Harezmce

[bullvar_katip]

Harezm dili veya Harezmce, Soğdca ile yakından ilgili, soyu tükenmiş bir Doğu İran dilidir. Dil, Ceyhun yakınlarında bulunan Harezm bölgesinde konuşulmuştur. Harezm dili hakkındaki bilgiler Orta İran dilleri dönemi ile sınırlıdır ve Soğdcada olduğu gibi dilin antik formu ile ilgili az şey bilinmektedir. Harezmce konuşmuş alimler olan Biruni ve Zemahşeri'nin eserleri sonucunda dilin en azından 13. yüzyıla kadar kullanılmış olduğu, daha sonra ise yavaş yavaş Farsça'nın ve en sonunda Türk dillerinin dilin yerine geçtiği bilinmektedir. Biruni tarafından kullanılmış Harezmce astronomi terimleri dışında, Zemahşerî'nin yazdığı Arapça-Farsça-Harezmce sözlük ve bazı yasal kavramları açıklamak için Harezmce terimleri kullanan birkaç hukuki metin dil hakkındaki temel kaynakları oluşturmaktadır. W.B. Henning, bir Harezmce sözlük hazırlamaya başlamış ama sözlüğü bitiremeden ölmüştür. Yazı sistemi Erken 8. yüzyılda İslam'ın Maveraünnehir'de yayılmasından önce Harezm dili yazılırken kökleri Arami alfabesine dayanan Soğd ve Pehlevi alfabeleri kullanmaktaydı. Günümüze ulaşmış sayılı madeni para ve eserlerin üzerindeki Harezmce yazılarda dildeki kelimeleri temsil etmek için Arami logogramları veya ideogramlarının da kullanıldığı görülmüştür. İslam'ın ilerlemesinden sonra Harezmce Fars-Arap alfabenin dile uyarlanmış bir versiyonu kullanılarak yazılmıştır. Alfabeye dilde bulunan /ts/ ve /dz/ seslerini harfi vasıtasıyla göstermek gibi birkaç ekleme yapılmıştır. Ayrıca bakınız Hârizmî Birûni Orta Asya İrani halklar İran dilleri Harezm Zerdüştçülük Zemahşerî Kaynakça Dış bağlantılar Encyclopedia Iranica, "The Chorasmian language" - D.N. Mackenzie https://web.archive.org/web/20040201160726/http://iranianlanguages.com/ https://web.archive.org/web/20041009124244/http://www.iranologie.com/history/ilf.html Kategori:Asya kökenli ölü diller Kategori:Kuzeydoğu İran dilleri Kategori:Orta Çağ dilleri Kategori:Harezm ili Kategori:İncelenmemiş çeviri içeren sayfalar