İrtifak Hakları
Mülkiyet hakkının kapsadığı yetkilere - kullanma, yararlanma, tasarruf - farklı bir bakış açısı getiren irtifak hakları, mülkiyet sahibine belirli yetkiler sunan haklardır. Bu haklar, mülkiyet hakkının kullanma ve yararlanma yetkilerini sağlama potansiyeline sahiptir. İrtifak haklarında belirli bir sayıya uyulma prensibi geçerlidir; yani yalnızca kanunda belirtilen sayıda irtifak hakkı tesis edilebilir. Eşyadan veya eşyanın özünden elde edilebilecek menfaatleri kapsayan irtifak hakları, eşyadan bağımsız bir kişinin davranışını konu edemez.
Bu haklar, yararlanma şekillerine göre çeşitlendirilmiştir. Örneğin, intifa hakkı en geniş yetkilere sahip olanıdır; hak sahibine tam yararlanma imkanı sunar ve adeta bir malik gibi davranmasına olanak sağlar. Diğer irtifak hakları ise tam yararlanmayı sağlayamaz. Bu nedenle, diğer irtifaklar yararlanma yetkisi bakımından sınırlıdır ve yararlanmanın niteliğine göre adlandırılmışlardır; örneğin oturma hakkı, geçit hakkı, kaynak hakkı gibi...
İrtifak haklarında mülkiyet sahibi pasiftir çünkü irtifak hakkı sahibi, malikin eşyasından yararlanırken malik bu duruma katlanmak durumundadır. Genellikle mülkiyet hakkının bazı yetkilerinden irtifak hakkı sahibi lehine feragat eder ancak asla irtifak hakkı malike olumlu bir yükümlülük yükleyemez. Malik, sadece irtifak hakkı sahibinin yararlanmasına ve yetkilerini kullanmasına izin vermekle yükümlüdür ve kendisi pasif konumdadır.
Mülkiyet hakkının kapsadığı yetkilere - kullanma, yararlanma, tasarruf - farklı bir bakış açısı getiren irtifak hakları, mülkiyet sahibine belirli yetkiler sunan haklardır. Bu haklar, mülkiyet hakkının kullanma ve yararlanma yetkilerini sağlama potansiyeline sahiptir. İrtifak haklarında belirli bir sayıya uyulma prensibi geçerlidir; yani yalnızca kanunda belirtilen sayıda irtifak hakkı tesis edilebilir. Eşyadan veya eşyanın özünden elde edilebilecek menfaatleri kapsayan irtifak hakları, eşyadan bağımsız bir kişinin davranışını konu edemez.
Bu haklar, yararlanma şekillerine göre çeşitlendirilmiştir. Örneğin, intifa hakkı en geniş yetkilere sahip olanıdır; hak sahibine tam yararlanma imkanı sunar ve adeta bir malik gibi davranmasına olanak sağlar. Diğer irtifak hakları ise tam yararlanmayı sağlayamaz. Bu nedenle, diğer irtifaklar yararlanma yetkisi bakımından sınırlıdır ve yararlanmanın niteliğine göre adlandırılmışlardır; örneğin oturma hakkı, geçit hakkı, kaynak hakkı gibi...
İrtifak haklarında mülkiyet sahibi pasiftir çünkü irtifak hakkı sahibi, malikin eşyasından yararlanırken malik bu duruma katlanmak durumundadır. Genellikle mülkiyet hakkının bazı yetkilerinden irtifak hakkı sahibi lehine feragat eder ancak asla irtifak hakkı malike olumlu bir yükümlülük yükleyemez. Malik, sadece irtifak hakkı sahibinin yararlanmasına ve yetkilerini kullanmasına izin vermekle yükümlüdür ve kendisi pasif konumdadır.
