Esege

[bullvar_katip]

Esege (Moğolca: Эсеге Малан, Buryatça: Эсэгэ), Türk, Moğol ve Buryat mitolojisinde Yaratıcı Tanrı. Esege Malan veya Esege Burhan olarak bilinir. Kel başlıdır. Moğol ve Buryat kökenlidir. Yeryüzündeki insanları yaratır. Oğlu Çolpan Han’dır. Eski Moğolcada, Esege (İsegey) yani “Ata” olarak tanımlanır. Örneğin Yakutlar Ayzıt için de İsegey unvanını kullanırlar. Malan ise kellik ifade eder. Kel olmak Türk, Moğol kültüründe güç ifade eder. Gilyaklardaki Yitsigey de benzerlikler taşır. Tunguzların Eskeri adlı yaratıcı Tanrılarını da akla getirir. Eskeri suların içinden çamur çıkararak dünyayı yaratmıştır. Sibirya'daki Ketlerin yaratıcı tanrısı Es ile bağlantılı olma ihtimali mevcuttur. Dünyanın yaratılışı Evrenin başlangıcında sadece en yüksek tanrı Esege Malan vardı. Her yer karanlık ve sessizdi. Görülen bir şey yoktu. Esege bir avuç toprak aldı ve ondan güneş ve ayı yarattı. Sonra tüm bitkileri yarattı. Esege Doğu ve Batı olarak dünyayı ikiye böldü. Tanrıların en yükseklerine verdi. Etimoloji (Es/Ez) kökünden türemiştir. Ata, baba anlamları vardır. Türkçe Es/Ez/Is sahip köküyle de bağlantılıdır. Yesüge/Yesügey/Yasaga ise yasalara bağlı olan, yasa koyan demektir. Eski Moğolca Etige (Çağdaş Moğolcada Eçeg/Ezeg) sözcüğü baba manasına gelir. Kaynakça Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) Dış bağlantılar Moğol Tanrı Listesi The Gods of Buriats Sacred texts Myths Connected With Mongol Religion Kategori:Türk mitolojisi Kategori:Moğol mitolojisi Kategori:Altay ilahları‎ Kategori:Altay mitolojisi