Hırtsıjıqo Ale

[bullvar_katip]

Hırtsıjıqo Ale Cançat Çerkes komutan ve asker. Rus-Çerkes Savaşında yer almıştır. Biyografi İsim Ale'nin soy adı Cançat olup Hırtsıjıqo "Hırtsıj'ın oğlu" anlamına gelmektedir. Çerkeslerin "-qo" soneki ile biten hem soyadları hem de lakapları vardı. Bu ek Türkçe adlardaki "-oğlu" ekiyle eş anlamlıdır. İlk yılları [[Dosya:Cançate tamga.png|sol|küçükresim|upright=0.56|Komutan Hırtsızjıqo Ale'nin üye olduğu Cançate sülalesinin tamgası]] Çerkesler tarihlerini yazmadıkları ve tüm bilgiler dış geldiği için Hırtsıjıqo'nun erken yaşamı hakkında pek bir şey kaydedilmedi. Kaynaklar, Çekesya'nın Abzeh bölgesinin Şah köyünde doğduğunu ve Cançate sülalesinden olduğunu belirtiyor. Doğum tarihi bilinmemektedir ancak 1776 tarihinde Don kazaklarına karşı düzenlenen bir sefere henüz genç bir delikanlı olarak katıldığı kayıtlarda geçmektedir. Rus-Çerkes Savaşı Ünlenmesi Hırtsıjıqo, kısa sürede askerî başarılarıyla ünlendi. Ğış Nuh, onu şu şekilde tarif etmiştir: Çerkes bayrağını dalgalandırması 1830 yılında Seferbiy Zaneqo tarafından Çerkes bayrağı tasarlandı. Bayrağın ilk kopyası Çerkesya'ya ulaştığında Nur Muhammed Hağur tarafından teslim alınarak günümüzde Soçi'de bulunan Geş vadisine getirildi. Burada tüm Çerkes vilayetlerinin reisleri toplanarak bayrağı kabul ettiler ve komutan Hırtsıjıqo Ale bayrağı ilk defa Çerkes toprağına diken kişi oldu. Zass ile düşmanlıklar 1833'te Grigori Zass, Rus-Çerkes Savaşı'nın başkomutanı olarak atandı ve tam yetki sahibi olarak Kuban hattına geldi. Zass Çerkeslere olan nefretiyle ünlüydü ve arkadaşlarına gönderdiği mektuplarda Çerkes sivilleri katledişiyle övünüyordu. Zass'ın ana karargahı Prochnyi Okop kalesindeydi. Zass'a darbe vurmak isteyen Hırtsıjıqo Ale, Çerkes ordusundan yoldaşlarıyla birlikte bu üsse saldırarak General Zass'ın kızını kaçırdı. 3 yıl sonra Zass'a kızını iade edeceklerini bildiren bir mektup göndererek teslim yeri ve şartları konusunda anlaştılar. Çerkes arabulucular belirlenen saatte geldiler ve Çerkes kıyafetleri giymiş kızı attan alıp babasına teslim ettiler. Kız, babasını Çerkesleri bağışlaması için ikna etti ve her iki taraf da üslerine döndü. Ölümü Kaynaklar onun Ruslara karşı bir savaşta öldüğünü belirtiyor. Kaynakça Kategori:Kafkas Savaşı'nda kişiler Kategori:Çerkes soylular