İlya Ulyanov

[bullvar_katip]

İlya Nikolayeviç Ulyanov - (26 Temmuz 1831, Astrahan / Rusya - 24 Ocak 1886, Simbirsk / Rusya) Rus eğitimci. Evrensel, ücretsiz ve eşit eğitim sisteminin savunucusu. Rus sosyalist devrimci ve Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir Lenin'in babası. Kökenleri Nikolay Vasiliyeviç Ulyanin (1770-1838) ile Anna Alekseyevna Smirnova'nın (1800-1871) oğludur. Nikolay, Ulyanin olan soyadını daha sonra Ulyanov olarak değiştirmiştir. İlya Ulyanov doğduğunda babası 61 yaşındaydı. Babası Nikolay Ulyanov Astrahan'da yaşayan bir terzi ve esnaftır. Annesi Anna Smirnova (Ulyanova) ise Astrahanlı zengin bir esnaf olan Aleksey Smirnov'un kızıdır. Ulyanov ailesi hakkında araştırma yapan Sovyet yazar Marietta Şaginyan, Lenin'in babaannesi Anna Smirnova'nın baba tarafından Kalmık soyundan geldiğini belirtmiştir. İlya Ulyanov'un üç kız ve bir de erkek kardeşi vardı. Biyografi İlya Ulyanov 7 yaşındayken babası öldü. Bakımını ağabeyi Vasiliy Nikolayeviç Ulyanov üstlendi. Okulda çok başarılı olan İlya, matematik dersinde gösterdiği başarı ile 1850 yılında gümüş madalya aldı. 1854 yılında Kazan Üniversitesi Fizik ve Matematik Fakültesi'nden birincilikle mezun oldu. Mezuniyetinin ardından Ulyanovsk (Simbirsk)'ta Penza Enstitüsü'nde üst düzey matematik öğretmeni olarak çalıştı. 1863 yılında Lenin'in annesi Maria Aleksandrovna Blank ile evlendi. 1864 yılında ilk çocukları olan Anna Ulyanova doğdu. Sırasıyla Anna (1864-1935), Aleksandr (1866-1887), Olga (1868-1869), Vladimir (1870-1924), Olga (1871-1891), Nikolay (1873-1873), Dimitri (1874-1943) ve Maria (1878-1937) adlı sekiz çocukları oldu. 1863 yılında Nijni Novgorod'a kıdemli matematik ve fizik öğretmeni olarak tayin edildi. 1869'da tekrar Ulyanovsk (Simbirsk)'a atandı. 1874 yılında ise Ulyanovsk (Simbirsk) ilinde devlet okulları müfettişi olarak görevlendirildi. Aynı zamanda Simbirsk Devlet Okulları Genel Müdürü olarak görev yaptı. İlya Ulyanov'a 1882 yılında devlet tarafından "Dvoryanstvo" (Rusça: Дворянство) denilen Rus asalet unvanı verildi. 14. asırdan 1917 Ekim Devrimi'ne kadar verilen bu unvan kişiyi toplum içinde ayrıcalıklı bir konuma getiriyordu. Ayrıca unvanı alan kişinin ailesi de soylu kabul edilmekteydi. İlya Ulyanov bu unvanın yanında 1782'den beri verilmekte olan St.Vladimir nişanına da (Rusça: Орден Святого Владимира) layık görüldü. Ancak bu unvanların verilmesi ile kazanılan soyluluk ve ayrıcalıklar, 1917 Ekim Devrimi ile iktidara gelen oğlu Lenin tarafından kaldırıldı. İlya Ulyanov, öğretim uzmanlığı ve eğitim alanındaki kurumsallaşmada gösterdiği başarı ile devletin ilgisini çekmişti. Bu konuda çok iyi donanımlı ve bilgili biriydi. Bazı Sovyet tarihçiler onun pedagojik alanda Nikolay Çernişevski ve Nikolay Dobrolyubov gibi devrimcilerin etkisi altında olduğunu iddia etmişlerdir. İlya Nikolayeviç, ilköğretimde teorik ve pratik eğitimin geliştirilmesine büyük katkıda bulundu. Cinsiyet, eğitim, vatandaşlık ve sosyal statü ayrımı gözetmeksizin toplum içinde herkesin eşit haklara sahip olması gerektiğini savundu. Özellikle o dönemde oldukça kısıtlı olan eğitim imkanlarından herkesin faydalanabilmesi için çaba sarf etti. 1871 yılında Simbirsk'te ilk Çuvaş okulunun açılmasında büyük rolü oldu. Ayrıca Ulyanovsk'ta farklı illerden de gelen çok sayıda öğretmenin katıldığı eğitim amaçlı kongre ve organizasyonlara başkanlık etti. İlya Ulyanov, 1886 yılında 55 yaşında hayatını kaybetti. Naaşı Ulyanovsk'ta Pokrovsky Manastırı'nın mezarlığına defnedildi. Kaynakça Kategori:Vladimir İlyiç Lenin Kategori:Ulyanov ailesi Kategori:Rus eğitimciler Kategori:1831 doğumlular Kategori:1886 yılında ölenler