızlığını etkin bir şekilde çağırmadığı için grubu kurdu. Savunma DTMUH'a göre, Doğu Türkistan devletini uluslararası yasalara uygun olarak eski haline getirmek için Doğu Türkistan (Çin tarafından "Sincan" olarak bilinir) halkı arasında birlik, demokratik değerler ve şefkat oluşturmaya çalışıyor. Doğu Türkistan'ın tüm halklarının ulusal çıkarlarını ve haklarını teşvik etmeye çalışır. DTMUH; Doğu Türkistan Millî Uyanış Hareketi'nin Uygurlara mahsus olmayıp Kazaklar, Kırgızlar, Özbekler, Tatarlar ve diğerleri de dâhil olmak üzere Doğu Türkistan'ın tüm Türk halklarına has olduğuna inanmaktadır. Grup " Çin'in Doğu Türkistan'ın sömürgeleştirilmesi ve işgalinin sona ermesini cagriyor ve Doğu Türkistan'ın bağımsızlığını geri kazanmaya çalışıyor." DTMUH Uygur ve Doğu Türkistan'ın diğer Türk halklarını zulüm gören bir azınlık olarak değil, işgal altındaki bir devlet olarak gösteren ilk Uygur örgütüdür. Faaliyetler DTMUH, kuruluşundan bu yana Doğu Türkistan'ın bağımsızlığını ve ABD Kongresi üyelerini, Uygur ve Doğu Türkistan'ın diğer Türk halklarının korunmasına yardımcı olmak için yasa çıkarmaya davet eden sayısız gösteri düzenledi. 20 Aralık 2018'de Çin'in Doğu Türkistan'ı işgalinin 69. yıldönümü anısına grup Beyaz Saray'dan Dışişleri Bakanlığı'na bir yürüyüş düzenledi ve ABD hükümetini Doğu Türkistan'da meydana gelen soykırımı tanımaya çağırdı ve Birleşmiş Milletler'i BM Soykırım Sözleşmesi'ne göre "hareket etmeye ve 21. yüzyıl Holokostunu durdurmaya çağırdı." Hareketin kurucusu Salih Hudayar, 9 Nisan 2019'da Şimdiki Tehlike: Çin etkinliğinde bir Komite'de Doğu Türkistan'ın bağımsızlığını geri kazanma desteği için bir konuşma yaptı. 15 Temmuz 2019'da, Washington Free Beacon editörü Bill Gertz, nispeten yeni bir Uygur bağımsızlık grubu olan Doğu Türkistan Milli Uyanış Hareketi'ne sahip araştırmacıların, dokuz aylık açık kaynak istihbarat toplama projesi sırasında yeni kampları keşfettiklerini bildirdi. Doğu Türkistan'daki 37 askeri tesisle birlikte en az 124 toplama kampı, 193 hapishane ve 66 bingtuan çalışma kampı belirlediler. Grup aynı zamanda ABD Pasifik Filosu istihbarat ve bilgi operasyonları eski müdürü emekli ABD Donanması Kaptanı James E. Fanell tarafından yazılan açık bir mektubu imzalayan tek Uygur grubuydu ve Başkan Donald Trump'ı "rotada kalmaya" çağırdı ve Çin'e karşı sert olma politikasını sürdürüyor. Mektup, Başkan Donald Trump'ı Çin ile işbirliği yapmaya zorlayan Washington Post'ta yazılan "Çin Düşman Değil" başlıklı önceki bir mektubu çürütüyordu. DTMUH'ın kurucusu Salih Hudayar, 1 Ekim 2019'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin 70. Yıldönümü, New York'taki Birleşmiş Milletler önünde onlarca Uygur, Tibet, Hong Konglu, Moğol ve Kazaklara katıldı. Birleşmiş Milletler'i, Çin'in Uygurlara, Tibetlilere ve diğerlerine karşı yapılan zulmü soykırım olarak tanımasina ve Doğu Türkistan, Tibet ve Güney Moğolistan'ı İşgal Altındaki Topraklar olarak tanımasına çağırdı. 11 Ekim 2019'da Salih Hudayar'ın Beyaz Saray'daki eski Eski Stratejik Planlama Direktörü General Robert Spalding'in katıldığı Üniversite Demokratları ve Amerika Katolik Üniversitesi Kolej Cumhuriyetçilerince düzenlenen Hong Kong için ortak bir mitinge katıldı ve DTMUH Hong Kong'a destek çağrısında bulundu. 12 Kasım 2019'da Doğu Türkistan Cumhuriyetleri'nin 86. ve 75. Yılları DTMUH 182 şüpheli toplama kampının koordinatlarını yayımladıkları bir basın toplantısı düzenlediler ve Doğu Türkistan'ın 209 cezaevi ve 74 çalışma kampları içeren bir harita ortaya çıkardı. DTMUH, "önümüzdeki haftalarda hapishaneler ve çalışma kamplarının koordinatlarını daha da ortaya koyacağını" açıkladı. Basın toplantısının ardından DTMUH, ABD Başkentinin önünde Doğu Türkistan Sürgün Hükümeti ile ortak bir gösteri düzenledi. ABD Kongresi'ni Uygur İnsan Hakları Politikası Yasası'nı yasa yapmasını ve Doğu Türkistan'ı İşgal Edilen devlet olarak tanımaya çağırdılar. DTMUH, uydu görüntüleri verilerini web sitelerinde herkese açık hale getirdi. Çin Dışişleri Bakanlığı, DTMUH'ı "terör örgütü" olarak nitelendiren bir açıklama yaptı ancak daha sonra ifadesini düzeltti; ancak Çinli diplomat Lijian Zhao bu tweet'ini silmeyi reddetti ve DTMUH'a "DTIH" demeye devam etti. Şubat ayının sonlarında DTMUH uluslararası toplumu dikkatlerini koronavirüs pandemisinin ortasında Uygurların ve Doğu Türkistan'daki diğer Türk halklarının durumlarına çevirmeye çağırdı. Mart ayının başlarından itibaren, kısa süre önce Doğu Türkistan Sürgün Hükümeti Başbakanı olarak secilen DTMUH'ın Kurucusu Salih Hudayar, Çin'in Uygur ve diğer Türk halklarının zorla çalıştırılmak üzere Çin eyaletlerine zorla aktarılması hakkında çok sayıda gazeteci ve medya kuruluşuyla konuştu ve "köle emeği" olarak nitelendirdi. DTMUH'ın Kurucusu Salih Hudayar, 13 Nisan 2020'de Steve K. Bannon'un Savaş Odası Pandemi şovunda özel bir konuk olarak yer aldı ve kısaca Doğu Türkistan ve Uygurlar hakkında konuştu. 19 Haziran 2020'de DTMUH, Beyaz Saray'ın önünde Başkan Donald Trump ve ABD'ye Uygur İnsan Hakları Politikası Yasası'nı geçtiği ve imzaladığı için bir gösteri düzenledi. DTMUH ayrıca Doğu Türkistan için bağımsızlık çağrısında bulundu ve Çin'in Uygur ve diğer Türk halklarına yönelik baskılarını kınadı. Ayrıca bakınız Sürgünde Doğu Türkistan Hükümeti Doğu Türkistan Bağımsızlık Hareketi Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti İkinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti Uygur milliyetçiliği Kaynakça Kategori:Türkistan Kategori:Ulusal kurtuluş hareketleri Kategori
oğu Türkistan bağımsızlık hareketi Kategori:Bağımsızlık hareketleri Kategori:Çin'deki yasa dışı siyasi partiler
oğu Türkistan bağımsızlık hareketi Kategori:Bağımsızlık hareketleri Kategori:Çin'deki yasa dışı siyasi partiler