"Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte Oyunları" (IWAS- The International Wheelchair and Amputee Sports), engelli atletlerin yarıştığı bir çoklu oyundur. 1948 yılında Aylesbury, İngiltere’deki Stoke Mandeville Hastanesi rehabilitasyon bölümünde çalışan nöroloji doktoru Sir Ludwig Guttmann omurilik yaralanmalarına sahip olan 2. Dünya Savaşı gazilerini içeren organizasyonu oluşturmuş ve Londra’daki ilk savaş sonrası Yaz Oyunları’nda yer almıştır. 1952’de Hollanda etkinliğe katılarak tarihteki ilk “fiziksel engelliler” için uluslararası yarışmayı oluşturmuştur. 1960 yılında 9. Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte Oyunları, o zamanki ismiyle Stoke Mandeville oyunları, o yılın Olimpik Oyunlar’ından sonra Roma’da yapılmıştır. Bu oyunlar ilk Paralimpik Oyunlar sayılmaktadır. 2012 Paralimpik Oyunları maskotu Mandeville, Stoke Mandeville Hastanesi’ne ithafen isimlendirilmiştir. Paralimpik Oyunlar bütün fiziksel engelli atletleri kabul ederken Stoke Mandeville Oyunları yalnızca tekerlekli sandalye kullanan yarışmacıları içeren bir organizasyon olmaya devam etti. Oyunlar Aylesbury’de, Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları Federasyonu, orijinali International Stoke Mandeville Games Federation (ISMGF), tarafından her yıl yapıldı. (Sonradan Uluslararası Stoke Mandeville Tekerlekli Sandalye Oyunları, ISMWSF). Organizasyon 1999’da Christchurch, Yeni Zelanda’da yapıldı. 2003'te yine Christchurch’de Engelli Atletler Uluslararası Spor Organizasyonu tarafından ampute atletler de dahil edilerek yapılmıştır. 2004'te ISMWSF ve ISOD Uluslararası Tekerlekli Sandalye ve Ampute Spor Federasyonu’nu kurmak için birleşti. Uluslararası Tekerlekli Sandalye ve Ampute Oyunları adı altında ilk defa 2005’te Rio de Janeiro, Breziya’da yapıldı. İkinci oyunlar 2007’de Tayvan’da; üçüncüsü 2009 yılında Bangalore, Hindistan’da yapıldı. Yıllara Göre Oyunlar 1948: Stoke Mandeville Oyunları , 28 Temmuz 1948, okçuluk yarışması, 16yarışmacı (14 erkek, 2 kadın) ) 1949-1951: Stoke Mandeville Oyunları 1952: Stoke Mandeville, İngiltere -1. Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları 1953-1959: Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları(2.-8.) 1960: 9. Stoke Mandeville Oyunları, Roma, İtalya -1. Paralimpik Oyunlar 1961-1963: Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları(10.-12.) 1964: 13. Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları, Tokyo, Japonya - 2. Paralimpik Oyunlar 1965-1967: Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları(14.-16.) 1968: 17. Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları, Tel Aviv, Israil -3. Paralimpik Oyunlar 1969-1972: Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları (18.-20.) 1972: 21. Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları, Heidelberg, Almanya -4. Paralimpik Oyunlar 1973-1975: Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları 1976: Yok (5. Paralimpik Year) 1977-1979: Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları 1980: Yok (6. Paralimpik Year) 1981-1983: Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları 1984: Yok (7. Paralimpik Year) 1985-1987: Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları 1988: Yok (8. Paralimpik Year) 1989-1991: Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları 1992: Yok (9. Paralimpik Year) 1993-1995: Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları 1996: Yok (10. Paralimpik Year) 1997-2000 - Dünya Tekerlekli Sandalye Oyunları 2000: Yok (11. Paralimpik Oyunlar) 2001-2003: Dünya Tekerlekli Sandalye Oyunları 2004: Yok (12. Paralimpik Oyunlar) 2005: Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte Oyunları - Rio de Janeiro, Brezilya. 44 ulustan 700dn fazla atlet. Beş etkinlik: atletizm, masa tenisi, okçuluk, atış ve bilardo. 2006: Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte Oyunları, Bangalore, Hindistan 2007: Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte Oyunları Tayvan 2008: Yok (13. Paralimpik Oyunlar) 2009: Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte Oyunları - Bangalore, Hindistan, 2011: Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte Oyunları - Şarika, [[Birleşik Arap Emirlikleri}} - 1-10 Ekim 2011 2012: Yok (14. Paralimpik Oyunlar) 2013: Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte Oyunları, Stadskanaal, Hollanda 2015: Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte Oyunları, Soçi, Rusya Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte 23 Yaş Altı Oyunları http://www.iwasf.com/iwasf/index.cfm/games/iwas-world-junior-games1111/past-games111/ Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte Oyunları İsimler : 1-Uluslararası Stoke Mandeville Oyunları (1948-1995) 2- Dünya Tekerlekli Sandalye Oyunları (1997-2003) 3- Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte Oyunları (2005-2007) 4- Dünya Tekerlekli Sandalye ve Ampüte Oyunları (2009-2017) International Stoke Mandeville Wheelchair Sports Federation (ISMWSF) Kaynakça