Hannes Alfvén

[bullvar_katip]

Hannes Olof Gösta Alfvén (, 30 Mayıs 1908; Norrköping, İsveç – 2 Nisan 1995; Djursholm, İsveç), Nobel Fizik Ödüllü İsveçli Astrofizikçidir. Hayatı ve Çalışmaları Asıl adı Hannes Olof Gösta Alfvén olan Hannes Alfvén 30 Mayıs 1908'de Norrköping, İsveç'te doğdu. Astrofizikçidir. Molekül, iyon ve elektronların oluşturduğu gaz kümeleri olan plazmaların incelenmesini konu edinen plazma fiziğinin kurulmasına katkıları nedeniyle Fransız Louis Néel ile birlikte 1970 Nobel Fizik Ödülü'nü kazandı. Öğrenimini Uppsala Üniversitesi'nde tamamlayan Alfvén, 1940'ta Stockholm'daki Kraliyet Teknoloji Enstitüsü'nde çalışmaya başladı. 1930'ların sonları ve 1940'ların başlarında uzay fiziği alanına önemli katkılarda bulundu. Belirli koşullar altındaki plazmanın, içinden geçen magnetik akı çizgilerine göre devindiğini öne süren donmuş akı teoremi bu katkılarındandır. Alfvén, sonraları kozmik ışınların kökenini açıklamakta da bu kavramdan yararlandı. 1939'da, magnetik fırtınalara ve kuzey ışığına ilişkin kuramını yayımlayan Alfvén, bu kuramla çağdaş magnetosfer (Dünya'nın magnetik alan bölgesi) kuramını önemli ölçüde etkiledi. Ayrıca, bir magnetik alandaki yüklü bir parçacığın karmaşık sarmal hareketini kolayca hesaplamayı sağlayan bir matematiksel yaklaştırma yöntemi de buldu. Magnetik alan etkisindeki plazmaların incelenmesini konu edinen magnetohidrodinamiğin (MHD) öncüsü sayolan Alfvén'in çalışmaları çekirdek kaynaşması (füzyon) denetimine yönelik çabalara temel oluşturdu. İsveç hükûmetiyle düştüğü sayısız anlaşmazlığın ardından Alfvén 1967'de, San Diego'daki California Üniversitesi'nde görev aldı. Daha sonra bu görevin yanı sıra Oslo'daki Kraliyet Enstitüsü'nde de ders vermeye başladı. İlk araştırmalarının çoğunu 1950'de yayımlanan Cosmical Electrodynamics'de (Kozmik Elektrodinamik) toplayan Alfvén'in, On the Origin of the Solar System (1954; Güneş Sisteminin Kökeni Üzerine), Worlds-Antiworlds (1966, Dünyalar-Karşıdünyalar) ve Cosmic Plasma (1981, Kozmik Plazma) adlı üç kitabı daha vardır. Kaynakça Kategori:1908 doğumlular Kategori:İsveç doğumlular Kategori:1995 yılında ölenler Kategori:İsveçli astronomlar Kategori:İsveçli astrofizikçiler Kategori:İsveçli Nobel Ödülü sahipleri Kategori:Nobel Fizik Ödülü sahipleri Kategori:Kraliyet Astronomi Derneği Altın Madalyası sahipleri Kategori:SSCB Bilimler Akademisi'nin yabancı üyeleri Kategori:Rusya Bilimler Akademisi'nin yabancı üyeleri Kategori:Amerikan Bilim ve Sanat Akademisi üyeleri Kategori:Royal Society'nin yabancı üyeleri Kategori:İsveç'te ölenler Kategori:Norrköping doğumlular Kategori:Fulbright Programında öğrenim görenler