Gayba ( ; Ghaybah) Şiîliğin bazı mezheplerindeki İmâmet i'tikadında mevcût olan bu kavrama göre, bu mezheplerin kabul ettiği imâmlar içerisinde, "Saklanan", "Gizlenen" ya da "Görülmez" hâldeki imâm. İmamiye'ye göre Gaybe İmâmiyye’ye göre on ikinci imâmın ölmeden insanlar arasından ayrılıp gizli durumda yaşamaktadır. Bu gizlilik durum, on ikinci imâmın hayatı tehlikede olması sebebiyle Allah tarafından ihtiyar edilmiş bir husustur ve bu durum O gerekli gördüğü sürece devam edecektir. Bu durum ikiye ayrılıyor, küçük gaybet (el-Gaybet es-Suğrâ) ve büyük gaybet (el-Gaybet el-Kubrâ). el-Gaybet es-Suğrâ Küçük gaybet (el-Gaybet es-Suğrâ) hicri 260 yılında başlayıp ve 329 yılında bitti. Bu dönemde Şiilerin onikinci imamı olan Mehdi, dört güvenilir ve alim kişi tarafından şiileriyle iletişim kuruyordu. Bu dört safire Nevvab-i Erba'a diyorlar. Gaybet'i Suğrâ, 329 yılında yani İmamın son safirinin ölümüyle sona erdi ve Büyük Gaybet (el-Gaybet el-Kubrâ) devri başladı. Mezheplerine göre Gayba hâlinde gizlendiğine inanılan imâmlar Muhammed bin el-Hânifîyye: "Keysân’îyye" ("Karibîlik / Kuraybîlik") Câʿfer-i Sâdık: "Tavûssîlik" (Altıcılar) Mûsâ el-Kâzım: "Vâkıfîlik" Muhammed bin İsmâ‘îl eş-Şâkir: "Yediciler" / "Karmat’îyye" Muhammed Mehdi: "İsnâ‘aşer’îyye" Ebû Mûslim Horasanî: "Mukannaʿîyye" / "Hûrrem’îyye" EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh: "Dûrz’îyye" Et-Tâyyîb Ebû’l-Kâsım': "Mustâ‘lî’îyye" Ayrıca bakınız İmâmet i'tikadı Şiîlik İmâmîlik Keysân’îyye Yediciler Karmatîler İsmâilîyye Mustâlîlik Dürzîler İsnâaşerîyye Kaynakça Kategori:Şiilik Kategori:İslam eskatolojisi Kategori:Mehdi