Ertuğrul Gazi

bullvar_katip · 21 Mayıs 2024

Ertuğrul Gazi ya da Ertuğrul Bey (; ö. ~1280, Söğüt), 13. yüzyılın ortalarında Oğuzların Kayı boyunun lideri ve Osmanlı Beyliği'nin kurucusu olan Osman Bey'in babasıdır. 13. yüzyılın ortalarında Orta Asya'daki Cengiz Han'ın Moğol baskısından kaçan Kayılar, ilk olarak Doğu Anadolu civarlarına geldiler. Kayı Boyu beyi Süleyman Şah'ın (veya Gündüz Alp) Fırat Nehri'nden geçerken boğulup vefat etmesi üzerine Ertuğrul Bey, Kayılar'ı Bizans sınırına göç ettirmek istedi. Fakat kardeşleri bu fikrine karşı çıktı. En nihayetinde, bu görüş ayrılıkları nedeniyle Kayılar ikiye bölündü: Ertuğrul'un ağabeyleri Sungur Tekin ve Gündoğdu geride, Ahlat'ta kalırken; Ertuğrul, kardeşi Dündar ile birlikte Batı'ya doğru göç etti. Anadolu'ya gelmesi ve Söğüt'e yerleşmesi [[Dosya:Foundation_of_the_Ottoman_Empire.jpg|küçükresim|upright=1.39|Selçuklu Devleti dağıldıktan sonra, Oğuz Türkmen boylarının bir araya gelerek yaptığı toplantı ve Ertuğrul Gazi’nin kılıç kuşanmasını anlatan tablo]] Anadolu Selçuklu Devleti'nin Bizans İmparatorluğu sınırında bulunan uç emirliklerindeki Türk sayısı, 1243 yılında gerçekleşen Kösedağ Muharebesi sonrasında Anadolu'da başlayan Moğol istilaları sebebiyle artış göstermiş; buna paralel olarak Bizans topraklarına yapılan akınlar artmıştı. Bu akınlar sonucunda, Bizans topraklarında ikinci defa uç beylikleri kurulmaya başlandı. Sultan Öyüğü (günümüzde Eskişehir) bölgesinde ise, uç topraklarının en ileri hattı olan Söğüt'te yerleşen Türk boyunun başında Ertuğrul Gazi bulunmaktaydı. Ertuğrul Gazi'ye bağlı boyun bu bölgeye ne zaman ve nasıl geldiği kesin olarak bilinmemekle birlikte, konu hakkında farklı görüşler mevcuttur. Ruhî Tarihine göre Ertuğrul Gazi veya atalarının önderliğindeki 340 kişilik Türk boyu, Selçuklular ile birlikte Türkistan'ı terk edip Anadolu'ya gelerek Ankara civarındaki Karacadağ yakınlarına yerleşti. 1222-1230 yılları arasında, İznik İmparatorluğu hükümdarı III. İoannis ile Anadolu Selçuklu Devleti Sultanı I. Alâeddin Keykubad arasında Eskişehir ve Ankara civarında gerçekleşen mücadelelerden haberdar olan Ertuğrul Gazi, orduya hizmet amacıyla çarpışmalara katıldı. Bu kapsamda Karacahisar'a yapılan kuşatmada yer aldı. Bunu memnuniyetle karşılayan I. Alâeddin Keykubad, Ertuğrul Gazi'yi akıncı başı yaptı. 1230 yılında, Harezmşahlar ile yapılan Yassıçemen Muharebesi ve Moğollarla yapılan Kösedağ Muharebesi sebebiyle I. Alâeddin Keykubad ile III. İoannis arasında barış sağlandı. Kısa süre sonra I. Alâeddin Keykubad, Ertuğrul Gazi veya atalarına yardımlarından ötürü Söğüt'ü kışlak, Domaniç'i yaylak olarak verdi. Ertuğrul Gazi akınlarına buradan devam ederken, I. Alâeddin Keykubad'ın ayrılmasının ardından Karacahisar elden çıktı. Bunun üzerine Ertuğrul Gazi, yerli tekfurlarla uzlaşma yoluna gitti. Ruhî Tarihinde yer alan bu bilgileri Osmanlı dönemi tarihçisi Neşrî, Ruhî'den aktarmaktadır. Âşıkpaşazâde ise bu anlatılanları kısaltmış ve içeriğini değiştirerek, yaşananları Osman Bey dönemine nakletmiştir. Başka bir hikâyeye göre ise, Sürmeli Çukur (Aras Nehri vadisi) veya Ahlat'tan Ankara civarındaki Karacadağ eteklerine yerleşen Ertuğrul Gazi ve aşireti, burada bir süre kaldı ve İznik İmparatoru III. İoannis'e karşı I. Alâeddin Keykubad'ın ordusunda yer aldı. Ancak Moğol saldırıları sebebiyle I. Alâeddin Keykubad'ın Konya'ya dönmesinin ardından Ertuğrul Gazi'ye Söğüt'ü kışlak, Domaniç'i yaylak olarak tayin etti. Ölümü Ertuğrul Gazi'nin ölüm tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Birçok kaynak onun 1280'li yıllarda (1280, 1281, 1282, 1288 veya 1289) ve tahminen 80'li veya 90'lı yaşlarda vefat ettiğini söylemektedir. Söğüt'te vefat eden Ertuğrul Gazi'nin, oğlu Osman Gazi tarafından yaptırılan bir türbesi bulunmaktadır. [[Dosya:Ertuğrul Gazi Türbesi.JPG|orta|küçükresim|Ertuğrul Gazi Türbesi (Söğüt, Bilecik)]] Soyağacı Kaynaklarda, Ertuğrul Gazi'nin soyu hakkında yer alan bilgiler farklılık göstermektedir. Yazıcızâde Âli'nin Tevârih-i Âl-i Selçuk adlı eserinde yer alan soy ağacı: Enverî'nin Düstûrnâme-i Enverî adlı eserinde yer alan soy ağacı: Şükrullah'ın Behcetü't Tevârîh adlı eserinde yer alan soy ağacı: Hasan bin Mahmûd el-Bayâtî'nin Câm-ı Cem-Âyîn adlı eserinde yer alan soy ağacı: Karamanlı Mehmed Paşa'ya göre soy ağacı: Âşıkpaşazâde'nin Âşıkpaşazâde Tarihi adlı eserinde yer alan soy ağacı: Neşrî'nin Kitab-ı Cihannüma adlı eserinde yer alan soy ağacı: Popüler kültürdeki yeri 19. yüzyılda Osmanlı donanması için inşa edilen bir fırkateyne, onun anısına ismi verilmiştir. 1998'de, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta adına Ertuğrul Gazi Camii inşa edilmiştir. 1988 yılında TRT 1'de yayınlanan Kuruluş "Osmancık" dizisinde Baykal Saran, 2014-2019 yılları arasında yine TRT 1'de yayınlanan Diriliş dizisinde Engin Altan Düzyatan ve günümüzde ATV'de yayınlanan Kuruluş dizisinde ise Tamer Yiğit tarafından canlandırılmıştır. Galeri Kaynakça Konuyla ilgili yayınlar Akgündüz, Ahmed ve Öztürk, Said (1999), Bilinmeyen Osmanlı, İstanbul:Osav Danışman, Zuhuri (?) Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 14 Cilt, İstanbul:Zuhuri Danışman Yayinevi. Cilt:2 say:? Maksudoğlu, Mehmed (2001), Osmanlı Tarihi, İstanbul Müneccimbaşı Derviş Ahmet: Câmiü’d-Devle Osmanlı Ansiklopedisi, Tarih/Medeniyet/Kültür, İstanbul: İz Yayıncılık,1996 Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1994 8. Baskı:2003), Osmanlı Tarihi I. Cilt: Anadolu Selçukluları ve Anadolu Beylikleri Hakkında bir Mukaddime ile Osmanlı Devleti'nin Kuruluşundan İstanbul'un Fethine Kadar, Ankara:Türk Tarih Kurumu ISBN 975-16-0011-1. Kategori

oğum tarihi bilinmeyenler Kategori

oğum yeri bilinmeyenler Kategori:1280'lerde ölenler Kategori:Osmanlı Hanedanı Kategori:13. yüzyılda Osmanlılar Kategori:13. yüzyıl liderleri Kategori:Tarihteki Türk liderler Kategori:Osmanlı İmparatorluğu tarihi Kategori:Osmanlı İmparatorluğu beylik dönemi Kategori:Kayı Boyu Kategori:Bilecik'te ölenler Kategori:Bilecik'te defnedilenler

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Ertuğrul Gazi

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi