Hayastani Ankahutyan Gavat

[bullvar_katip]

Hayastani Ankahutyan Gavat, Ermenistan Kupası ya da resmî adıyla Ermenistan Bağımsızlık Kupası , Sovyet Döneminde Ermenistan SSC Kupası olmuş; günümüzde Ermenistan Futbol Federasyonu tarafından 1992 yılından beri düzenlenen ulusal kupa organizasyonudur. Ülkesinde düzenlenen futbol turnuvaları arasında Bardzraguyn humb'ın ardından Ermenistan'daki en önemli ikinci futbol turnuvası konumundadır. Kupayı kazanan takım 1999 yılına kadar UEFA Kupa Galipleri Kupası'na, 2021 yılına kadar UEFA Avrupa Ligi'ne, 2021'den itibaren UEFA Avrupa Konferans Ligi'ne birinci ön eleme turundan itibaren katılmaya hak kazanır. Şimdiye kadar düzenlenmiş 30 sezonda Kupayı en fazla Pyunik (8) kez kazanmıştır. Tarihçe Hayastani Ankahutyan Gavatnın tarihi 2 döneme ayrılır: 1. dönem: Sovyet Dönemi (1939 - 1991) 2. dönem: Bağımsızlık Dönemi (1992 - devam ediyor) Sovyet Dönemi Hayastani Ankahutyan Gavat, 1939 - 1991 yılları arasında Sovyetler Birliği'nde bölgesel bir turnuva şeklindeydi ve Kubok SSSR elemeleri olarak kabul edilirdi. Sovyet Dönemindeki Kupa Ermenistan SSC Kupası ismiyle ilk kez 1939 yılında, son kez ise 1989 yılında düzenlenmiştir. II. Dünya Savaşı sebebiyle 4 yıl - 1941 - 1947 yılları arasında bu turnuva düzenlenmedi. 1947, 1990 - 1991 yılları arasında ise oynanmadı. 1939 yılında düzenlenmiş ilk Hayastani Ankahutyan Gavatnda Dinamo Leninakan şampiyon olarak tarihe geçmiştir. 1989 yılında ise Sovyet Dönemi Hayastani Ankahutyan Gavatnın sonuncusu düzenlenmiş ve Almast Erivan son şampiyon olarak tarihe geçmiştir. Sovyet Döneminde Hayastani Ankahutyan Gavat toplam 46 kez düzenlenmiştir. Çempionat SSSR Po Futbolu'da yarışan takımlar bu turnuvaya katılmamıştır. Örneğin, Ararat katıldığı Kubok SSSR'nda 1973 yılındaki finalde Dinamo Kyiv takımını yenerek şampiyonu olup; 1975 yılında da bu başarısını yineleyerek finalde diğer bir Ukrayna ekibi, Zorya Luhansk takımını yenmiş ve yeniden SSCB Kupası'nı kazanmıştı. Bağımsızlık Dönemi Sovyet Dönemi bitdikden sonra ülkenin bağımsızlığını kazanması ile Hayastani Ankahutyan Gavat bölgesel bir turnuva şeklinden tam bir ülke turnuvası şekline dönüştü. 18 Ocak 1992 tarihinde Ermenistan Futbol Federasyonu kuruldu ve aynı yılda da Ermenistan Futbol Federasyonu tarafından bu turnuvanın ilki düzenlendi ve Ermenistan'ın başkenti Erivan'daki Hrazdan Stadyumunda yapılan final maçında Banants (Kotayk) AOSS (Erivan) ile karşılaştı. 3,347 seyircinin izlediği maçta AOSS (Erivan) takımını Banants (Kotayk) 2 - 0'lık sonuçla yenerek, ilk Bağımsız Hayastani Ankahutyan Gavatnı kazanan takım olarak tarihe gecti. 1992 yılında yapılmış ilk turnuva 4 Nisanda başlanmış ve 28 Mayıs günü oynanan Final maçı ile sona yetmiştir. 2012-13 sezonu takımları Şu an devam eden 2012-2013 sezonunda Kupaya beşi Erivan temsilcisi olmakla, toplam dokuz takım katılmaktatır. Format Bu kupada adeta bir sezon ilkbahardan sonbahara kadar sürmektedir. Ama 1995-1996, 1996-1997 ve 2011-2012 sezonları sonbahardan ilkbahara kadar düzenlenmiştir. Şu an devam eden 2012-2013 sezonunun da sonbahardan ilkbahara kadar düzenlenmesi planlanmıştır. Elemeli kupa statüsünde oynanır. Takımlar birbirleriyle rastgele eşleşir. Her eşleşme için ilk olarak seçilen takım ilk maçta ev sahibi olur. Finaller geleneksel olarak Erivan'da yapılır. Şimdiye kadar düzenlenmiş 21 final maçından 18 maç Erivan'da yapılmıştır. Gerektiği durumlarda uzatmalar ve penaltı atışlarına geçilir. 2001 ve 2004 finallerinde kazananı penaltı atışları belirlemiştir. Ayrıca, 1997 yılından itibaren Hayastani Ankahutyan Gavat şampiyonu ile Bardzraguyn humb şampiyonu arasında her sene Ermenistan Süper Kupası oynanmaktadır. İki kupayı da aynı takımın kazanması durumunda Hayastani Ankahutyan Gavat şampiyonu olan takım maçı Bardzraguyn humb'ı ikinci sırada bitiren takım ile oynar. Bunun ilk örneği 1997 yılında görülmüştür. Avrupa Kupalarına katılım UEFA ülkelerinin kupa şampiyonlarının tamamında olduğu gibi, Hayastani Ankahutyan Gavat şampiyonları bir sonraki sezon UEFA Avrupa Konferans Ligi'ne (daha önce UEFA Avrupa Ligi) katılmaya hak kazanır. Eğer kupa şampiyonu Bardzraguyn humb'daki başarısından dolayı UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılacaksa, kupa finalisti UEFA Avrupa Konferans Ligi biletini alan takım olur. Özellikle çifte kupa ile sezonu tamamladığından bu durum yaşanır. Pyunik (Erivan) 1996, 2002, 2004, 2009, 2010 sezonlarını, Tsement (Ararat) 1998 sezonunu çifte kupayla kapatmışlardır. İstatistikler Sovyet Dönemindeki Kupa Şampiyonlar 1939 Dinamo Leninakan 1940 FC Dinamo Erivan 1941 Düzenlenmedi 1942 Düzenlenmedi 1943 Düzenlenmedi 1944 Düzenlenmedi 1945 Spartak Erivan 1946 Spartak Erivan 1947 Oynanmadı 1948 DO Erivan 1949 DO Erivan 1950 Krasnoe Znamya Leninakan 1951 Krasnoe Znamya Leninakan 1952 Stroitel Erivan 1953 Himik Kirovokan 1954 Himik Kirovokan 1955 Krasnoe Znamya Leninakan 1956 SKİF Erivan 1957 SKİF Erivan 1958 Tekstilshik Leninakan 1959 Tekstilshik Leninakan 1960 Stroitel Erivan 1961 Himik Kirovokan 1962 Motor Erivan 1963 Lernagorts Kapan 1964 Aeroflot Erivan 1965 Motor Erivan 1966 Himik Kirovokan 1967 Elektrotehnik Erivan 1968 Araks Erivan 1969 Motor Erivan 1970 Motor Erivan 1971 SKİF Erivan 1972 SKİF Erivan 1973 Aragats Leninakan 1974 SKİF Erivan 1975 FC Kotayk Abovian 1976 FC Kotayk Abovian 1977 FC Kotayk Abovian 1978 KanAZ Erivan 1979 SKİF Erivan 1980 Metroşin Erivan 1981 MBVD Erivan 1982 Metroşin Erivan 1983 SKİF Erivan 1984 Motor Erivan 1985 Impuls FC Dilijan 1986 Şveynik Spitak 1987 İskra Erivan 1988 Kumayri Leninakan 1989 Almast Erivan 1990-91 Oynanmadı Bağımsızlık Dönemindeki Kupa Finaller Kulüp performansları Notlar Rekorlar En çok kazanan takım: 6 kez Mika (2000, 2001, 2003, 2005, 2006, 2011) Art arda en çok kazanan takım: 3 kez Ararat (1993, 1994, 1995) Final maçları 90 dakika sonunda biten final maçı sayısı: 17 kez Art arda en çok final oynayan takım: 3 kez Ararat (1993, 1994, 1995 - hepsini kazandı) Banants (2008, 2009, 2010 - hepsini kaybetdi) En çok final oynayan takım: 7 kez Ararat (1993, 1994, 1995, 1996-97, 2001, 2007, 2008) Banants (1992, 2003, 2004, 2007, 2008, 2009, 2010) En farklı skor: Pyunik 4 - 0 Banants (2010) En gollü maç: 6 gol Ararat 4 - 2 FC Kotayk Abovian (1995) Finalde en çok kaybeden: 5 kez Banants (2003, 2004, 2008, 2009, 2010) Final maçında en çok karşılaşan takımlar: 2 kez Ararat - Şirak Pyunik - Banants Final maçının en çok seyirci sayısı: 10,000 kişi Ararat 1 - 0 Şirak (1994) Pyunik 0 - 0 (6:5 ) Banants (2004) Final maçının en çok oynandığı stad: 10 kez Vazgen Sarkisyan Cumhuriyet Stadyumu, Erivan (2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2009, 2010, 2011) Ayrıca bakınız Bardzraguyn humb Ermenistan Birinci Ligi Ermenistan Süper Kupası Kaynakça Özel Genel Kategori:Ulusal futbol kupaları Kategori:Ermenistan'da futbol Kategori:Ermenistan futbol ligleri