Geronimo kod adı tartışması

[bullvar_katip]

[[Dosya:Goyaale.jpg|küçükresim|220px|Geronimo'nun 1887'de çekilen fotoğrafı.]] Geronimo kod adı tartışması, Usame bin Ladin'in öldürülmesiyle sonuçlanan harekâtta "Geronimo" kod adının kullanılması sebebiyle yaşanan tartışma. Geronimo'nun harekâtın tamamını, bin Ladin'in kendisini, bin Ladin'in öldürülmesini veya canlı olarak yakalanmasını temsil ettiğine dair farklı haberler yayınlanmıştır. Geronimo, Apaçi savaşları sırasında Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı mücadele eden Apaçilerin liderlerindendir. Geronimo'nun temsil ettiği kavrama yönelik görüşler Bazı haberlerde harekâtta bin Ladin için "Geronimo" kod adı kullanıldığı öne sürülse de resmî kaynaklar daha sonra bunu yalanladı. Yetkililer, harekât planındaki her aşamanın alfabetik olarak sıralandığını, "Geronimo"nun harekâttaki "G" aşamasına karşılık geldiğini ve bin Ladin'in yakalanması veya öldürülmesini belirttiğini açıkladılar. Farklı kaynaklara göre bin Ladin için kullanılan kod adı ise "Cakebread", "Crankshaft" veya "Jackpot" idi. Harekâta katılanlardan Matt Bissonnette'in Mark Owen mahlasıyla yazdığı No Easy Day adlı kitapta Geronimo'nun bin Ladin'in kendisi için kullanılan kod adı olduğu yazılmıştır. 8 Mayıs 2011 günü katıldığı 60 Minutes adlı programdaki röportajında Obama, Geronimo'nun bin Ladin için kullanılan kod adı olduğunu söyledi. Öte yandan harekâtın tamamlanmasının ardından takım lideri telsiz üzerinden "For God and country-Geronimo, Geronimo, Geronimo" ("Tanrı ve ülke için-Geronimo, Geronimo, Geronimo") sözlerini kullanırken, harekâtı yöneten isimlerden William H. McRaven'dan gelen onay sonrasında "Geronimo E.K.I.A." ("Geronimo düşman çatışmada öldü") sözlerini söylemişti. Tepkiler Amerika Birleşik Devletleri Kızılderilileri haklarını koruma amacı güden Washington, DC merkezli Morning Star Institute adlı kurumun başkanı Suzan Shown Harjo kod adı seçimi için "Amerika'nın genel düşünce yapısında 'Kızılderililer düşmandır' fikrinin saklı olduğunun bir göstergesi" yorumunu yaptı. Çeroki Ulusu'na mensup olan avukat Keith Harper The Washington Posta yazdığı e-postada "Geronimo gibi bir liderin bin Ladin'i tanımlamak için kullanılmasının düşüncesiz bir hareket olduğu konusunda hiç kuşku yok." ifadelerini kullandı. Birkaç Amerikan yerli kabilesi lideri Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama'dan, geçmişe yönelik olarak Geronimo kod adının değiştirilmesi talebinde bulundu. Fort Sill Apaçi Kabilesi Başkanı Jeff Houser Obama'ya gönderdiği ve kabilenin resmî web sitesinde yayınlanan mektupta "efsanevi Apaçi savaşçısının" "toplu katliam gerçekleştiren korkak bir teröristle" ilişkilendirilmesinin doğru olmadığını yazdı. Mektupta Houser "Şu anda tüm ülke genelindeki yerli Amerikalı çocuklar, en çok saygı duydukları figürlerden birinin bir terörist ve yüzlerce masum Amerikalının katliamından sorumlu biriyle bağdaştırılması gerçeğiyle yüzleşmekte." ifadelerini kullanmıştı. Channel 4 Newste yayınlanan bir haberde "Bugün yapılan bazı analizlere göre Amerikan ordusunun bu kod adını seçmesinin sebebi bin Ladin'in, Geronimo gibi yıllarca kaçak hayatı sürmesidir. Amaçları söylenti oluşturmamaya çalışmaksa, görünen o ki yanlış kod adı seçtiler." ifadelerine yer verildi. Navajo Ulusu Başkanı Ben Shelly The Washington Timesa yaptığı açıklamada "Bin Ladin'i yakalama veya öldürme görevi geride kaldı... çocukların tarih kitaplarında karşılaşmaması için bu ad değiştirilmeli." dedi. Geronimo'nun büyük torunu Harlyn Geronimo konuyla ilgili bir demeç yayınlayarak açıklama ve özür talebinde bulundu. Onondaga Şefleri Konseyi yaptığı açıklamada, kod adı olarak Geronimo'nun kullanılmasının Kızılderili kavramının çağrıştırdığı olumsuz anlamları daha da pekiştireceğini ifade etti. Nimipulardan olan Amerika Birleşik Devletleri Senatosu Kızılderili İlişkileri Komitesi personel müdürü ve baş danışmanı Loretta Tuell konuyla ilgili olarak "Yerli Amerikalıların ikonlarının ve kültürlerinin bu şekilde uygunsuz kullanımı toplumumuzda oldukça yaygın ve yerli ya da yerli olmayan çocuklar üzerindeki etkisi devasa boyutlarda" dedi. Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı kod adlarının rastgele seçildiğini ve ortada herhangi bir saygısızlık belirtisi olmadığını söyledi. Kaynakça Kategori:Barack Obama'nın başkanlığı Kategori:Usame bin Ladin'in ölümü Kategori:Kod adları Kategori:Amerika Birleşik Devletleri'ndeki tartışmalar Kategori:Apaçiler