Goraşeti Kalesi

[bullvar_katip]

Goraşeti Kalesi (Gürcüce: გორაშეთის ციხე), Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Goraşeti olan Kutlu köyünde orta çağdan kalma bir Gürcü kalesidir. Tarihçe Türkçede "Petrik İsman Kalesi" olarak bilinen Goraşeti Kalesi'nin bulunduğu köy, orta çağda Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Klarceti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirmiştir. Goraşeti (გორაშეთი) adının Gürcücede "tepeler diyarı" anlamına gelen Goraeti'den (გორაეთი) değişime uğradığı tahmin edilmektedir. Goraşeti köyü, 1574 Osmanlı mufassal defterine göre 17 haneden oluşan bir Hristiyan köyüydü. 1595'te köy, ikisi Müslüman olmuş 8 haneden oluşuyordu. Köydeki kale ile kilisenin Osmanlı döneminden önce Gürcü yönetimince inşa edildiği bilinmektedi. Nitekim kalenin inşa tarihinin 8. yüzyıla kadar geri gitme ihtimali bulunmaktadır. Ayrıca 1886 Rus nüfus sayımında da Goraşeti köyünün nüfusu Gürcülerden oluşuyordu. 1904 yılında bölgede araştırma gezisi yapan Nikolay Marr, "Petrik İman" adıyla kaleden değil, kiliseden söz etmiştir. Goraşeti Kalesi ilk kez Osman Aytekin tarafından tanımlanmış ve kalenin önemli bir yerleşemeye ait olduğu ifade edilmiştir. Mimari Goraşeti Kalesi, köyün kuzeyinde, Goraşeti Bağları (bugün Bağlar mahallesi) arasında alçak bir tepede yer alır. Köy yerleşimine 4km uzaklıktaki kale (65 x 35 m), dikdörtgene yakın plan üzerinde inşa edilmiş büyükçe bir yapıdır. Bununla birlikte surları eğri bir hat izler. Goraşeti Kalesi'nin yapımında kaba yonu iri taşlar kullanılmıştır. Duvarların bir kısmı harç kullanılmadan örülmüş; bir kısmında ise, kireç harcı kullanılmıştır. Kalenin batı tarafında büyük, doğu tarafında ise küçük bir giriş kapısı bulunmaktadır. Kalenin içinde yapıların izleri günümüzde de fark edilmektedir. Goraşeti Kalesi'nin duvarların kalınlığı iki metredir. Kuzey duvarları çok fazla zarar görmüş olmasına rağmen, diğer duvarlar 6-8 metre yüksekliğe kadar günümüze ulaşmıştır. Goraşeti Kalesi 1996 yılında koruma altına alınmış, ancak sonraki yıllarda herhangi bir şey yapılmamıştır. Bir köylü kalenin mekânındaki “odalar”ı hatırladığını, sonra bu mekânda uzun süre köylülerin samanlıklarının bulunduğunu belirtmiştir. Kaynakça Kategori:Tao-Klarceti Kategori:Ardanuç Kategori:Artvin'deki kaleler