İnfaz Edilmiş Rönesans

[bullvar_katip]

küçükresim|202x202pik| Mykola Khvylovy küçükresim|215x215pik| Valerian Pidmohylny [[Dosya:Mykola_Kulish.jpg|küçükresim|207x207pik| Mikola Kuliş ]] [[Dosya:Семенко_М3.jpg|küçükresim|185x185pik| Mykhaylo Semenko ]] [[Dosya:Лесь_Курбас._Les'_Kurbas.jpg|küçükresim|186x186pik| Les Kurbas ]] küçükresim|186x186pik| Mykola Zerov küçükresim|130x130pik| Klym Polishchuk küçükresim|158x158pik| Liudmyla Starytska-Cherniakhivska küçükresim|179x179pik| Mykhailo Yalovy küçükresim|158x158pik| Maik Yohansen küçükresim|180x180pik| Boris Antonenko-Davydovych küçükresim|215x215pik| Mykhailo Boyçuk küçükresim|194x194pik| Evhen Pluzhnyk küçükresim|193x193pik| Hryhorii Epik İnfaz Edilmiş Rönesans 1920'lerde ve 1930'ların başlarında Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde yaşayan Ukraynalı şairler, yazarlar ve sanatçılar jenerasyonunu tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Büyük Dönüş'ten sonra, yeni Sovyet Başbakanı Joseph Stalin, Bolşevik Devrimi sonrası ve Ukraynalılaştırma politikalarını tersine çevirmeye karar verdiğinde, dışa dönük Sovyet yanlısı şairler ve yazarlar, Stalin'in Romanov Hanedanı'nın Ukrayna'nın Ruslaştırılması politikasına geri dönme kararına boyun eğmeyi reddetti. Bunun sonucunda Ukraynalı şairler ve yazarlar toplu tutuklamalara maruz bırakıldılar ve daha sonra Holodomor'un öncülü niteliğindeki birçok durumda Karelya'daki Sandarmokh infaz ve toplu mezar alanında idam edildi veya bastırıldı. "İnfaz Edilmiş Rönesans" terimi ilk olarak anti-komünist Polonyalı göçmen yayıncı Jerzy Giedroyc tarafından 1959'da Ukraynalı göçmen ve edebiyat eleştirmeni Yurii Lavrinenko'ya yazdığı bir mektupta, o jenerasyon tarafından yazılmış en iyi Ukrayna edebiyatının planlı bir antolojisinin başlığı olarak önerildi. Arka plan Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Rus İmparatorluğu'nun çöküşü, emperyal sansürün kaldırılması, bağımsız bir Ukrayna devletinin kurulması ve Sovyet rejiminin 1920'lerde sergilediği kültürel hoşgörü, Ukrayna'da şaşırtıcı bir edebi ve kültürel faaliyet rönesansına yol açtı. Çok sayıda yeni yazar ve şair ortaya çıktı ve Ukrayna edebiyatının çehresini değiştiren düzinelerce edebi grup oluşturdu. Bu süreçler, yerlileştirme siyaseti (Ukrayna'da buna Ukraynalılaştırma deniyordu), Yeni Ekonomi Politikası (devlet kapitalizmi) ve okuma yazarlık oranının yüzde yüze ulaşmasıyla desteklendi . İsim “İnfaz Edilmiş Rönesans” terimi, Paris merkezli Kultura yayıncılık kooperatifinin editörü Jerzy Giedroyc tarafından önerildi ve Polonya diasporasının her yerinden anti-komünist yazarlar bu konu üzerinde titizlikle çalışmaya başladı. Giedroyc bu terimi ilk kez Yuri Lavrinenko'ya yazdığı 13 Ağustos 1958 tarihli bir mektupta kullanmış ve bunu Lavrinenko'nun Kultura'nın isteği üzerine hazırladığı 1917-1933 yılları arasındaki Ukrayna edebiyatı antolojisinin başlığı olarak önermiştir: "İsim hakkında. Genel bir isim vermek daha iyi olabilir mi: “İnfaz Edilmiş Rönesans. Antoloji 1917-1933 vb." Bu isim gecelekte muhteşem görünecek. Öte yandan, daha mütevazı bir isim olan Güldeste, yalnızca Demir Perde'nin nüfuzunu kolaylaştırabilir. Ne düşünüyorsun?" Lavrinenko, "Öyle olsun" diye yanıtladı. "İnfaz Edilmiş Rönesans: 1917-1933'ten Güldeste: Şiir-düzyazı-drama-deneme" antolojisi, 1959'da Paris'te Kultura aracılığıyla Jerzy Giedroyc'un girişimi ve harcamalarıyla ortaya çıktı o dönemde Ukrayna edebiyatı tarihi için en önemli kaynaklardan biri oldu. 1920'lerde ve 1930'larda Ukrayna şiirinin, nesrinin ve denemesinin en iyi örnekleri olarak kabul edilir. 1920'lerin Ukrayna edebiyatı araştırmacısı Yarina Tsymbal'a göre, "İnfaz Edilmiş Rönesans" antoloji için iyi bir isimdi, ancak tüm yaratıcı entelijansiya jenerasyonu için uygun değildi. Kendi görüşüne göre "Kızıl Rönesans" daha uygun bir metafordu çünkü bu bir öz unvandı. Bu terim ilk olarak 1925'te, hem Olexander Leites'in "Ukrayna Edebiyatının Rönesansı" kitabının hem de Volodymyr Gadzinskyi'nin "Kızıl Rönesans'ın Çağrısı" şiirinin aynı anda ve bağımsız olarak yayımlanmasıyla ortaya çıktı. Aynı yıl, Neo-Lif dergisi, yine Gadzinskyi tarafından yazılan bir önsözde şöyle geçmekteydi: "Bizim için geçmiş, Kızıl Rönesans'ın büyük yapısında yalnızca bugünü ve geleceği kavramanın bir aracı, faydalı bir deneyim ve önemli bir uygulamadır." Yeni elit Ancak Lavrinenko, İnfaz Edilmiş Rönesans'ı yalnızca bir antoloji başlığından daha fazlası olarak gördü ve onu hem Ukraynalı şairlerin hem de yazarların şehadetini kapsayan ve aynı zamanda onların mirasını ve Ukrayna kültürünü diriltme gücünü temsil eden bir terim olarak geliştirdi. İnfaz Edilmiş Rönesans paradigması - ulusal komünist bakış açısı ve Ukrayna'nın ilk Sovyet aydınlarını millileştirme çerçevesiyle birlikte - daha sonra Komünist rejime ulusal bir muhalefet kurma çabasının bir bileşeni olarak ortaya çıkacak ve sonunda bağımsız ve birleşik bir ülke mücadelesine katkıda bulunan yeni entelektüel seçkinler ortaya çıkacaktı. Yeni Ukraynalı entelektüellerin bakış açısının ana bileşenleri isyan, bağımsız düşünce ve kendi ideallerine gerçek inançtı. Çoğu zaman, kitlelere değil, bireye yönelenler entelektüellerdi. Bir polis devletinde iç göçün diğer birçok faili gibi, onların dışa dönük "Sovyetlikleri" derin aramaları ve sorgulamaları gizledi. Alt sınıflardan (hizmetçiler, rahip aileleri, sanayi işçileri ve köylüler) çıkan Ukrayna seçkinlerinin yeni jenerasyonu, savaş, kıtlık ve günlük ekmek kazanma ihtiyacı nedeniyle genellikle sistematik eğitim alma fırsatına sahip değildi. Yine de, "mümkün olanın eşiğinde" çalışarak, dünya kültürünü tanımak için her fırsatı kullanmaya, yaratıcılığın kanatlarını açmaya çalışarak, en son akımlarla iç içe oldular ve güncel sanat oluşturmada başarılı oldular. Günümüzde, S. Pavlychko'ya göre edebiyat “her zamankinden çok daha geniş bir kitleye ulaştığı için, Ukrayna'nın dünya tarihindeki yolunu anlayan, düşüncelerinde bağımsız, Ukrayna edebiyatının gelişimi hakkında çeşitli fikirlere sahip, ulusal bağımsızlık mücadelesinin ahlaki bir yükü ve zaferleri ve yenilgileri olan yeni bir jenerasyon ortaya çıkmaktadır. Yeni jenerasyonun eğitim seviyesi yüksektir. Edebiyat alanında çok sayıda yazar ve aydın çalışmaya devam etmektedir. Ukraynalı bilim insanları bu dönemde ilk kez ulusal üniversitelerin izleyicileriyle konuştular. İlk kez farklı sanatsal yönler, gruplar ve okullar hızla farklılaştı. Bununla birlikte, kültürel yaşamın modernleşme eğilimi, en başından beri ideolojiye boyun eğme ve daha sonra yıkımı tamamlama eğilimi ile paralel bir eğilim içinde bir arada bulunmuştur. Edebi süreç Yazarlar çoğunlukla farklı tarzlara veya konumlara sahip edebi organizasyonlarda bir araya gelmektedir. 1925 ve 1928 arasındaki dönem, Mykola Khvylovy'nin girişimiyle "edebiyat tartışması" olarak tanımlanmaktadır. Tartışmanın amaçlarından birisi, yeni Ukrayna Sovyet edebiyatının gelişim yolları ve yazarın toplumdaki rolüydü. Khvylovy ve arkadaşları, Rus yerine Batı Avrupa kültürüne yönelik bir yönelimi destekliyorlardı, siyasi ideoloji olarak Komünizmi reddetmemelerine rağmen "kırmızı grafomaniyi" reddediyorlardı. O zamanın ana edebi organizasyonları şunlardı: "Hart" (, sertleşme) 1923-25 arasında faaliyetteydi. Ana hedefi, her türden proleter sanatçıyı proleter kültürünün daha da gelişmesiyle birleştirmekti. "Hart"ın gerekliliklerinden biri de Ukraynacanın kullanılmasıydı. Örgütün lideri Vasyl Ellan-Blakytny öldükten sonra organizasyonun da varlığı sona erdi. VAPLITE (, Ücretsiz Proleteredari Akademisi'nin kısaltması) 1926'da Mykola Khvylovy tarafından "Hart" temelinde kuruldu. Amacı, Batı Avrupa kültürünün en iyi başarılarını benimseyerek yeni Ukrayna edebiyatı yaratmaktı. VAPLITE, Komünizmi siyasi ideoloji olarak kabul ediyordu, ancak edebiyatın ideolojik anlamının gerekliliğini onun temel gereği olarak reddediyorlardı. VAPLITE üyeleri arasında Oleksandr Dovzhenko, Mykola Kulish, Les Kurbas, Mayk Johansen, Pavlo Tychyna, Oleksa Slisarenko, Mykola Bazhan, Yurii Smolych, Yulian Shpol gibi isimler vardı. MARS (, Devrim Edebiyatı Atölyesinin kısaltması) 1924-29'da (öncelikle "Lanka" adı altında) faaliyet göstermekteydi. MARS'ın ana esası, o dönemi dürüst ve sanatsal bir şekilde tanımlamaktı. Organizasyonun üyeleri arasında Valerian Pidmohylny, Hryhorii Kosynka, Yevhen Pluzhnyk, Borys Antonenko-Davydovych, Todos Osmachka, Ivan Bahrianyi, Maria Halych gibi isimler vardı. "Aspanfut" , daha sonra Komunkult Ukraynalı fütüristlerin katıldığı bir organizasyonuydu. Değerleri "Komünizm, enternasyonalizm, sanayicilik, rasyonalizasyon, icatlar, kalite" idi. Üyeleri arasında Mykhayl Semenko, Heo Shkurupii, Yurii Yanovsky, Yulian Shpol gibi isimler vardı. Neoklasikçiler takipçileri arasında Mykola Zerov, Maksym Rylsky, Pavlo Fylypovych, Mykhailo Drai-Khmara gibi isimler olan bir modernist edebi hareketiydi. Hiçbir zaman resmi bir organizasyon veya program oluşturmadılar, ancak kültürel ve estetik ilgileri paylaştılar. Yüksek sanat eserleriyle ilgilendiler ve "kitle sanatını", didaktik yazıları ve propaganda çalışmalarını küçümsediler. "Pluh" (, saban anlamında) kırsal yazarların bir katıldığı bir organizasyondu. Temel esasları "köylüler arasında sahipli ideolojiye karşı mücadele ve Proleter devrimin ideallerinin desteklenmesi" idi. Üyeleri arasında Serhii Pylypenko, Petro Panch, Dokiia Humenna, Andrii Holovko gibi isimler vardı. "Zakhidna Ukraina" (; Batı Ukrayna anlamında) - Nisan 1926'dan sonra Batı Ukrayna toprakları olan Kiev, Odesa, Dnipro, Poltava'dan gelen 50 yazar ve sanatçıyı içeren bağımsız edebi kuruluş olarak "Pluh"' dan ayrıldı. Dmytro Zagul ve daha sonra Myroslav Irchan tarafından yönetildi. Yenilik Düzyazı iki akıma bölünmüştür: olay örgüsü (anlatı) ve olay örgüsü olmayan düzyazı. Tema-dışı eserlerde, ana konu cümle veya kelime değil, Khvylovyi'nin dediği gibi alt metin, ruh, "kelimenin kokusu" idi. Güçlü duyguların ve fenomenlerin nüfuz etme tarzına neo-romantizm veya dışavurumculuk denir. Mykola Khvylovy, Yurii Yanovsky, Andrii Holovko, Julian Shpol, Oleksa Vlyko, Les Kurbas, Mykola Kulish ve diğerleri bu yönde çalıştı. Khvylovy'nin Ya (Romantyka) (Ben (romantizm)) adlı romanının ana fikri, devrimde bir hayal kırıklığı, çığlık atan çelişkiler ve o zamanın insanının bölünmesidir. Ana karakter, adı olmayan ve dolayısıyla kişiliği olmayan, ruhu olmayan bir kişidir. Devrim uğruna annesini öldürür ve "Devrim böyle bir fedakarlığa değer miydi?" sorusuyla kendini azarlar. Ukrayna edebiyatında ilk kez Valeryan Pidmogylny'nin Şehir (roman) adlı eserinde varoluşçuluk felsefesinin unsurları görülür. Zevk peşindeki ana karakter, fiziksel ihtiyaçları tatmin etmekten en yüksek dini ihtiyaçlara doğru yönelir. Bununla birlikte, bu kadar karmaşık bir konuda bile, yazar romanı basit bir "halk" felsefesi anlatısına dönüştürmez, onu ulusal dünya görüşüne uygulanmasında yaratıcı bir şekilde aktarır. Şiirde en ilginç olanı sembolistler Olexandr Oles ve Pavlo Tychyna'dır. Tychyna, Güneşin Klarnet'i adlı koleksiyonunda, Ukrayna doğasının zenginliğini düşünen ve temel nedenlerine ulaşmak isteyen eğitimli ve ince bir zihnin genişliğini yansıtmıştır. SSCB Komünist Partisi yenilgisini fark ettiğinde, baskı, sessizlik, ezici eleştiriler, tutuklamalar, infazlar gibi yasak yöntemlerle çalışmaya başladı. Yazarlar intihar (Khvylovyi), baskı ve toplama kampları (Gulag) (B. Antonenko-Davidovich, Ostap Vyshnya), sessizlik (Ivan Bahrianyi, V. Domontovich), göç (V. Vynnychenko, Y. Malaniuk) ya da partinin yüceltilmesi üzerine yazılmış eserler (P. Tychyna, Mykola Bazhan) yazmak zorunda kaldılar. Sanatçıların çoğu baskıya maruz bırakıldı ya da öldürüldü. Baskılar, tutuklamalar ve infazlar 1920'lerin sonlarında Stalin Yeni Ekonomik Politika'yı kaldırdı ve zorunlu kolektivizasyona geri döndü. Bu bağlamda kültür politikalarında da değişimler meydana geldi. bu sürece dair ilk örneklerden birisi, 1930'da 15'i idam edilen ve 248'i cezaevine gönderilen 474 kişinin (çoğunlukla bilim adamı) mahkemelere düştüğü Ukrayna'ya Özgürlük Birliği süreciydi. Ukrayna aydınlarının kitlesel imhasının başlangıcı, Mykhailo Yalovy'nin tutuklandığı ve Mykola Khvylovyi'nin Harkiv'deki Slovo Evi'nde intiharının gerçekleştiği Mayıs 1933 olarak gösterilir. Kampanya 1934'ten 1940'a doğru yoğunlaştı ve 1937-1938 Büyük Temizlik sırasında zirveye ulaştı. Genel olarak, 223 yazar tacize, tutuklamaya ve bazı davalar sonucunda hapis cezası almaya veya idama maruz bırakıldı. Sovyet baskıcı rejiminin eylemlerinin doruk noktası, Ekim darbesinin 20. yıldönümü arifesinde gerçekleştirilen "karşı-devrimcilerin" toplu infazlarıydı. 1920'lerde ortaya çıkan Ukrayna rönesansının temsilcilerinden olan yaklaşık üç yüz kişi 27 Ekim ile 4 Kasım arasında Karelya'daki (kuzeybatı Rusya) devasa bir ölüm tarlası olan Sandarmokh'ta infaz edildi. Bu jenerasyonun bazı önemli temsilcileri hayatta kaldı. Bu isimler Sovyetler Birliği'nde kaldılar (Oleksandr Dovzhenko, Pavlo Tychyna, Maksym Rylskyi, Borys Antonenko-Davydovych, Ostap Vyshnia ve Mykola Bazhan) veya göç ettiler (Ulas Samchuk, George Shevelov ve Ivan Bahrianyi). Trajedinin ölçeği Dönemin Stalinist baskısı sırasında baskıya maruz bırakılan Ukraynalı entelektüellerin sayısı hakkında kesin verilere ulaşılamamıştır. Bazılarına göre bu sayı 30.000 kişiye kadar ulaşmaktadır. Bununla birlikte, baskıy amaruz bırakılmış yazarların sayısını yaklaşık olarak belirlemek oldukça basittir. Bunu tespit edebilmek için 1930'ların başlarında ve sonlarında yayımlanan yayınlarının mevcudiyeti bir ölçek teşkil edebilmektedir. 20 Aralık 1954'te İkinci Tüm Birlik Yazarlar Kongresi'ne gönderilen Ukraynalı Yazarlar Derneği "Slovo" (göç etmiş Ukraynalı yazarların organizasyonu) tahminine göre, 1930'da 259 Ukraynalı yazarın eseri yayımlanmışken 1938'den sonra sadece 36 yazarın (%13,9) eseri yayımlanmıştır. Derneğe göre, "kayıp" 223 yazarın 192'si baskıya maruz bırakılmış (infaz edildi veya daha sonra idam edildi veya ölümle sonuçlanan kamplara sürüldü), 162sı kaybolmuş, 8'i intihar etmiştir. Bu veriler, 246 yazarı Stalin uygulamalarının kurbanı sayan Ukraynalı "Hüzün Altarı" yazarlarının (baş derleyici - Olexii Musiienko) verileriyle uyumludur. Diğer kaynaklara göre, 260 Ukraynalı yazardan 228'i baskıya maruz bırakıldı. Temsilciler Hnat Khotkevych (31 Aralık 1877 - 8 Ekim 1938), yazar, etnograf, oyun yazarı, besteci, müzikolog ve bandurist. Mykola Khvylovy (13 Aralık 1893 - 13 Mayıs 1933) nesir yazarı ve şair. Hryhorii Kosynka (29 Kasım 1899 - 15 Aralık 1934), yazar ve çevirmen. Mykola Kulish (19 Aralık 1892 - 3 Kasım 1937), nesir yazarı ve oyun yazarı; Sandarmokh'ta infaz edildi. Les Kurbas (25 Şubat 1887 - 3 Kasım 1937), sinema ve tiyatro yönetmeni; Sandarmokh'ta infaz edildiinfaz edildi. Valerian Pidmohylny (2 Şubat 1901 - 3 Kasım 1937), nesir yazarı; Sandarmokh'ta infaz edildi. Klym Polishchuk (25 Kasım 1891 - 3 Kasım 1937), gazeteci, şair ve nesir yazarı; Sandarmokh'ta infaz edildi. Liudmyla Starytska-Cherniakhivska (17 Ağustos 1868 - 1941), yazar, çevirmen ve edebiyat eleştirmeni. Mykhailo Yalovyi (5 Haziran 1895 - 3 Kasım 1937), şair, nesir yazarı ve oyun yazarı; Sandarmokh'ta infaz edildi. Maik Yohansen (takma adlar: Willy Wetzelius ve M. Kramar) (16 Ekim 1895 - 27 Ekim 1937), şair, nesir yazarı, oyun yazarı, çevirmen, eleştirmen ve dilbilimci; Sandarmokh'ta infaz edildi. Volodymyr Svidzinsky (9 Ekim 1885 - 18 Ekim 1941), şair ve çevirmen. Ivan Bahrianyi (2 Ekim 1906 - 25 Ağustos 1963), yazar, denemeci, romancı ve politikacı. Boris Antonenko-Davydovych (5 Ağustos 1899 - 8 Mayıs 1984), yazar, çevirmen ve dilbilimci. Mykhailo Boychuk (30 Ekim 1882 - 13 Temmuz 1937), ressam, en yaygın olarak bir anıtsalcı olarak bilinir. Mykhaylo Semenko (19 Aralık 1892 - 24 Ekim 1937), şair, 1920'lerin Ukrayna fütürist şiirinin önde gelen temsilcisi. Mykola Zerov (26 Nisan 1890 - 3 Kasım 1937), şair, çevirmen, klasik ve edebiyat bilgini ve eleştirmen. Yevhen Pluzhnyk (26 Aralık 1898 - 2 Şubat 1936), şair, oyun yazarı ve çevirmen. Hryhorii Epik (17 Ocak 1901 - 3 Kasım 1937), yazar ve gazeteci. Anton Prykhodko (1891 - 29 Ocak 1938) — yazar, devlet adamı. Ayrıca bakınız Slovo Binası Kaynakça Bibliyografya Юрій Лавріненко. Розстріляне відродження: Антологія 1917-1933. — Київ: Смолоскип, 2004. Розстріляне Відродження Orest Subtelny. Ukraine: A History. University of Toronto Press, 2000 - 736 p. Mace James Ernest. Communism and the Dilemmas of National Liberation: National Communism in Soviet Ukraine, 1918—1933 / James Earnest Mace, Harvard Ukrainian Research Institute, Ukrainian Academy of Arts and Sciences in the United States. Cambridge: Distributed by Harvard University Press for the Harvard Ukrainian Research Institute and the Ukrainian Academy of Arts and Sciences in the U.S., 1983. — 334 pp. Розстріляне Відродження Kategori:Siyasi ve kültürel tasfiyeler Kategori:Ukrayna'da tiyatro Kategori:İki savaş arası dönem Kategori:Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti