Gamerli

[bullvar_katip]

Gamerli (Gürcüce (Kamarlo)), Azerice Qəmərli, Rusca ), Gürcistan Cumhuriyeti'nin Kvemo-Kartli bölgesinde yer alan Dmanisi (Başkeçit) şehri belediyesine bağlı, tamamı Türk nüfuslu Gamerli kırsal bölge biriminin idari merkezi olan bir köydür. Gürcistan'ın güneydoğu kesiminde, tarihi Borçalı bölgesinde yer almaktadır. Etimoloji [[Dosya:Gamerli Kabristanı Evliya Molla Yusuf Türbesi.jpg|küçükresim|281x281px|Gamerli Köyü Evliya Molla Yusuf (Hacıbaba)Türbesi ]]Köyün adı ve etnik kökeni hakkında bir görüşe göre; Oğuz Türklerinin Boz-oklar boyunun Ay-han oğulları tarafından kurulduğu, bu nedenle köy adının eski Türkçede Ay-Hanlığı anlamına gelen olduğu düşünülmektedir. Diğer bir görüşe göre ise; Güney Kafkasya'ya kuzey bölgelerden gelen Türklerin Kimmer (Azerb. "Kimmer") adlı kabilesinin adıyla ilişkilendirilmiştir. Daha sonra ise "Kimmerli" adı "Gamerli"ye dönüştüğü görüşü benimsenmiştir. Tarihi Borçalı bölgesinde olduğu gibi Gamerli köyünde kullanılan dil genellikle güneybatı (Oğuz) grubuna ait dillerle aynı karakteristik özellikleri taşımaktadır. Bölgede Türkçe konuşan İslam dinine mensup Sünni halk etnik olarak Terekeme veya Karapapak olanak adlandırılmıştır. Baskakov'a göre "terekeme" kavramı Persler tarafından kendilerine verilen toplu bir isimdir. Arapça "Türk" (تركي) kelimesi ile aynı anlama gelmektedir. Arapça çoğul (تر كـمـه) Türkler anlamına gelmektedir. Buna karşılık "karapapak" ise siyah şapka anlamına gelmektedir. Geleneksel kıyafetlerinin karakteristik özelliğine uygun olarak Türkler tarafından kendi içlerinde, yaylacılık yapan ve göçebe hayatı yaşayan kabilelere verilen bir ad olduğu düşünülmektedir. Oğuzlar’ın Kuzey İran, Güney Kafkasya ve Anadolu’yu ele geçirmelerini anlatan Dede Korkut hikâyelerinde, XI. yüzyılda göçebe hayatı yaşadıkları anlaşılmaktadır. Gelenek ve göreneklerine bağlılıkları ile bilinen Gamerli de yaşayan terekemeler ata soyuna oldukça önem verdikleri ve yaşamlarını kendi içlerinde kabileler halinde sürdükleri, mezarlığında eski mezar taşları yazıtlarından anlaşılmaktadır. 16. Yüzyıla kadar eskiye uzanan mezar taşlarının üzerinde ‘’Aşır öyü’’, ‘’Hasan öyü’’, ‘’Molla öyü’’ gibi (‘’Aşır kabilesinden’’), (‘’Molla kabilesinden’’) anlamlarına gelen kabile isimleri ile ölen kişinin isimlerinin birlikte yazıldığı görülmektedir. ‘Öy’’ kelimesi eski Türkçede ‘’ev’’ ‘’ocak’’, ‘’soy’’ ‘’kabile’’ gibi anlamlar taşımaktadır. Terekemeler’in bu geleneği günümüze kadar sürdürmüştür. 1920-1921 yıllarından sonra Güney Kafkasya’nın kalıcı olarak Osmanlı toprağından kopması sonucunda Borçalı bölgesinden Kars, Ardahan bölgesine yoğun göç yaşanmış, Gamerli köyünden Kars, Ardahan bölgesine yerleşen ailelerin aynı kabile isimleri ile gruplar halinde köylere yerleştikleri anlaşılmaktadır. Ağırlıklı olarak Arpaçay, Alagöz, Yiğtkonağı, Uğurtaşı, Yenidemirkapı, Baştoklu, Büyüksütlüce köylerine yerleşen ailelerin günümüze kadar aynı kabile isimlerini kullanmaya devam etmişlerdir. Coğrafya Köy, Dmanisi'nin bölgesel merkezine 7km uzaklıkta, deniz seviyesinden 1390 metre yükseklikte Başkeçit platosunda yer almaktadır. Şahmarlı (Shahmarlo), Çopurallar (Kariani), Yakuplu (Yakublo), Dağarıklı (Dagarykhlo), Armudlu (Pantiani), Bezekli (Bezaklo), Söğütlü (Söğütlo), Sugala (Mtisdziri), Karakilise (Vake), Saca (saja) Cavak (Javakhi), Dağkızılhaçlı (Kyzyladzhlo) Kızılkilise (Tslebiikhani ), Hüseyinkend (Useinkendi), Memişler (Mamishlari), Salammelik (Zamo Salamaleyki), Seferli (Safarlo), Memişli (Mamislo), Hamamlı (Amamlo) Gödekdağ (Gedağı) köyleri ile komşudur. Ekonomi Köy geçimini tarım ve hayvancılık ile temin etmektedir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yanı sıra meyve sebze yetiştiriciliği ile uğraşmaktadır. 29 Ağustos 2013 tarihinde başlatılan, Gürcistan'ın gazlaştırma programına uygun olarak tarafından kurulan SOCAR Georgia Gaz şirketi doğalgaz boru hattı çalışması kapsamında Gamerli köyünde 280 haneye gaz sağlanması planlanmıştır. Kaynakça Kategori:Gürcistan'daki köyler Kategori:Gürcistan'daki etnik gruplar Kategori:Gürcistan Türkleri