Gümülcineli İsmail Bey

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

Gümülcineli İsmail Bey, (d. 22 Ocak 1885, Gümülcine - ö. 22 Ağustos 1945, Paris), Türk siyasetçi. Hayatı Erken dönem İptidaî, rüştiye ve beş yıllık sancak idadîsi tahsilini Gümülcine'de yaptı. İdadî tahsilinin kalanını Edirne Leylî İdadîsi’nde tamamlayarak 1899’da mezun oldu. Mekteb-i Hukuk’tan 1904’te mezun oldu. Mezuniyet sonrasın Gümülcine’de dava vekilliği yaptı ve ziraat ile uğraştı. 1906-1907 yıllarında, İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne katılarak cemiyetin bölgede yayılması için çalıştı. Jön Türk Devrimi (1908) sırasında İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Gümülcine şubesi başkanıydı. Yapılacak seçimlere yirmi dört yaşında olduğu için kanunen mebus seçilmesi mümkün değildi. Bu nedenle yaşı sekiz yaş büyütüldü ve oybirliğiyle Gümülcine mebusu seçildi. Siyasi hayatı Meclis-i Mebusan’da, Kanun-ı Esasi encümeninde üyelik; Layiha ve İstid'â Encümeni’ne başkanlık yaptı. Yine İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin de idare heyeti azalığı ve ikinci başkanlığını yaptı. 31 Mart Vakası akabinde teşkil edilen Encümen-i Fevkalâde’ye de üye seçildi. Berat Mebusu İsmail Kemal Bey’in hadisede dahli olmadığı görüşünü ileri sürerek masumiyeti vurgusunda bulundu. Yine Adana Olayları sebebiyle Divân-ı Harb-i Örfî tarafından verilen idam cezalarına da karşı çıktı. Bu ve benzeri hadiseler Gümülcineli İsmail Bey’in İttihat ve Terakki Cemiyeti’nden kopuş sürecini başlattı. Artık İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin takip ettiği siyaseti sert bir şekilde eleştirmeye başlamıştı. 21 Şubat 1910’da İttihat ve Terakki Fırkası ikinci başkanıyken istifa etti ve mebus arkadaşlarıyla birlikte Ahali Fırkası’nın kurulmasına öncülük etti; sonra Fırkanın başkanlığını yaptı. Fırka başkanı olarak İttihatçılara yönelik sert eleştirilerini sürdürmeye devam etti. 21 Kasım 1911 kurulan Hürriyet ve İtilaf Fırkası'na fırkasıyla birlikte katıldı. 1911’de Trablusgarp’ın işgali üzerine İbrahim Hakkı Paşa, Mahmud Şevket Paşa ve tüm İttihat ve Terakki destekli kabinelerin itham edilmesi teklifinde bulundu. 7 Haziran 1912’deki Hürriyet ve İtilaf Kongresi’nde kongre başkanlığına seçildi. İttihat ve Terakki destekli Mehmed Said Paşa’nın sadrazam olduğu hükûmetin düşmesi ile sonuçlanan Halâskâr Zâbitân müdahalesini destekleyen siyasetçiler arasında yer aldı. Bâb-ı Âli Baskını akabinde tutuklandı; ancak siyasetten uzak duracağına dair verdiği teminat üzerine serbest bırakıldı. Mahmud Şevket Paşa Hükûmeti kurulunca bu hükûmeti ortadan kaldırmak için Taklîb-i Hükûmet teşebbüsü içerisinde de yer aldı. Mahmut Şevket Paşa’nın öldürülmesi sonrasında gıyaben idamla cezalandırıldı. I. Dünya Savaşı sırasında Mısır’da el-Ahram, Selanik’te ise Beyanü’l Hak ve Mücahede gibi gazeteler çıkararak muhalefetini sürdürdü. Mondros Mütarekesi’nin imzası akabinde 24 Şubat 1919’da İstanbul’a döndü. Damat Ferit Paşa hükûmeti tarafından Bursa Valiliğine tayin edildi. Kurtuluş Savaşı başarıya ulaştıktan sonra Yüzellilikler listesine dahil edildi. 22 Ağustos 1945’te Paris'te öldü. Kaynakça Kategori:1885 doğumlular Kategori:1945 yılında ölenler Kategori:Gümülcine doğumlular Kategori:İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde öğrenim görenler Kategori:1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı Gümülcine üyeleri Kategori:Yüzellilikler

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Gümülcineli İsmail Bey

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi