Hüsameddin Çelebi

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

Hüsameddin Çelebi (d. 1225, Konya - ö. 1284, Konya) Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin, Mesnevî’yi yazmasına vesile olan müridi ve halifesi. Asıl adı Hüsameddin Hasan olup, bilge ve kibar kişiliği sebebiyle kendisine "Çelebi" unvanı verilmiştir. Babasının adı Muhammed, onun babasının adı da Hasan'dır. Konya’da doğup büyüyen Hüsameddin Çelebi, Urmiye’den Anadolu’ya göç edip Konya’ya yerleşen bir aileye mensuptur. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, Mesnevî’sinin ilk cildinin önsözünde onun aslen Urmiyeli olduğunu ve “Acem olarak yattım, Arap olarak kalktım” diyen bir şeyhin soyundan geldiğini kaydeder. Bu şeyhin, ünlü Türk Tarikat el-Aleviyye'nin Vefâiyye kolunun kurucusu olan Tâcülârifîn Ebü’l-Vefâ el-Bağdâdî (ö. 1107) olduğu kabul edilmektedir. Ancak, bu kişinin Urmiyeli Hüseyin b. Ali b. Yezdânyâr (ö. 945) olma ihtimali de bazı araştırmacılar tarafından dile getirilmiştir. Mesnevî’de ve Menâkıbü’l-Arifîn’de Hüsâmeddin’in ancak üç nesil öncesine giden şeceresinde dedesinin adı "Ahî Türk" olarak kaydedilmiştir. Fakat bu bir unvan olup, Hüsâmeddin Çelebi’ye "Ahî Türkoğlu" unvanı verilmesi babasının Konya ve yöresindeki ahîlerin şeyhi olması sebebiyledir. Ahmed Eflâkî’nin (ö. 1360) Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî ve Mevlevî tarikatı hakkında geniş bilgiler içeren Farsça kaleme alınmış Menakıbü'l-Arifîn isimli eserinde anlattığına göre; Hüsameddin henüz ergenlik çağına ulaşmadan babası ölmüştür. Bunun üzerine, onu, babasının yerine ahilerin reisi yapmak istemişlerse de kendisi Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî'ye intisap etmiş ve malvarlığını da Mevlana'ya ve tarikatına bağışlamıştır. Mevlânâ’ya samimi bir sevgiyle bağlanan Hüsâmeddin Çelebi, bu sebeple mensup olduğu Şâfiîliği terkedip Mevlânâ’nın mezhebi olan Hanefîliğe girmek istemiş, fakat Mevlânâ buna izin vermemiştir. Hüsâmeddin’in Mevlânâ’ya gösterdiği sevgiye karşılık Mevlânâ da kendisini diğer dostlarından ve akrabalarından daha üstün tutmuştur. Talebelere Ferîdüddin Attâr’ın Mantıku't-Tayr ve Hakîm Senâî’nin Hadîkatü’l-Hakika’sı gibi eserlerin okutulduğunu gören Hüsameddin, Mevlana'ya Mesnevî’nin yazılması fikrini vermiş ve onu bu yönde teşvik etmiştir. Mesnevi'nin kâtipliğini de yapan Hüsameddin Çelebi ile ilgili Mesnevi'de bolca övgüler mevcuttur. Mevlana, eserini Hüsameddin Çelebi'ye ithaf etmiştir. Mevlana daha hayatta iken yerine geçecek kişi olarak Hüsameddin Çelebi'yi işaret etmişti. Mevlana'nın ölümünden (1273) sonra Mevleviliğin ilk postnişini olan Hüsameddin Çelebi, Mevlana'nın mezarı üzerine türbe yaptırdı. Kendisi de 25 Ekim 1284 tarihinde Konya'da vefat edince Mevlânâ’nın baş ucuna defnedildi. Kaynakça Kategori:Mevlevilik Kategori:Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî Kategori:Mevleviler

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Hüsameddin Çelebi

bullvar_katip

Administrator

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi