Herat Savaşı (1598)

[bullvar_katip]

Herat Savaşı, 9 Ağustos 1598'de Horasan ve Belh için Şeybani Hanlığı ve Safevîler arasında gerçekleşen bir savaştır. Savaş, Özbeklerin tamamen yenilgisiyle sonuçlandı, bunun sonucunda Safevi İmparatorluğu Horasan'daki gücünü tamamen geri kazandı ve bölgeyi geri aldı. Arka plan Şah Muhammed Hüdabende'nin saltanatı sırasında, Safevi İmparatorluğu derin bir iç kargaşa yaşıyordu. Şah'ın zayıflığının önemli rol oynadığı bu çalkantılı dönemde imparatorluğa doğu ve batıdaki komşuları saldırdı. 1578 yılında Osmanlı Devleti'nin Safevi Devleti'ne savaş ilanından yararlanan Şeybani devleti, Safevilere doğudan saldırdı. Osmanlı-Şeybani ittifakı Safevi imparatorluğunu iki cephede savaşmaya zorladı. Batıda Osmanlı İmparatorluğu'na karşı alınan yenilgiden sonra Şeybani hanedanının yerini alan Canoğulları hanedanı Horasan'a saldırdı ve onu ele geçirdi. Horasan çok önemli bir stratejik konuma sahipti ve ticaret yolları üzerinde bulunuyordu. 1587'de Şah Muhammed Hüdabende'nin yerine küçük oğlu Şah Abbas geçti. Osmanlı İmparatorluğu ile tatsız bir barış imzaladıktan sonra Şah Abbas, aktif bir ordunun önderliğinde reformlara başladı ve devletini merkezileştirmeye çalıştı. Safevi imparatorluğunun en tehlikeli düşmanı batı sınırında olmasına rağmen Şah Abbas, onlarla savaşmanın henüz çok zor olacağının farkındaydı. Bu nedenle doğudaki düşman tehdidini ilk etapta ortadan kaldırmanın daha uygun olacağına karar verdi. 1597'de Şah Abbas, Özbeklere karşı bir sefere başladı. Horasan'ın ana şehirlerinin çoğu ele geçirildi. Meşhed kolayca Safevi ordusuna tabi oldu. Ancak Özbek komutanı Din Muhammed Han sağ kurtularak Herat'a kaçmayı başardı. 9 Ağustos 1598'de Safevi ordusu Herat'a yaklaştı. Savaş Herat'ın surlarının güçlendiğini gören Şah Abbas, kalenin kuşatmasının çok uzun sürebileceğinin farkındaydı. Bu nedenle, Özbek ordusunu sahte geri çekilme taktikleri kullanarak kaleyi terk etmeye zorlamayı başardı. Kaleyi terk eden Özbek ordusu Safevi ordusu tarafından kuşatılmış ve bozguna uğratılmıştır. Özbek komutan Din Muhammed, savaşta yaralandı ve dönüş yolunda kendi savaşçıları tarafından öldürüldü. Sonuç Bu seferin başarıyla sonuçlanmasıyla Safevi Devleti sadece Horasan'ı geri almakla kalmadı, hem de doğudaki ana rakibine öyle bir darbe indirdi ki, doğu sınırlarının güvenliğini sağlamayı başardı. Böylece Özbek ordusu 1598 savaşında o kadar ağır bir darbe aldı ki uzun süre güçlerini toparlayamadı ve Safevi Devleti ile açık bir mücadeleye giremediler. Şah Abbas, ancak çok önemsediği doğu sınırlarının güvenliğini sağladıktan sonra Osmanlı Devleti ile savaş konusuna odaklanmış ve bu savaşı 1603 yılında başlatmıştır. Bu savaş sonucunda Osmanlı ordusuna karşı büyük zaferler kazanıldı. Ayrıca bakınız 1603-1618 Osmanlı-Safevî Savaşı Kaynakça Kaynak Kategori:Azerbaycan askerî tarihi Kategori:Safevîler