Hasekura Tsunenaga

[bullvar_katip]

[[Dosya:Hasekura in Rome.JPG|küçükresim|220px|1615'te Roma görevinde iken Hasekura'nın portresi, Claude Deruet tarafından çizilmiştir, Coll. Borghese, Roma'da bulunmaktadır.]] (d. 1571–1622), Japon samuray ve Sendai'nin daimyosu Date Masamune'nin muhafızıydı. 1613 ile 1620 yılları arasından elçi olarak önce Meksika'ya daha sonra Avrupa'ya oradan da Japonya'ya geri dönmüştür. Güney ve Kuzey Amerika'ya giden ilk resmi Japon delegeydi ve kayıtlara geçen ilk Fransız-Japon ilişkilerini başlatmıştır. Taiko Hideyoshi'nin emrinde 1592 ve 1597 yılları arasında, Japonya'nın Kore'ye saldırısına katılmış kıdemli bir samuray olduğunu gerçeği dışında, Hasekura Tsunenaga'nın yaşamının erken dönemleri hakkında çok az bilgi vardır. İspanya yaklaşımları İspanyollar Meksika ("Yeni İspanya") ve Çin arasında Pasifik ötesi seferlere başlamıştı. Bölgesel üsleri Filipinler üzerinden gidiyorlardı. Bu seferlere Andrés de Urdaneta'nun 16. yüzyılda yapmış olduğu seyahatlerin ardından başlamışlardır. 1571 yılında Manila Asya bölgesindeki kusursuz üsleri olmuştu. Kötü hava koşulları nedeniyle İspanyol gemileri Japon sahillerinde belirli aralıklarla kazaya uğruyorlardı. İspanyollar hristiyanlık inancını Japonya'da yaymak istiyorlardı. Etkilerini Japonya'da genişletme çabaları cizvitler (Jesuits), ülkede 1549 yılında İncil'in mesajını bildirmeye çalışan kişiler, tarafından sert bir dirençle karşılandı. Aynı şekilde Portekizliler ve Hollandalılar da İspanyolların Japonyada ticarete katılmalarını istemedikleri için karşıydılar. 1609 yılında İspanyol kalyonu San Francisco Manila'dan Acapulco'ya giderken kötü hava koşulları ile karşılaşmıştır ve Japon sahilininde Tokyo yakınında bulunan Chiba'da kaza geçirmiştir. Denizciler kurtarılmış ve hoş karşılanmışlardır, geminin kaptanı Rodrigo de Vivero Tokugawa Ieyasu ile tanışmıştır. 29 Kasım 1609 tarihinde bir antlaşma imzalanmıştır, buna göre; İspanyollar doğu Japonya'da bir fabrika kurabileceklerdi, Nueva España'dan madencilik uzmanları getirilebilecekti, İspanyol gemileri Japonya'yı gerektiği zamanlarda ziyeret edebilecek ve Japon elçiliği İspanyol sarayına gönderilecekti. Elçilik projesi Acil bağlam Tokyo bölgesindeki halkı kendi dinine çevirmeye çalışan Luis Sotelo isimli Fransiskan bir rahip, Shogun'u kendisini elçi olarak Nueva España'ya göndermesi için ikna etmeye çalışıyordu. 1610 yılında Meksika'ya İspanyol denizciler ve San Buena Ventura, Shogun için İngiliz maceracı William Adams tarafından yapılmıştır, içinde bulunan 22 Japon ile deniz yolculuğu yapmıştır. Nueva España'ya vardıklarında, Luis Sotelo Genel Vali Luis de Velasco ile görüşmüştür ve Velasco ünlü kâşif Sebastian Vizcaino'yu elçi olarak göndermeye karar vermiştir. Vizcaino'ya ek görev olarak Japonya'nın doğusunda olduğu düşünülen "Altın ve gümüş adalarını" keşfetme görevi verilmiştir. [[Dosya:Sanjuanbautista.jpg|230px|küçükresim|Japon yapımı kalyon San Juan Bautista'nun bir kopyası, Ishinomaki, Japonya'da.]] Vizcaino Japonya'ya 1611 yılında varmıştır, Shogun ve feodal lordlarla birçok görüşmede bulunmuştur. Bu karşılaşmalar Vizcaino'nın Japon geleneklerine karşı olan saygısızlığından, Japonların Katolik dinine döndürülme çalışmalarına karşı direnç göstermelerinden ve Hollandalıların İspanyolların tutkularına karşı yaptıkları entrikalardan dolayı lekelenmiştir. Vizcaino sonunda "Gümüş adasını" bulmak için bölgeyi terk etmiştir, arayışlarında kötü hava koşulları ile karşılaşmış ve Japonya'ya büyük hasarla geri dönmek zorunda kalmıştır. Görev Shogun Vizcaino'yu Nueva España'ya Japon elçisi Luis Sotelo ile birlikte geri getirmek için Japonya'da bir kalyon yapmaya karar vermiştir. Sendai Daimyo'su Date Masamune projenin başına koyulmuştur ve Masamune yardımcılarından Hasekura Tsunenaga'yı görevin liderliğine getirmiştir. Japonlar tarafından Date Maru daha sonra İspanyollar tarafından San Juan Bautista olarak isimlendirilen kalyonun yapımı Bakufu'dan gelen teknik uzmanların katılımıyla 45 gün sürmüştür ve yapımında 800 tersane işçisi, 700 demirci ve 3.000 marangoz çalışmıştır. Japon elçiliğinin amacı Madrid'de İspanyol hükümdarı ile ticaret anlaşmaları konuşmak ve Roma'da Papa ile görüşmekti. Sotelo, kendi kendisine görevin amacının dini olduğunu vurgalamaktaydı ve ana amacın kuzey Japonyada Hristiyanlık inancını yaymak olduğunu iddia ediyordu: "Eskiden Idate Masamune'nun elçisi olarak gönderilmiştim, o Oxu krallığının (Japonya'nın doğu bölümü) dizginlerini tutan kişiydi- o vaftiz edilerek doğmamış olsa da Hristiyanlık konusunda eğitilmiştir ve krallığında Hristiyanlık inancına ibadet edilmesine arzuluydu-sarayından başka bir soylu ile, Philippus Franciscus Faxecura Rocuyemon, Roma Senatosu'na & Papaya ait Piskoposlukta o anda yetkili olan kişiye, Papa Cenapları Papa Paul V." (Luis Sotelo De Ecclesiae Iaponicae Statu Relatio, 1634 ). Pasifik ötesi sefer Tamamlanmasının ardından gemi 28 Ekim 1613 tarihinde Meksika'da bulunan Acapulco'ya 180 kişiye yola çıkmıştır. Gemide bulunanların içinde; Shogun'un 10 samurayı (Donanma Bakanı Mukai Shogen Tadakatsu tarafından tedarik edilmiştir), Sendai'den 12 samuray, 120 Japon tüccar, denizciler, hizmetçiler ve yaklaşık 40 İspanyol ve Portekizli bulunmaktaydı. Gemi Acapulco'ya üç aylık deniz yolculuğunun ardından 25 Ocak 1614 tarihinde ulaşmıştır ve elçilik büyük bir merasimle karşılanmıştır. Elçiliğin esas görevi Avrupa'ya gitmekti. Elçilik Meksika'da biraz zaman geçirdikten sonra Don Antonio Oquendo'nun donanmasıyla Veracruz'a gitmiştir. Donanma 10 Temmuz'da Avrupa'ya yola çıkmıştır. Hasekura Japon gruplarının birçoğunu döneceği tarihe kadar arkasında Acapulca'da bırakmak zorunda kalmıştır. Avrupa'ya elçilik İspanya küçükresim|sol|150px|Hasekura dua ederken, Madrid'de 1615 yılında Hristiyan olmasından sonra. Donanma Sanlucar de Barrameda'ya 5 Ekim 1614'te varmıştır. "Donanma sonunda tehlikeler ve fırtınaların ardından Sanlúcar de Barrameda limanına Ekim'in 5'inde sağ salim varmıştı. Sanlúcar de Barrameda'da ikamet eden Dük de Medina Sidonia'yı uyarmıştır ve onları onurlandırmak için gemiler göndermiştir, Büyükelçi ve onun yadudi olmayan adamlarını almak ve geceyi rahat bir şekilde geçirmeler için hazırlık yapmıştı." (Scipione Amati "Voxu Krallığı'nın Tarihi") . "Boju kralı Joate Masamune tarafından gönderilmiş olan Japon elçi Hasekura Rokuemon, Seville'ye Çarşamba günü 1614 Ekim'in 23'ünde gelmiştir. Beraberinde 30 kılıçlı Japon'un korumasındaydı ve 12 okçu, mızrakları boyalı mızraklı baltacılar ve merasim kılıçları vardı. Korumanın kaptanı Hristiyandı, Don Thomas olarak çağrılıyordu ve bir Japon şehidin oğluydu." (Capitular Calombina Kütüphanesi 84-7-19 Memorias..., fol.195 .). Japon elçiliği İspanya Kralı Philip III ile Madrid'de 30 Ocak 1615 tarihinde görüşmüştür. Hasekura Krala Date Masamune'den olan mektubu iade etmiştir, aynı şekilde bir antlaşma önermiştir. Kral bu istekleri sağlamak için elinden geleni yapacağını söylemiştir. Hasekura 17 Şubat'ta kralın kendi şapel papazı tarafından vaftiz edilmiş ve Felipe Francisco Hasekura ismini almıştır. Fransa küçükresim|200px|17. yüzyıl Avrupa kitabında Hasekura'nın ziyarine dair tanım İspanya içinde seyahat ettikten sonra, elçilik üç İspanyol fırkateyni ile İtalya'ya doğru Akdenize yelken açmıştır. Kötü hava koşullarından dolayı, birkaç gün Fransa'da kalmak zorunda kalmışlar ve Saint Tropez limanına yaklaşmışlardır. Orada yerel soylular tarafından karşılanmışlar ve halk onları oldukça duyarlı karşılanmıştır. Şehrin tarihinde Japon elçiliğinin ziyareti "Japonya'nın Woxu Kralı Date Masamunni'den Papa'nın elçisi Philip Francis Faxicura" olarak kayıtlıdır. Birçok hareketlerinin pitoresk (resim konusu olmaya değer) detayları kayıtlıdır: "Yiyeceklere asla parmakları ile dokunmuyorlardı, iki küçük çubuğu üç parmakları ile tutarak kullanıyorlardı". "Burunlarını el boyutundaki ipeksi kâğıtlara sümkürüyor ve bu kağıdı ikince kez kullanmıyor bu yüzden kullandıktan sonra yere atıyorlardı ve çevrede insanlarımızın attıkları kâğıtları çömelerek almalarından hoşnut oluyorlardı". "Kılıçları o kadar iyi kesiyordu ki, ucuna koydukları yumuşak bir kağıdı kesmek için üflemeleri yetiyordu" ("Mme de St Troppez'in Münasebetleri", Ekim 1615, Bibliotheque Inguimbertine, Carpentras ). Hasekura Tsunenaga'nın 1615'teki St Tropez ziyareti Fransız-Japon ilişkilerinin ilk kayda geçenidir. İtalya [[Dosya:San Juan Batista.jpg|küçükresim|sol|600px|1615'te Roma'ya Papa'ya giderken Hasekura'nın elçiliği. Japon resmi, 17. yüzyıl.]] küçükresim|100px|Letter of Date Masamune to the Pope, in Latin. 1613. küçükresim|sol|200px|Hasekura Rokuemon'a tahsis edilmiş Roma Vatandaşlık Unvanı. Japon Elçiliği Papa Paul V ile Roma'da Kasım 1615'te görüşecekleri İtalya'ya gitmişlerdir. Hasekura Papa'ya süslü mektubu iade etmiştir, mektubun içinde Japonya ve Meksika arasında ticaret antlaşması ve Hristiyan misyonerlerin Japonya'ya gönderilmesi istekleri vardı. Papa misyonerleri gönderme konusunda onay vermiştir fakat ticaret konusunu İspanya Kralı'na bırakmıştır. Papa Date Masamune'ye bir mektup yazmıştır, mektubun bir kopyası hâlâ Vatikan'da görülebilmektedir. Ayrıca Roma Senato'su Hasekura'ya onursal Roma Vatandaşlığı vermiştir. Bu belgeyi Japonya'ya geri getirmiştir ve şu anda Sendai'de korunmaktadır. Elçiliğe 1615-1616 yıllarında eşlik eden İtalyan yazar Scipione Amati, Roma'da "Voxu Krallığı'nın Tarihi" isimli bir kitap yayımlamıştır. 1616'da, Fransız yayımcı Abraham Savgrain Hasekura'nın Roma ziyareti ile ilgili bir tarif yayımlamıştır: "Récit de l'entrée solemnelle et remarquable faite à Rome, par Dom Philippe Francois Faxicura" ("Dom Philippe Francois Faxicura'nun Roma'ya ağırbaşlı ve dikkat çekici girişi"). Sotelo ayrıca Papa ziyaretini 1634 tarihli De ecclesiae Iaponicae statu relatio kitabında tarif etmiştir.: "Tanrı'nın izniyle Kurtuluş Yılımız 1615'te oraya vardığımızda, biz sadece Papa Cenapları büyük Papa tarafından kibarca karşılanmamıştık, Kutsal Kardinaller Heyeti ve toplanmış piskoposlar ve soylular ve hatta Roma Halkının sevinci ve genel mutluluğuyla da karşılanmıştık. Fakat biz ve diğer üçü (Japon Hristiyanlar özel olarak durumlarını Hristiyan dinine olan saygılarını göstereceklerdi) dinlenildik, dinlendik ve umduğumuz gibi olabildiğince hızlı şekilde gönderildik." (Sotelo, De ecclesiae Iaponicae statu relatio ). İspanya'ya ikinci ziyaret Hasekura İspanya'da ikinci kez Kral ile görüşmüştür. Japon elçisinin Japon yönetici Tokugawa Ieyasu'nun resmi elçiliği olarak görünmemesi nedeniyle Kral ticaret antlaşmasını reddetmiştir. Aksine Tokugawa Ieyasu Ocak 1614'te Japonya'daki misyonerlerin kovulmasını resmi ferman ile ilan etmiştir ve Japonya'da Hristiyan inancına mensup kişilere zulmetmeye başlamıştır. Elçilik Avrupa'da iki sene kadar zaman geçirdikten sonra Seville'yi 1617 yılında terkederek Meksika'ya yola çıkmıştır, fakat bazı Japonlar İspanya'da Seville yakınlarındaki bir kasabada (Coria del Río) kalmışlardır, bugün hâlâ onların soyundan gelenler Japón soyismini kullanmaktadırlar. Japonya'ya dönüş 1618 Nisan'ında San Juan Bautista Meksika'dan Filipinlere varmıştır, gemide Hasekura ve Luis Sotelo bulunmaktaydı. Gemi İspanyol hükümeti tarafından Hollandalılara karşı bir savunma kurulması amacıyla tedarik edilmişti. Hasekura Japonya'ya 1620 Ağustos'unda dönmüştür. Politik etkileri Hasekura'nın döndüğü zamanda, Japonya oldukça büyük ölçüde değişmişti: 1614 yılından beri devam eden Hristiyanlığı kökünden yok etme çalışmaları ve Japonya "Sakoku" izole devrine doğru ilerlemekteydi. Bu eziyetlerden dolayı, Meksika ile kurmaya çalıştığı ticaret anlaşmaları geri çevrilmiştir. Her ne kadar Hasekura'nın Bakufu hükümetine gezisi hakkında bir rapor yazdığı kayıtlarda olsa da, sonunda elçiliği çok az sonuç almış gibi görünmüştür. Shogun'un İspanya ile 1623 yılında ticaret ilişkilerini ve 1624 yılında diplomatik ilişkileri kesmesine neden olarak, bir ihtimal de Hasekura'nın İspanyol gücüne ve sömürgeci yöntemlerine Nueva España'da (Meksika) şahit olması ve bunları Shogun'a anlatması olduğu düşünülmektedir. Kötü sonuçları Hasekura'ya ne olduğu bilinmemektedir ve son yılları hakkında farklı bilgiler bulunmaktadır. Bazıları kendi isteğiyle Hristiyanlığı terk ettiğini, diğerleri inancından dolayı şehit edildiği ve diğerleri ise gizlice Hristiyanlık inancını devam ettirdiğini söylemektedir. küçükresim|250px|Hasekura Tsunenaga'nın Budist mezarı, bugün hâlâ Enfukuji, Enchōzan, Miyagi'de görülmektedir. Sotelo'nun 1634 yılından son yılları hakkında yazdığı yazıda, Hasekura'nın Japonya'ya bir kahraman olarak döndüğü ve Hristiyan inancını yaydığına dair rivayetler vardır: "Diğer meslektaşım, elçi Philippus Faxecura, sözü geçen kralına (Date Masamune) ulaştıktan sonra onun tarafından fazlasıyla onurlandırıldı ve kendi mülküne uzun ve yorucu bir yolculuktan sonra dinlenmeye gönderildi, orada karısını, çocuklarını, yardımcılarını ve diğer birçok kulunu Hristiyan yapmıştır ve diğer soylulardan hısmından akrabasından kabul edebileceklere söylemiştir, ve onlar da kabul etmişlerdir. Bu işlerve ve diğer dini işlerle uğraşırken, dönüşünden tam bir yıl sonra, daha fazla eğitim ve örnek sağlanmıştır, fazlasıyla hazırlıkla dindarca devam etmiştir, kendi mülkünde çocuklarına dini yaymak için çok özel bir miras ve dini ülkede koruma şansı bırakmıştır. Kral ve diğer tüm soylular gidişinden dolayı büyük üzüntü duymışlardır, özellikle bu adamın erdemini dini şevkini çok az bilen Hristiyanlar ve dindarlar. Bu benim onun dinsel törenlerini yöneten dindardan aldığım mektuplardan duyduklarımdır, aynı kişi ölümünde de diğerleri gibi yanında olmuştur." (Luis Sotelo, De ecclesiae Iaponicae statu relatio ). Ayrıca Hasekura Japonya'ya çeşitli Katolik eserleri getirmiştir, fakat sonuçta el koyulmuş ve Bakufu tarafından saklanmışlardır. Sotelo'nun zafersel tariflerinin aksine ve daha fazlası Bakufu'nun Japonya'da Hristiyanlığı bastırmasına rağmen. Hristiyan merasim cüppesi gibi eserler şu anda Sendai Şehir Müzesi'nde (仙台市博物館) korunmaktadırlar. Hasekura Tsunenaga 1622 yılında ölmüştür ve mezarı Enfukuji (Japonca: 円長山円福寺) Miyagi'de bir Budist tapınağındadır. Tekrar keşfi Hasekura'nın gezileri Bakufu tarafından o kadar iyi saklanmıştı ki varlığı Japonya'da bile unutulmuştu. Ülkenin tekrar sakoku izolasyon devrinden çıkmasından sonra, 1873 yılında Avrupa'ya giden başında Iwakura Tomomi olan Japon elçilik (Iwakura görevi) tarafından İtalya Venedik'te gösterilen belgeler ile Hasekura'nın seyahatlerinden haberdar olmuşlardır.. Notlar Dış bağlantılar De Japón a Roma pasando por Coria 1614-1620 Víctor Valencia Japón tarafından. Elçilik ve Japón soyismi hakkında İspanyolca belgeler. Enchōzan'de bulunan Hasekura'nın mezarı için rehber (Japonca). Sendai Şehir Müzesi Ayrıca bakınız Nanban ticaret devri Mancio Ito, Avrupa'ya giden ilk Japon elçi 1584. Shusaku Endo, The Samurai romanının yazarı, Hasekura'nın görevinin kurgusal tarifi Fransız-Japon ilişkileri Kaynakça Boxer, C.R. The Christian Century in Japan, 1549–1650. Berkeley, Calif.: University of California Press, 1951. ISBN 1-85754-035-2 (1993 reprint edition). Marcouin, Francis and Keiko Omoto. Quand le Japon s'ouvrit au monde. Paris: Découvertes Gallimard, 1990. ISBN 2-07-053118-X. Kategori:1571 doğumlular Kategori:1622 yılında ölenler Kategori:Edo dönemi Kategori:Japon diplomatlar