Francesco Paolo Cantelli

[bullvar_katip]

Francesco Paolo Cantelli (20 Aralık 1875 - 21 Temmuz 1966) bir İtalyan matematikçiydi. Cantelli Palermo'da doğdu. Matematik doktorasını 1899'da Palermo Üniversitesi'nden gök mekaniği üzerine teziyle aldı ve 1903 yılına kadar, Annibale Riccò tarafından yönetilmekte olan Palermo'daki "osservatorio astronomico cittadino" (Ulusal Astronomik Gözlemevi)'nde çalışarak astronomiye olan ilgisini sürdürdü. Cantelli'nin ilk makaleleri astronomi ve gök cisimlerinin mekaniği ile ilgili problemler üzerineydi. 1903'ten 1923'e kadar Cantelli, "Istituto di Previdenza della Cassa Depositi e Prestiti" (Devlet Mevduatı ve Kredi Bankası Emekli Sandığı)'nda çalıştı. Bu yıllarda finans teorisi ve aktüerya biliminin matematiği ile ünlü olduğu olasılık teorisi üzerine araştırmalar yaptı. Cantelli'nin sonraki çalışmaları olasılık üzerineydi ve bu alanda onun adı Borel-Cantelli lemması ve Glivenko-Cantelli teoremi'nde göze çarpmaktadır. 1916-1917'de stokastik yakınsama teorisine katkıda bulundu. 1918'de Émile Borel ile birlikte Cantelli eşitsizliğine dayanarak büyük sayılar yasasını genişletti. 1923'te Catania Üniversitesi'nde aktüeryal matematik profesörü olarak atandığında aktüeryal görevinden istifa etti. Oradan Napoli Üniversitesi'ne profesör olarak gitti ve daha sonra 1931'de Roma Sapienza Üniversitesi'ne giderek 1951'de emekli olana kadar burada kaldı. Roma'da öldü. Matematik ve olasılığın ekonomi'ye uygulanması çalışmaları için Istituto Italiano degli Attuari adında bir enstitü kurdu. Cantelli, 1930'dan 1958'e kadar Giornale dell'Istituto Italiano degli Attuari’nin (GIIA) editörüydü. 1950'den itibaren Accademia Nazionale dei Lincei'nin ulusal bir üyesiydi. Astronomiye olan ilgisinin bir parçası olarak İlahi Komedya'da bulunan astronomik bilgileri kullanarak Dante'nin hayali yolculuğunun 1301 yılında gerçekleştiğini gösterdi. Çalışmaları 1905: Sull'adattamento delle curve ad una serie di misure o di osservazioni, Palermo 1914: Genesi e costruzione delle tavole di mutualità 1916: Sulla legge dei grandi numeri 1916: La tendenza a un limite nel senso del calcolo delle probabilità 1917: Sulla probabilità come limite della frequenza in "Rendiconti della Reale Accademia dei Lincei" 1932: Una teoria astratta del calcolo delle probabilità, GIIA, vol. 3, pp.257–265, Roma 1933: Considerazioni sulla legge uniforme dei grandi numeri e sulla generalizzazione di un fondamentale teorema del Sig. Paul Levy 1933: Sulla determinazione empirica delle leggi di probabilità 1939: Su una teoria astratta del calcolo delle probabilità e sulla sua applicazione al teorema detto "delle probabilità zero e uno" Ayrıca bakınız Cantelli eşitsizliği Borel-Cantelli lemması Glivenko-Cantelli teoremi Kaynakça İlave okumalar Margherita Benzi, Un “Probabilista neoclassico”: Francesco Paolo Cantelli, "Historia Mathematica", 15 (1988), pp.53–72 Dış bağlantılar Kategori:1875 doğumlular Kategori:1966 yılında ölenler Kategori:İtalyan matematikçiler Kategori:20. yüzyıl matematikçileri Kategori:İtalyan istatistikçiler