Ermenistan-Yunanistan ilişkileri

[bullvar_katip]

Ermenistan ve Yunanistan arasında ikili ilişkiler mevcuttur. İki ulus arasındaki güçlü siyasi, kültürel ve dini bağlar nedeniyle (Ermenilerin ve Rumların büyük çoğunluğu Doğu Hristiyanlığına bağlıdır), Ermenistan ve Yunanistan bugün iyi diplomatik ilişkilere sahiptir. Bizans ve Osmanlı İmparatorlukları döneminde dini ve kültürel kökenleri ve bir arada yaşamaları nedeniyle hem duygusal hem de tarihsel olarak her zaman güçlü olmuşlardır. Üç Ermenistan cumhurbaşkanı da Yunanistan'a resmi ziyaretlerde bulundu ve iki ülke arasında üst düzey temaslar var. Yunanistan 1996'da Ermeni soykırımını resmen tanıdı, Ermenistan ise 2015'te Yunan soykırımını resmen tanıdı. İsimler Yunan dilinde Ermenistan'a Αρμενία (Armenia), Ermenilere Αρμένιοι (Armenii) ve Ermeni diline αρμένικα (Armenika) denir. Ermeni dilinde Yunanistan'a Հունաստան (Hounastan), Yunanlara հույներ (Houyner) ve Yunanca'ya Հունարեն (Hounaren) denir. Ermenistan (Հայաստան) anlamına gelen Ermenice kelimenin Yunanca transkripsiyonu Χαγιαστάν (Hayiastan) şeklindedir. Yunanca Yunanistan kelimesinin (Ελληνικά) Ermenice transkripsiyonu էլլինիկա (Ellinika) şeklindedir. Tarihi sol|küçükresim| Aziz Georgios Ermeni Kilisesi (Surp Kevork) Didymoteixo Kalesi, Evros [[Dosya:Greek_and_Armenian_refugee_children_outside_barracks_near_Athens,_1923.jpg|küçükresim| Türkiye'den sınır dışı edilmelerinin ardından 1923'te Atina yakınlarındaki kışlaların dışındaki Rum ve Ermeni mülteci çocuklar.]] küçükresim|Türkiye'nin Ermenilere ve Rumlara karşı yaptığı mezalimlerle ilgili Lincoln Star makalesi. Büyük İskender'in kısa ömürlü imparatorluğunun Helenistik Yunan halefi olan Seleukos İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra, MÖ 190'da Helenistik bir Ermeni devleti kuruldu. [[Dosya:20121015_St_Gregory_the_Illuminator_Armenian_Church_Komotini_Rhodope_West_Thrace_Greece_1.jpg|sol|küçükresim| 1834 yılında Gümülcine'de inşa edilen Aziz Krikor Lusavoriç (Sourp Krikor Lousavorits) Ermeni kilisesi.]] Ermeni dilinin Eski Yunancadan etkilendiği söyleniyor, ancak her iki dil de zaman içinde farklı şekilde gelişti. Ermeni alfabesi (405'te yaratılmıştır), Akdeniz Havzası veya Orta Doğu'nun diğer yazıları gibi sağdan sola değil, soldan sağa yazıldığından, belirli bir Yunan tadı vardır. Ermeniler, Bizans İmparatorlarının birçoğunun Ermeni ve/veya Ermeni kanı taşımasıyla, İmparatorluğun ilk yüzyıllarında İmparatorluğun ayrılmaz bir parçasını oluşturuyordu. Makedon Hanedanı, genellikle Bizans İmparatorluğu'nun Müslüman Fetihleri ve Makedon Rönesansı'nın edebiyat ve sanatta başlamasından bu yana en büyük boyutuna ulaştığı dönem olarak kabul edilir. Hanedanlığın kurucusu ve sonraki birçok imparator Ermeni asıllıydı, bu nedenle hanedan bazı yazarlar tarafından "Ermeni Hanedanı" olarak da anılır. Ancak, Rum Ortodoks ve Ermeni Apostolik Hristiyanlığı arasında var olan farklılıklar nedeniyle, Bizans imparatorları sıklıkla Ermeni Bagratuni Hanedanlığı Krallığı'nı fethetmeye ve Rum Ortodoksluğunu dayatmaya çalıştı. Bunu 1045'te birçok denemeden sonra başardılar. Bu hem Bizanslıları hem de Ermenileri zayıflattı ve sonuç olarak Türkleri, onu savunmasız bırakan Ermenistan'dan (1064) ve Anadolu'nun geri kalanından (1071'den itibaren) uzak tutamadılar. Ne olursa olsun, bu iki millet, Selçuklu ve daha sonra Osmanlı imparatorluğu altında da bir arada yaşadı. Bugün Siyasi ilişkiler [[Dosya:Greek_embassy,_Yerevan.jpg|küçükresim| Yunanistan Büyükelçiliği Erivan]] Yunanistan, 21 Eylül 1991'de Ermenistan'ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biriydi. Her iki ülkenin de kendi başkentlerinde büyükelçiliği var. Ayrıca Yunanistan, Ermeni soykırımını resmen tanıyan ülkelerden biridir ve Soykırımın inkârını suç haline getiren az sayıdaki ülkeden biridir. Ermenistan'da bağımsızlık ilanından bu yana, iki ülke uluslararası örgütler (Birleşmiş Milletler, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, Avrupa Konseyi, KEİ) çerçevesinde ortak olmuştur; Yunanistan, Avrupa Birliği ile Ermenistan arasındaki ilişkileri daha da geliştirmeyi amaçlayan topluluk programlarını sıkı bir şekilde desteklemektedir. En üst düzeydeki sürekli ziyaretler, her iki ülkenin de dostluk ve işbirliği düzeylerini geliştirmeye devam etmek istediğini göstermiştir. Ermenistan Cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan 1996'da Yunanistan'ı, Yunanistan Cumhurbaşkanı Costis Stephanopoulos 1999'da Ermenistan'ı, Ermenistan Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan 2000 ve 2005'te Yunanistan'ı ziyaret etti. Ayrıca, Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan 2011 yılında Yunanistan'ı ziyaret etmiş ve 2014 yılında Ermenistan, Yunanistan Cumhurbaşkanı Karolos Papuliyas'ı Erivan'da ağırlamıştır. COVID-19 salgını sırasında Yunanistan, Ermenistan'a 35.000 aşı bağışladı. Askeri işbirliği Yunanistan, Rusya'dan sonra Ermenistan'ın en büyük askeri ortaklarından biridir. Ermeni subaylar Yunan askeri akademilerinde eğitim görüyor ve Yunanistan tarafından çeşitli teknik yardımlar sağlanıyor. 2003 yılından bu yana, KFOR'un Yunan taburunun bir parçası olarak Kosova'da bir Ermeni müfrezesi görev yapıyor. 2011'de Ermenistan'ın Yunanistan ve Kıbrıs askerî ataşesi Albay Samvel Ramazyan, Ermeni-Yunan askeri işbirliğinin istikrarlı bir şekilde gelişmeye devam ettiğini söyledi. 31 Ağustos 2021'de Ermenistan, Yunanistan ve Kıbrıs, Üçlü Savunma İşbirliği Programını imzaladı. Program, üç ordunun hepsinin ortak eğitim tatbikatları yürütmesini, uzmanlık paylaşımını ve üç ülke arasında askeri işbirliğini teşvik ettiğini öngörüyor. Antlaşmalar Her iki ülke de aşağıdakileri içeren ikili anlaşmalar imzalamıştır: Ekonomik, Endüstriyel ve Teknolojik İşbirliği Anlaşması (1 Aralık 1994'ten beri yürürlüktedir) Yatırımların Teşviki ve Karşılıklı Korunmasına İlişkin Anlaşma (28 Nisan 1995'ten beri yürürlüktedir) Askeri Sektörde İşbirliği Anlaşması (Haziran 1996) Gelirde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması (13 Mayıs 1999'dan beri yürürlüktedir) Diasporalar küçükresim|Ağrı Dağı'nın zirvesinde Yunan ve Ermeni dağcılar Ermenistan'daki Rum topluluğunun büyüklüğüne ilişkin tahminler 1.800 ile 5.000 arasında değişmektedir. Son yıllarda Ermenistan'daki Rumların azalan sayısı, esas olarak eski Sovyetler Birliği'nden Yunanistan'a kitlesel göçten ve Ermenistan'ın Birinci Dağlık Karabağ Savaşı sonucunda ekonomik durumundan kaynaklanmaktadır. Azalma Aralık 1988'de, Yunanların çoğunun yaşadığı bölge olan kuzeybatı Ermenistan'ı vuran Leninakan depremiyle daha da şiddetlendi. En büyük Rum toplulukları Erivan ve Alaverdi'dedir, bunu Vanadzor, Gümrü, Stepanavan ve Noyemberyan takip etmektedir. Yunanistan'daki Ermeni topluluğu çok daha büyüktür ve sayıları yaklaşık 50.000'dir. Sayı daha da yüksekti, ancak Kuzey Amerika'ya göç belirgin bir azalmaya neden oldu. En büyük Ermeni toplulukları Atina ve Selanik'tedir. Diplomasi Ermenistan Cumhuriyeti Atina (Elçilik) Yunanistan Cumhuriyeti Erivan (Elçilik) Kaynakça Dış bağlantılar Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, Ermenistan ile ilişkiler hakkında Kategori:Ermenistan'ın ikili ilişkileri Kategori:Yunanistan'ın ikili ilişkileri Kategori:Ermenistan-Yunanistan ilişkileri