Fibroblast büyüme faktörü 23

[bullvar_katip]

Fibroblast büyüme faktörü 23 (FGF23) bir proteindir ve, kandaki fosfat derişimini ve D vitamini metabolizmasını düzenlemede görev alan fibroblast büyüme faktörü (FGF) ailesinin bir üyesidir. Bu protein, insanlarda FGF23 geni tarafından kodlanır. FGF23, böbreklerdeki fosfat geri emilimini azaltır. FGF23'deki mutasyonlar, FGF23 aktivitesinin artmasına neden olarak otozomal baskın hipofosfatemik raşitizm ile sonuçlanabilir. Tanım Fibroblast büyüme faktörü 23 (FGF23), insanlarda FGF23 geni tarafından kodlanan bir proteindir. FGF23, fosfat ve D vitamini metabolizması ve düzeninde görev alan fibroblast büyüme faktörü (FGF) ailesi üyesidir. İşlev FGF23'ün temel işlevi, kandaki fosfat derişimini düzenlemektir. FGF23, bu işlevini böbreklerden fosfat geri emilimini azaltarak yapar; bu da fosfatın idrarla atılması anlamına gelir. FGF23, kalsitriolün artmasını takiben osteositler tarafından salgılanır. FGF23, böbrekleri etkileyerek proksimal tübüldeki bir sodyum-fosfat (Na-P) ortak taşıyıcısı olan NPT2'nin miktarını azaltır. Ayrıca FGF23, 1-alfa-hidroksilazı baskılayabilir ve bundan dolayı D vitamini aktivasyonunu azaltarak kalsiyum geri emilimini zayıflatabilir. Genetik FGF23, insanlarda 12. kromozomda bulunan ve 3 eksondan oluşan FGF23 geni tarafından kodlanır. Bu gen, otozomal baskın hipofosfatemik raşitizmle ilişkili mutasyonlarıyla tanımlanmıştır. Klinik önemi FGF23'ü proteolitik parçalamaya dirençli hale getiren mutasyonlar; FGF23 aktivitesinde artışa ve böbreklerden fosfat kaybının artmasına, otozomal baskın hipofosfatemik raşitizme neden olur. Ayrıca FGF23, bazı tümör türleri tarafından fazla üretilebilir; buna bir paraneoplastik sendrom olan tümör nedenli osteomalaziye neden olan ve fosfatürik mezenkimal tümör olarak bilinen benign mezenkimal neoplazmlar örnek verilebilir. FGF23 aktivitesi kaybının, fosfat seviyelerinin artmasına ve bir klinik senndrom olan ailesel tümör kalsinoza neden olduğu düşünülmektedir. FGF23 veya klotho enzimi eksikliği olan fareler, hiperfosfatemiden dolayı erken yaşlanır. Fazla FGF23 üretimi; kardiyomiyosit hipertrofisi, vasküler kalsifikasyon, inme ve endotelyal disfonksiyonu (işlev bozukluğu) gibi kronik böbrek hastalığında görülen kardivasküler hastalıklarla ilişkilendirilmiştir. FGF23 üretimi ve parçalanması, demir eksikliği ve iltihaplanma sonucunda artar. FGF23; otozomal baskın hipofosfatemik raşitizm, X kalıtımlı hipofosfatemi, otozomal çekinik hipofosfatemik raşitizm tip 1, 2 ve 3, tümör nedenli osteomalazi ve hiperkalsiüri görülen hipofosfatemik raşitizm haricinde en az 7 tane beslenmeden bağımsız hipofosfatemi hastalığıyla ilişkilidir. Geçmiş FGF23'ün 2000 yılındaki keşfinden önce, FGF23'ün gerçekleştirdiği gösterilen işlevleri gerçekleştiren bir proteinin olduğu düşünülmekteydi. Bu varsayımsal protein, fosfatonin olarak bilinmekteydi; bu proteinin hem bağırsaktaki hem de böbrekteki fırşa sınır membran vesiküllerinde sodyuma bağlı fosfat taşınmasının zayıflatılması, kalsitriol üretiminin inhibe edilmesi, kalsitriol parçalanmasının uyarılması ve paratiroid hormonu üretiminin/salgılanmasının inhibe edilmesi gibi birkaç türde etki tanımlanmıştı. Kaynakça Daha fazla okuma Kategori:Büyüme faktörleri Kategori:İnsan kromozom 12 üzerindeki genler