İkinci Dağlık Karabağ Savaşı kronolojisi

bullvar_katip · 28 Mayıs 2024

İkinci Dağlık Karabağ Savaşı kronolojisi, öncelikle savaşan tarafların resmî açıklamalarına dayanmaktadır. Çatışmalar siper savaşları, ağır silahlar, çok namlulu roketatarlar, zırhlı savaşlar, roketler, balistik füze saldırıları ve başta Türk yapımı Baykar Bayraktar TB2 ve İsrail yapımı Harop dronları olmak üzere insansız hava aracı saldırıları ile karakterize edildi. Ayrıca Ermenistan veya Azerbaycan dışında uluslararası toplumun çoğu tarafından yasaklanmış olan misket bombalarının da saldırılar sırasında kullanıldığı tespit edilmiştir. Ermenistan ordusu tarafından Azerbaycan'ın Gence kentine düzenlenen bir dizi balistik füze saldırısı sivillerin kitlesel ölümüne neden olurken Azerbaycan ordusu, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin de facto başkenti Hankendi ve bölgenin başka yerlerindeki sivil altyapı tesisleri hedef alınarak büyük hasara ve can kayıplarına yol açtı. Tartışmalı toprak miktarı sınırlı olsa da çatışma seviyesi ve uluslararası sınırlara konumlanan mühimmatlar nedeniyle çatışma Dağlık Karabağ sınırlarının ötesine genişledi. İran'ın Doğu Azerbaycan Eyaleti'ne mermi ve roketler düştü, ancak herhangi bir hasar görülmedi ve İran, kendi toprakları üzerinde birkaç insansız hava aracının (İHA) düştüğünü veya düşürüldüğünü belirtti. Gürcistan ise Kaheti bölgesinde iki insansız hava aracının çarpıştığını bildirdi. Hocavend'e düzenlenen saldırılar sonrası Dağlık Karabağ yetkilileri sivilleri silah altına almaya başladı. Eylül 27 Eylül Saat 08.03'te Dağlık Karabağ Cumhuriyeti cumhurbaşkanı basın sekreteri Vahram Poğosyan, Azerbaycan'ın Hankendi dahil barışçıl yerleşim bölgelerine füze ve hava saldırıları yaptığını söyledi. Yetkililer, halkı sığınaklarda saklanmaya çağırdı. Azerbaycan tarafı, yerel saatle 06.00 sularında, Ermenistan Silahlı Kuvvetlerinin, Azerbaycan ordusunun tüm cephe hattı boyunca ve Azerbaycan yerleşim yerlerinde bulunan çeşitli kalibrelerde büyük kalibreli silahlar, havan ve topçu binekleri ile yoğun bir bombardımana başladığını belirtti. Azerbaycan, Ermeni tarafının saldırdığını ve buna karşılık Azerbaycan'ın karşı saldırı başlattığını söyledi. Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in kıdemli danışmanı Hikmet Hacıyev, Ermeni güçlerini cephe hattında "kasıtlı ve hedefe yönelik" saldırılar düzenlemekle suçladı. Ermenistan Savunma Bakanlığı, yine Hankendi'yi hedef alan Azerbaycan saldırısının yerel saatle 08.10'da (GMT 04.10) başladığını söyledi. Azerbaycan hücumda insan gücü, tank ve roket topçu birimleri, havacılık ve İHA'ları konuşlandırdı. Kendi kendini ilan eden Dağlık Karabağ Cumhuriyeti, sıkıyönetim ilan etti ve erkek nüfusunu seferberliğe çağırdı. Aynı gün Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, çatışmalarla ilgili millete seslendi. Öğleden sonra Azerbaycan'da da sıkıyönetim ve sokağa çıkma yasağı getirildi. Azerbaycan'da sıkıyönetim 28 Eylül gece yarısından itibaren, sokağa çıkma yasağı ise Bakü'de, büyük şehirlerde ve bazı bölgelerde yerel saatle 21.00-06.00 arasında geçerli. Çatışmalarda Azerbaycan ordusu cephe hattının yakınında tanklar, toplar, füze sistemleri ve uçaklar konuşlandırdı ve Ermenistan işgali altındaki toprakların derinliklerine indi. Dağlık Karabağ'daki sivillerin ise sığınaklara girmeleri istendi. Artsrun Hovhannisyan'a göre, sabah Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri de Ermenistan topraklarında Vardenis yönüne saldırdı. 27 Eylül öğleden sonra Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Dağlık Karabağ’da yedi köyün geri alındığını bildirdi: Karahanbeyli, Gervend, Horadiz, Yukarı Abdurrahmanlı, Aşağı Abdurrahmanlı, Büyük Mercanlı ve Nuzgar. Dağlık Karabağ Savunma Bakanlığı, "Azerbaycan Savunma Bakanlığı'nın, Azerbaycan ordusunun 6 yerleşimi işgal ettiği iddia edilen açıklaması gerçekle uyuşmuyor" ve "Azerbaycan tarafından olağan kışkırtıcı bilgilerdir" diyerek bu iddiaları yalanladı. 16.29'da bakanlık, Azerbaycan Askeri Komutanlığının "Ağdere yerleşiminde Ermenistan Silahlı Kuvvetlerinin garnizonunu tamamen yok etmemesi ve artırmaması için bu doğrultuda Ermeni komutanlığına direnmeme ve teslim olmama" önerisinde bulunduğunu açıkladı. Öğleden sonra, Azerbaycan Savunma Bakanlığı Murovdağ sıradağlarında bir dağ zirvesinin ele geçirildiğini bildirdi. Bakanlık ayrıca Azerbaycan kuvvetlerinin Dağlık Karabağ ve Ermenistan'ı birbirine bağlayan Vardenis-Akdere Rayonu/Ağdere karayolu üzerinde "görsel kontrolün yanı sıra ateşli silah ve topçu kontrolünü" aldığını bildirdi. Stepanyan bu iddiaları yalanladı. Ardından Azerbaycan Savunma Bakanlığı, "Ermenistan Silahlı Kuvvetlerine ait silah ve mühimmat deposunu imha eden bir Azerbaycan insansız hava aracının videosunu yayımladı. 28 Eylül Azerbaycan Savunma Bakanlığı 01.00 sularında, Ermeni askerî teçhizatının temas hattının farklı yönlerinde "Azerbaycan Ordusu birliklerinin kesin saldırıları sonucunda" imha edildiğini gösteren bir video yayımladı. Hemen ardından bakanlık, Ermenistan Savunma Bakanlığı’nın Azerbaycan Ordusu’ndaki kayıpların sayısıyla ilgili yaydığı bilgilerin temelsiz olduğunu ve gerçeği yansıtmadığını belirterek, herhangi bir Ermeni iddiasını yalanladı. Bu, Azerbaycan ordusunun başarısı karşısında Ermeni nüfusundaki tedirginliği ve kaosu hafifletmeyi amaçlamaktadır." 29 Eylül 30 Eylül Ekim 4 Ekim Azerbaycan ordusu Dağlık Karabağ'a birçok cepheden saldırılarını sürdürürken; Türkiye Savunma Bakanlığı, Twitter'dan yaptığı açıklamada "Azerbaycan ordusu Büyük Mercanlı, Maralyan ve Şeybey köylerinden sonra Karabağ bölgesinde kritik öneme sahip Cebrayıl kentini de işgalden kurtardı." cümlelerine yer verdi. İlerleyen saatlerde başka bir açıklama yapan Türkiye Savunma Bakanlığı, Türk ordusunun savaşa direkt dahil olduğunu yalanladı. Bölgeye PKK ve YPG militanlarının getirildiğine dikkat çeken Türkiye Savunma Bakanlığının açıklamasında bu konuyla ilgili "Masum sivilleri hedef alan Ermeni Teröristlerle işbirliği yapan PKK-YPG’li teröristler, derhâl bölgeyi terk etmelidir. Aksi takdirde her zaman olduğu gibi yine hüsrana uğrayacaklardır." cümleleri yer aldı. 10 Ekim 10 Ekim'de, Moskova'da, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ve Ermenistan Dışişleri Bakanı Zohrab Mnatsakanyan'ın yaptığı yaklaşık 10 saatlik bir görüşmeyle, rehine değişimi ve cenazelerin teslimi için insani ateşkes yürürlüğe girdi. Ateşkes açıklamasını Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov yaptı. Ceyhun Bayramov, cenaze değişiminin bitmesiyle ateşkesin de biteceğini ve Azerbaycan'ın Karabağ'daki daha fazla bölgeyi kontrol etmesini umduğunu söyledi. Türkiye, Azerbaycan'ı desteklemeye devam ettiğini duyurdu. 24 saat geçmeden iki ülke de birbirini ateşkes ihlali ile suçladı. Azerbaycan, Ermenistan'ın Gence'ye füze fırlatıp yedi sivilin canını almakla suçlarken; Ermenistan, "Azerbaycan'ın iddiaları tamamen yalan" dedi ve Azerbaycan'ın, Karabağ'daki Ermenilerin yaşadığı yerlere vurduğunu iddia etti. Ayrıca Türkiye de Ermenistan'ı suçlayarak, Millî Savunma Bakanlığı'nın resmî Twitter hesabında yapılan bir paylaşımla "Uluslararası kamuoyu Ermenistan’a karşı sesini yükseltmelidir." dedi. 15 Ekim Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Twitter hesabından yaptığı bir paylaşımla "Kahraman Azerbaycan ordusu Füzuli ilinin Arış, Cebrayıl ilinin Doşulu, Hocavend ilinin Edişe, Düdükçü, Edilli, Çiraguz köylerini işgalden kurtardı." ifadelerine yer verdi. 17 Ekim Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından Twitter hesabından yaptığı paylaşımla, Füzuli bölgesinde Füzuli şehri dahil birçok yerleşim bölgesinin ele geçirildiğini söyledi. Azerbaycan Savunma Bakanlığı, 17 Ekim tarihinde Karabağ'da yaşanan çatışmalar neticesinde, Ermenistan ordusuna ait 2 adet S-300 Füze Rampası, 5 adet T-72 Tankı, 3 adet BM-21 Grad, 1 adet D-20 Topçu, 1 adet KS-19 Uçaksavar, 6 adet askerî kamyonu imha edildiğini belirtti. 17 Ekim'de İlham Aliyev, Ermenistan'ı sivillere saldırmakla suçladı. AFP, saldırıları onayladı ve saldırıların Azerbaycan'ın Hankendi'deki bombardımanına karşılık verilmesi için gerçekleştiğini belirtti. Azerbaycan Başsavcılığı, 13 sivilin hayatını kaybettiğini ve 50'den fazla sivilin yaralandığını açıkladı. Saldırıların ardından Bakü İran Büyükelçiliği Ermenistan'ı kınadı. 28 Ekim Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Twitter hesabından yaptığı bir paylaşımla "Muzaffer Azerbaycan ordusu Zengilan ilinin Birinci Ağalı, İkinci Ağalı, Üçüncü Ağalı ve Zerneli, Füzuli ilinin Mandılı, Cebrayıl ilinin Kazanzemi, Hanağabulak, Çüllü, Kuşçular ve Karaağac, Kubadlı ilinin Gıyaslı, Edilce ve Gılıcan köylerini işgalden kurtardı" ifadelerine yer verdi. 29 Ekim Gece boyu devam eden çatışmalar sonrası Azerbaycan yetkilileri Ermeni güçlerinin Hocavend, Füzuli ve Kubadlı eksenindeki saldırılarını geri püskürttüklerini belirtti. 29 Ekim sabahı iki taraf da birbirini sivil yerleşim bölgelerini hedef almakla suçladı. Saat 10.00 civarında, Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Ermeni kuvvetlerinin Terter ve Goranboy'u bombaladığını bildirdi. Öğlen saatlerinde Ermeni Savunma Bakanlığı, Şuşa'nın birkaç kilometre güneyindeki Çanakçı'da çatışmaların yaşandığını bildirdi. Daha sonra Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Hakari Vadisi'nde yeni ele geçirilen köylerden görüntüler yayımladı. 13.18 ve 13.20 sularında, Azerbaycan Ordusu'nun Kubadlı yönündeki mevzilerine hava saldırısı yapmaya çalışan Ermenistan Silahlı Kuvvetlerine ait iki Su-25 saldırı uçağı, Azerbaycan Hava Savunma Birlikleri tarafından imha edildi. Akşam saatlerinde Dağlık Karabağ başkanı Arayik Harutyunyan, Azerbaycan kuvvetlerinin Dağlık Karabağ'ın ikinci büyük şehri Şuşa'ya yalnızca 5 kilometre (3,1 mil) uzaklıkta olduğunu belirtti. 30 Ekim Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Twitter hesabından yaptığı bir paylaşımla "Muzaffer Azerbaycan ordusu Cebrayıl ilinin Hüdaverdili, Kurbantepe, Şahveledli ve Hubyarlı, Zengilan ilinin Aladin ve Vecneli, Kubatlı ilinin Kavdadık, Memer, Mollalı köylerini işgalden kurtardı." ifadelerine yer verdi. Kasım 1 Kasım Özellikle Ağdere, Ağdam, Hocavend ve Kubadlı yakınlarında çatışmalar gece boyu devam etti. Azerbaycan yetkilileri sabah saatlerinde Berd, Çambarak ve Goris'teki Ermeni kuvvetlerinin Tovuz, Gedebey ve Kubadlı ilçelerinde bulunan Azerbaycan mevzilerine ateş açtığını bildirdi. Buna karşılık, Dağlık Karabağ yetkilileri Ağdere'nin bombardıman altında olduğunu bildirirken bir RİA Novosti muhabiri ise Hankendi'nin bombalandığını söyledi. 2 Kasım Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Twitter hesabından yaptığı bir paylaşımla "Muzaffer Azerbaycan ordusu Cebrayıl ilinin Çaprand, Hacı İsaklı, ve Goşa Bulak, Zengilan ilinin Dere Giletağ ve Büyük Giletağ, Kubadlı ilinin Işıklı, Murathanlı ve Milanlı köylerini işgalden kurtardı" ifadelerine yer verdi. 4 Kasım Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Twitter hesabından yaptığı bir paylaşımla "Muzaffer Azerbaycan ordusu Cebrayıl ilinin Mirek ve Kavdar, Zengilan ilinin Meşediismayıllı ve Şefibeyli, Kubatlı ilinin Başarat, Karakişiler ve Karacallı köylerini işgalden kurtardı." ifadelerine yer verdi. 7 Kasım Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Twitter hesabından yaptığı bir paylaşımla "Muzaffer Azerbaycan ordusu Füzuli ilinin Yukarı Veyselli, Yukarı Seyitahmetli, Gorgan, Üçüncü Mahmutlu, Gacar ve Divanalılar, Cebrayıl ilinin Yukarı Mezre ve Yanarhac, Kubatlı ilinin Gezyan, Balasoltanlı ve Merdanlı, Zengilan ilinin Beşdeli, Hocalı ilinin Karabulak ve Moşhmaat, Hocavend ilinin Atagut ve Tsakuri köylerini işgalden kurtardı." ifadelerine yer verdi. 8 Kasım Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Azerbaycan ordusunun Dağlık Karabağ'ın işgalden kurtarılmasında kritik öneme sahip Şuşa kentini işgalden kurtardığını açıkladı. 9 Kasım Azerbaycan cumhurbaşkanı, öğle vakti 23 köyün ele geçirildiğini açıkladı. Ermenistan Savunma Bakanlığı, Şuşa kasabası yakınlarında çatışmaların devam ettiğini, Azerbaycan ordusunun Hocavend, Ağdere ve Tağaverd yakınlarındaki saldırı girişimlerinin geri püskürtüldüğünü bildirdi. Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin bir sözcüsü, artık Şuşa'nın Ermeni kuvvetlerinin kontrolünde olmadığını doğruladı. Bir Rus askerî uzmanı, 8 Kasım sabahı erken saatlerde Azerbaycan'ın bir kasabayı ele geçirmesinin ardından hem Ermeni güçlerinin hem de yerel halkın herhangi bir direniş göstermeden kasabayı terk ettiklerini belirtti. Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Azerbaycan güçlerinin Şuşa'nın kontrolünü ele geçirdiği iddia edilen bir video yayımladı. Azerbaycan cumhurbaşkanı akşam geç saatlerde Cebrayıl, Kubadlı, Zengilan, Hocalı, Hocavend ve Laçın bölgelerinde 48 köy, 1 yerleşim yeri ve 8 stratejik tepenin daha ele geçirildiğini açıkladı. Akşam, Rusya Savunma Bakanlığı Ermenistan üzerinden Azerbaycan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti sınırına yakın Yerash köyü yakınlarında bir Rus Mi-24 savaş helikopterinin füze ile düşürüldüğünü ve iki mürettebatın öldürdüğünü bildirdi. Daha sonra Azerbaycan, helikopterin kendileri tarafından yanlışlıkla düşürüldüğünü açıklayarak özür diledi. Ermenistan başbakanı gece geç saatlerde Facebook sayfasında kendisinin, Rusya ve Azerbaycan cumhurbaşkanlarının saat 00.00'da Dağlık Karabağ'daki savaşı bitirmek üzere bir bildiri imzaladıklarını duyurdu. Paşinyan'ın da açıklamasının ardından Putin, Rus barış güçlerinin temas hattı boyunca konuşlandırılacağını açıkladı. Ateşkes anlaşmasıyla ilgili haberler, Erivan'da şiddetli protestolara yol açtı ve protestocular yönetimin Ermenistan ordusuna devredilmesi talebiyle cumhurbaşkanlığı sarayına yöneldi. 10 Kasım Erken saatlerde Rusya Savunma Bakanlığı, yaklaşık 2.000 Rus barış birliğinin Karabağ'a sevk edildiğini duyurdu. Bu arada Dağlık Karabağ Cumhuriyeti’nin ordusu, Azeri kuvvetlerinin cephe hattının tüm ana yönlerine topçu ve roket saldırıları gerçekleştirdiğini ve sivil yerleşimleri de hedef aldığını bildirdi. Kaynakça Kategori:2020'de Ermenistan Kategori:2020'de Azerbaycan Kategori:2020'de çatışmalar Kategori:İkinci Dağlık Karabağ Savaşı

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

İkinci Dağlık Karabağ Savaşı kronolojisi

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi