Fritz Haber

[bullvar_katip]

Fritz Haber (9 Aralık 1868, Breslau, Almanya - 29 Ocak 1934, Basel, İsviçre) Alman kimyager. 1918 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. I. Dünya Savaşı süresince klor ve diğer zehirli gazları geliştirme ve dağıtımı konusundaki çalışmaları nedeniyle "kimyasal savaşın babası" olarak da tanımlanır. Haber'in eşi Clara Immerwahr da kimya üzerine doktora yapmıştır. Immerwahr, Haber'in zehirli gazlar konusundaki çalışmalarına karşıydı ve II. Ypres Muharebesi'nde klorun ilk başarılı kullanımına yanıt olarak bahçelerinde intihar etmiştir. Haber, Max Born ile birlikte, iyonik bir katı maddenin kafes enerjisini değerlendirmek için Born-Haber siklusu yöntemini geliştirmiştir. Haber MDMA'yı ilk sentezleyen kişi olarak da bazı yerlerde anılsa da, bu bilgi doğru değildir. Yahudi bir anne babanın çocuğu olarak Breslau, Almanya'da (günümüzde Wrocław, Polonya) doğmuştur. Annesi doğumda ölmüştür. 1886'dan 1891'e kadar Robert Bunsen'in yanında Heidelberg Üniversitesi'nde, A. W. Hofmann'ın grubunda Berlin Üniversitesi'nde (günümüzde Berlin Humboldt Üniversitesi) ve Carl Liebermann'ın yanında Technical College of Charlottenburg'da (günümüzde Technical University of Berlin) çalıştı. 1901'de Clara Immerwahr ile evlendi ve oğulları Hermann 1902'de doğdu. Akademik kariyerine başlamadan önce babasının kimyasal işinde ve Zürih'te Georg Lunge ile İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü‎'nde çalıştı. 1933'te Nazileri desteklemesine rağmen Haber İngiltere'ye göç etmek zorunda kaldı ve burada bir süre Cambridge Üniversitesi'nde çalıştı. Fritz Haber, 1934'te İsviçre'nin Basel kentinde eşinin yanında aile kasasında gömüldüğü yerde öldü. Kaynakça Konuyla ilgili yayınlar Daniel Charles, Master mind: The Rise and Fall of Fritz Haber, the Nobel Laureate Who Launched the Age of Chemical Warfare (New York: Ecco, 2005), ISBN 0-06-056272-2. Dietrich Stoltzenberg, Fritz Haber: Chemist, Nobel Laureate, German, Jew: A Biography (Chemical Heritage Foundation, 2005), ISBN 0-941901-24-6. Vaclav Smil, Enriching the Earth: Fritz Haber, Carl Bosch, and the Transformation of World Food Production (2001) ISBN 0-262-19449-X Thomas Hager, The Alchemy of Air: A Jewish Genius, a Doomed Tycoon, and the Scientific Discovery That Fed the World but Fueled the Rise of Hitler (2008) ISBN 978-0-307-35178-4. Dış bağlantılar Nobel e-Museum - Fritz Haber Biyografisi HABER - Fritz Haber hakkında biyografik bir film Fritz Haber'in yaşamından fotoğraflar Fritz Haber'in kısa bir biyografisi, yazan Bretislav Friedrich Encyclopedia Britannica: Nobel Prizes - Fritz Haber Fritz Haber. "''The Synthesis of Ammonia from its Elements", Nobel Lecture, 2 Haziran 1920 Kategori:1868 doğumlular Kategori:1934 yılında ölenler Kategori:20. yüzyılda Almanlar Kategori:Alman Nobel Ödülü sahipleri Kategori:Nobel Kimya Ödülü sahipleri Kategori:Yahudi asıllı Almanlar Kategori:Yahudi bilim insanları Kategoriolonya Yahudileri Kategori:Heidelberg Üniversitesinde öğrenim görenler Kategori:ETH Zürih'te öğrenim görenler Kategori:Berlin Humboldt Üniversitesinde öğrenim görenler Kategori:Berlin Teknik Üniversitesinde öğrenim görenler Kategori:Karlsruhe Teknoloji Enstitüsü Kategori:Rusya Bilimler Akademisi'nin muhabir üyeleri (1917-1925) Kategori:SSCB Bilimler Akademisi'nin şeref üyeleri Kategori:SSCB Bilimler Akademisi muhabir üyeleri Kategori:20. yüzyıl Alman kimyagerleri Kategori:19. yüzyıl Alman kimyagerleri Kategori:Amerikan Bilim ve Sanat Akademisi üyeleri Kategori:Ulusal Bilimler Akademisi üyesi yabancılar Kategori:Alman Lüterciler Kategori:Yahudi Nobel Ödülü sahipleri Kategori:Silezya Yahudileri Kategori:Birleşik Krallık'taki Yahudi göçmenler (Nazi dönemi) Kategori:Yahudi kimyagerler