I. Alvise Mocenigo

[bullvar_katip]

küçükresim|200px|Mocenigo Ailesi arması I. Alvise Mocenigo (d. 26 Ekim 1507 - ö. 4 Haziran 1577), 1570-1577 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 85'inci Venedik dükasıdır. Hayatı Doçe olmadan önce 1507'de doğan Alvise Mocenigo'nun babası Tommaso Mocenigo ve annesi Lucrezia Marcello idi. Bu ailenin 5 erkek çocuğundan en büyüğü idi. Ailesi Venedik Cumhuriyeti'nin tanınmış ilerigelen soylu sülalelerindendi. Gençliğinde antik kalıntılar ve eşyalara çok merak sarmıştı. Önce devletin iç idareci memurluğunda hızla ilerledi. Sonra dışişleri için önemli elçiliklere getirildi. 1545'te V. Karl (Kutsal Roma İmparatoru) (Şarlkent) nezdinde Venedik Cumhuriyeti'nin elçisi olarak tayin edildi. 1557'de Vatikan'da Papa IV. Paulus nezdine elçi yapıldı. 1564'te tekrar İmparator nezdinde Venedik Cumhuriyeti elçisi oldu. 1566'da Venedik Cumhuriyeti'nin en yüksek idare konseyi olan Onlar Konseyi üyesi yapıldı ve 1567'de en yüksek idareci görevi olan "San Marco Proküratörü (Savcı)" olarak göreve getirildi. 1567'de yapılan doçelik seçimlerinde çok favori bir adaydı. Fakat "Doçelik Seçmen Koleji"'nde yapılan seçimlerde çok küçük bir farkla Pietro Loredan doçe seçildi. Fakat Pietro Loredan yaşlı idi ve kısa süren "doçe" görevi yaptıktan sonra öldü ve 11 Mayıs 1570'te Alvise Mocenigo 'Venedik Cumhuriyeti" doçesi olarak seçildi. Doçelik dönemi küçükresim|200px|sağ|AlviseMocenigo ailesi ile birlikte Alvise Mocenigo'nun "Doçe"lik görevine başlangıcı, Osmanlı Devleti ile Venedikliler elinde bulunan Kıbrıs adası üzerinde savaş başlangıcına rastladı. Osmanlı ordusu serdar Lala Mustafa Paşa’nın komutasında 15 Mayıs 1570’te kaptan-ı derya Piyale Paşa komutasında donanmaya bindirilerek İstanbul’dan ayrıldı. 1 Temmuz 1570'te Osmanlı ordusu Kıbrıs'a asker çıkarmaya başladı. 22 Temmuz’da Lefkoşa kuşatıldı ve bu kale 9 Eylül’de Osmanlılar eline geçti. Baf, Limasol ve Larnaka kaleleri Osmanlılarca alınmasından sonra 8 Eylül 1570'te Mağusa kalesi kuşatıldı. Venedikliler ve müttefikleri tarafından savunulan bu kale 1 Ağustos, 1571'de Osmanlı güçlerine teslim olmak zorunda kaldı. Kıbrıs'ın Osmanlılar tarafından fethi ile Venedik Doçe'si olan Alviso Mocenigo, Papa V. Pius'nun gayretleri ile birlikte, Papalık, Venedik, İspanya krallığı'dan oluşan Osmanlılara karşı bir ittifak kurulmasını sağladı. 15 Mayıs 1571'de bu birleşme antlaşması imzalanıp bir Kutsal İttifak oluştu. Bu Kutsal İttifak ile bir Haçlı donanması kuruldu ve komutasına V. Karl'in gayri-meşru oğlu Don Juan de Austria (Avusturyalı Johann) getirildi. Buna katılan Venedik donanması amiralı Vaniero idi. Avrupa'nın prens, asilzâde, amiral ve generalleri de Haçlı donanmasında görev almıştı. Osmanlı donanması komutanları olan Müezzinzade Ali Paşa ile Pertev Paşa'nın yanlış tutumları dolayısıyla bu iki donanmanın 7 Ekim 1571'de yaptıkları İnebahtı Deniz Muharebesi'nde Kutsal İttifak Donanması galip geldi. Osmanlı donanması bozulup 142 gemi yok olması ve 20 bin Osmanlı askeri ölmesi sonucu ortaya çıktı. Ölenler arasında, Müezzinzade Ali Paşa başta olmak üzere birçok Osmanlı paşası ve beylerbeyi de vardı. Fakat Alvise Mocenigo ve Venedik Cumhuriyeti bu büyük savaş galibiyetinden pek kalıcı stratejik sonuç alamadı. Özellikle Kıbrıs adası tekrar hiç Venedik eline geçmedi. Osmanlı devleti sadrazamı Sokollu Mehmed Paşa büyük gayretlerle kısa bir sezon içinde yeni bir Osmanlı donanması kurdurdu. Bu yeni Osmanlı donanması ertesi yaz tekrar denize açıldı ve Venedik ve Kutsal İttifak üyeleri deniz güçleri bu yeni donanmaya hücuma yanaşmak istemediler. Osmanlı devletine gönderilen Venedik elçisine Sadrazam Sokullu Mehmed Paşa, İnebahtı Deniz Muharebesi'yle ilgili olarak "Biz Kıbrıs'ı almakla sizin kolunuzu kestik, siz İnebahtı'da bizi yenmekle, sakalımızı tıraş ettiniz. Kesilen kolun yerine yenisi gelmez, fakat kesilen sakalın yerine daha gür çıkar." diye verdiği açıklama Osmanlı-Türk tarihlerindede çok iyi bilinmektedir. Bu savaşlardan sonra Venedik Cumhuriyeti ve Doçesi I. Alviso Mocenigo İstanbul'a gönderilen elçi ile Kıbrıs'ın Venedik elinden çıkmasını kabul eden bir antlaşma imzalamak zorunda kaldı. Bu antlaşma ile Venedik Doğu Akdeniz'de olan ticaretini korumak için Osmanlı Devletine üç tane yıllık taksitle 300.000 düka altın tazminat da vermeyi kabul etti. Fakat bu da Venedik'in pek yararına olmadı. Osmanlı devleti Doğu Akdeniz ticareti için Hollandalı, Fransız ve İngiliz tüccarları tercih eder oldu. I. Alvise Mocenigo'nun sonraki hayatı da pek rahat geçmedi. Karısı olan Loredana Marcello 1572'de öldü. 11 Mayıs 1574'te ilk defa ve Aralık 1577'de ikinci defa Doçe'lerin yaşadığı ve devlet merkezi bürokrasinin çalıştığı tarihi Dükalık Sarayı yangınlarla harap oldu. 1677'de denizden gelen fırtına ile Venedik Körfezi'nde deniz suları yükseldi ve şehir sular altında kaldı. Aynı yıl şehirde veba salgını başladı. I. Alvise Mocenigo 4 Haziran 1577'de öldü. I. Alviso Mocenigo'nun çocukları olmadığı için biriktirmiş olduğu büyükçe servetini varisleri olarak kardeşlerine bırakmıştır. Ama vasiyetine göre onların da oğullarına ve ahvadlarına "Alvise" adı vermeleri gerekmekteydi. Bu nedenle Mocenigo sülalesinden olan üç daha "Alvise" ismini taşıyan "doçe" bulunmaktadır. Defin yeri küçükresim|sağ|200px|Santi Giovanni ve Paolo Kilisesi'ndeki anıt mezarı Venedik'te 25 '"doçe"'nin mezarı bulunduğu Santi Giovanni ve Paolo Bazilika'sı yahut (San Zanipolo)"'da karısı ile birlikte bir anıt şeklinde lahit anıt-mezarı vardır. Bu mezarın ilk mimarı 1580'de Girolamo Grapiglia ve bitiren mimarı 1646'da Francesco Contin'dir. Bu lahit-anıt Bazilikanın ana koridorunun batı duvarında ve Pietro Mocenigo'nun lahit anıtı yanındadır. Bu lahit anıt iki katlı bir anıt şeklinde İstirya mermer taşından yapılmıştır. Alt katında iki evliya heykeli ve "Doçe"yi gösteren iki röliyef bulunur. Lahit-anıtın ikinci katında solda doçenin yatan heykeli ile üzeri kapalı bir gri mermerden bir lahit ve sağda karısının yatan heykeli ile üzeri kapalı yine gri mermerden bir lahit bulunmaktadır. Ayrıca bakınız Venedik Cumhuriyeti Venedik doçeleri listesi Kaynakça Bu madde kısmen Fransızca Wikipedia "Alvise Ier Mocenigo" maddesi kaynaklıdır: Dış kaynaklar Norwich, John Julius (1999) A History of Venice. New York: Vintage Books, ISBN 0-679-72197-5 da Mosto, Andrea (1983), Dogi di Venezia nella vita pubblica e privata. Floransa:A. Martello (İtalyanca) Dumler, Helmut (2001), Venedig und die Dogen. Düsseldorf:Artemis & Winkler ISBN 978-3538071162 (Almanca) Dış bağlantılar "Mocenigo, Alvise I" maddesi, Yayıncı:Treccani la Cultura Italiana, Dizionario Biografico degli Italiani Online: Kategori:1507 doğumlular Kategori:1577 yılında ölenler Alvise 01 Kategori:16. yüzyılda Venedik doçeleri Kategori:16. yüzyılda İtalyanlar