Gérard Debreu

[bullvar_katip]

Gérard Debreu (d. 4 Temmuz 1921, Calais, Fransa - 31 Aralık 2004, Paris, Fransa), Fransız asıllı fakat 1975'te ABD vatandaşlığına geçmiş olan bir matematikçi ve iktisatçı. 1962'de Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'ye iktisat profesörü olarak atanıp ün yapmıştır. 1983'te Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. Gerard Debreu Fransa'nin Atlantik Okyanusu kıyısı şehirlerinden olan Calais şehrinde doğdu. Ailesinin klasik dantel üretimi şirketi bulunuyordu. Lise diploması olan baccalauréat diplomasını tam II. Dünya Savaşı başlamadan aldı. Nazi Alman kuvvetleri Fransa'yı ellerine geçirdikleri zaman Serbest Bölge olan Grenoble'da universiteye giriş için hazırlandı. 1941'de Nazi Alman işgali altinda bulunan Paris'te École Normale Supérieure'e girerek Klasik bir matematik eğitimi gördü. Fakat bitirme imtihanlarına 1944'te girmeden önce müttefikler Normandiya Çıkarması yaparak Paris'e doğru ilerlemeye başladılar. Debreu Serbest Fransız ordusuna asker yazıldı ve Cezayir'de askerlik eğitimi aldı. Sonra Temmuz 1945'e kadar Almanya'da Fransız işgal ordusu içinde askeri hizmet gördü. 1945'te Fransız yüksek eğitiminde Master'e eşit olan Agrégation de Mathématiques imtihanlarını geçti. İktisatla özellikle Walras tipi genel denge sorunları ile ilgilendiği için 1946-1948 yılları arasında Centre National de la Recherche Scientifique asistan olarak çalışarak matematikten iktisat ilmine dönüş yaptı. 1948'de Debreu bir Rockefeller Bursu kazandı ve bu bursu 1949-1950'de İsveç'te Uppsala, Norveç'te Oslo ve birkaç ABD universitesini ziyaretle geçirdi. 1950 yazında ABD'de Chicago Üniversitesi'ne bağlı olan Cowles İktisadi Araştırma Komisyonu'nda çalışmaya başladı. 1955'te ABD'de Yale Üniversitesi'ne atandı. 1960-1961'de ABD'nin Kaliforniya eyaletinde bulunan Stanford Üniversitesi'ne bağlı olan Davranışsal Bilimlerde İleri Çalışmalar Merkezi'nde çalışmalarına devam etti. Ocak 1962'de, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'ye ekonomi ve matematik profesörü olarak atandı. 1960'li ve 1970'li yıllarda seçkin Avrupa üniversitelerine, Leiden, Cambridge, Bonn ve Paris, süreli ziyaretlerde bulundu. 1975'te Fransa Lejyon Donör madalyası ile taltif edildi. 1983'te Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazandı. Evli ve iki kız çocuğu olan Debreu 83 yaşında 2004 yılı yeni yıl günü Paris'te ölmüş ve Père Lachaise Mezarlığı'na gömülmüştür. Debreu'nun asıl spesializasyon branşı matematik olmakla beraber bu bilgisini iktisat bilimi alanında kullanmış ve iktisatın matematik temellerini inceleyip genişletmeyi başarmıştır: 1954'te Amerikalı iktisatçı Kenneth Arrow ile birlikte yazdığı Bir Rekabet Ekonomisi icin Bir Dengeliliğin Bulunması (Existence of an Equilibrium for a Competitive Economy) adlı makalede topoloji yöntemi kullanarak iktisatta genel denge'nin bulunmasının matematik kesin ispatını sağlamışlardır. 1959'da yazdığı Değer Teorisi: Ekonomik Dengenin Aksiyomatik İncelenmesi (A Theory of Value: An Axiomatic Analysis of Economic Equilibrium) adlı monografta rekabet piyasalarının aksiyomatik temellerini vermekte ve toplam talep fazlasının ortadan kalkdığı bir fiyat sisteminin bulunduğunu Kakutani sabit nokta teoremi kullanarak ispat etmektedir. Debreu, bu monografın son bölümünde belirsizlik kavramının genel denge modeline etkilerini incelemiş ve finansal iktisatta Arrow-Debreu teminatı adı ile çok sıkça kullanılan olasılıklı (contingency) mallar kavramını ortaya çıkartıp geliştirmiştir. 1962'de bir genel ekonomik dengenin bulunması için daha karmaşık ispatlar bulmuştur. Sonraki çalışmaları genel toplam talep fazlalıkları fonksiyonlarının sonlu sayılı noktalarda ortadan kalkacaklarını ispat eden bölünebilir (differentiable) ekonomiler teorisi üzerinde olmuştur. Bibliyografya "The Coefficient of Resource Utilization", 1951, Econometrica. "A Social Equilibrium Existence Theorem", 1952, Proceedings of the National Academy of Sciences. "Definite and Semi-Definite Quadratic Forms", 1952, Econometrica "Nonnegative Square Matrices", with I.N. Herstein, 1953, Econometrica. "Valuation Equilibrium and Pareto Optimum", 1954, Proceedings of the National Academy of Sciences. "Existence of an Equilibrium for a Competitive Economy", with K.J.Arrow, 1954, Econometrica. "Representation of a Preference Ordering by a Numerical Function", 1954, in Thrall et al., editors, Decision Processes. "A Classical Tax-Subsidy Problem", 1954, Econometrica. "Numerical Representations of Technological Change", 1954, Metroeconomica "Market Equilibrium", 1956, Proceedings of the NAS. "Stochastic Choice and Cardinal Utility", 1958, Econometrica "Cardinal Utility for Even-Chance Mixtures of Pairs of Sure Prospects", 1959, RES The Theory of Value: An axiomatic analysis of economic equilibrium, 1959 "Topological Methods in Cardinal Utility Theory", 1960, in Arrow, Karlin and Suppes, editors, Mathematical Methods in the Social Sciences. "On 'An Identity in Arithmetic'", 1960, Proceedings of AMS "Economics Under Uncertainty", 1960, Économie Appliquée. "New Concepts and Techniques for Equilibrium Analysis", 1962, International Economic Review "On a Theorem by Scarf", 1963, RES. "A Limit Theorem on the Core of an Economy", H.Scarf ile birlikete, 1964, International Economic Review. "Contuinity Properties of Paretian Utility", 1964, International Economic Review "Integration of Correspondences", 1967, Proceedings of Fifth Berkeley Symposium. "Preference Functions of Measure Spaces of Economic Agents", 1967, Econometrica. "Neighboring Economic Agents", 1969, La Décision. "Economies with a Finite Set of Equilibria", 1970, Econometrica. "Smooth Preferences", 1972, Econometrica. "The Limit of the Core of an Economy", H. Scarf ile birlikte, 1972, in McGuire ve Radner, eds, Decision and Organization "Excess Demand Functions", 1974, Journal of Mathematical Economics "Four Aspects of the Mathematical Theory of Economic Equilibrium", 1974, Proceedings of Int'l Congress of Mathematicians. "The Rate of Convergence of the Core of an Economy", 1975, Journal of Mathematical Economics. "The Application to Economics of Differential Topology and Global Analysis: Regular differentiable economies", 1976, American Economic Rreview. "Least Concave Utility Functions", 1976, Journal of Mathematical Economics. "Additively Decomposed Quasiconcave Functions", with T.C.Koopmans, 1982, Mathematical Programming. "Existence of Competitive Equilibrium", 1982, in Arrow and Intriligator, Handbook of Mathematical Economics "Mathematical Economics: Twenty papers of Gerard Debreu", 1983. "Economic Theory in a Mathematical Mode: the Nobel lecture", 1984, American Economic Rreview. "Theoretic Models: Mathematical form and economic content", 1986, Econometrica. "The Mathematization of Economic Theory", 1991, American Economic Rreview. "Innovation and Research: An Economist's Viewpoint on Uncertainty", 1994, Nobelists for the Future Ayrıca bakınız Gerard Debreu‘s Secrecy: His Life in Order and Silence Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri listesi Kategori:1921 doğumlular Kategori:2004 yılında ölenler Kategori:20. yüzyıl Amerikalı ekonomistler Kategori:Fransız ekonomistler Kategori:Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri Kategori:Fransız Bilimler Akademisi üyeleri Kategori:Kaliforniya Üniversitesi öğretim üyeleri Kategori:Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Fransız göçmenler