**İntifa Hakkı: Kişisel Bir İrtifaktır**
İntifa hakkı, bir kişisel irtifak türüdür. Türk Medeni Kanunu'na göre sadece ve sadece kişiye bağlı olarak kurulabilir. Devredilebilir ve mirasçılara geçebilir şekilde tesis edilemez. İntifa hakkı, yalnızca eşya üzerinde değil, aynı zamanda hak veya malvarlığı üzerinde de kurulabilir. Kurulan kişiye tam yararlanma imkanı tanır ve mülkiyet hakkına benzer bir yapıya sahiptir. Fakat bir farkla, tasarruf yetkisinin bulunmamasıdır.
Bu hak ile malik olan kişi, eşyanın, hakkın veya malvarlığının özdeğerini elinde tutarken, bunlardan elde edilebilecek tüm yararları belirli bir kişiye bırakır. Bu nedenle, intifa hakkı sahibi tasarruf hakkı haricinde tüm maliklik yetkilerini kullanabilir. Ancak özdeğere zarar verebilecek fiili eylemlerde bulunamaz. Çünkü intifa hakkı ne kadar geniş olursa, mülkiyet hakkı her zaman üstün gelir. Bu sebeple dikkatli olunmalıdır.
Geniş yetkilere sahip olmasına rağmen, taraflar arasında bu yetkiler sınırlandırılabilir. Intifa hakkı, tam yararlanma olanağı sağlasa da, taraflar arasında bu yararlanma sınırlanabilir.
**Kazanılması ve Sona Ermesi**
Intifa hakkının kurulması için tescil gereklidir. Bu konuda taşınmaz mülkiyetindeki hükümler kıyasen uygulanır. Paylı mülkiyete tabi bir taşınmazda, kendi pay üzerinde başka bir kişiye intifa hakkı tanınabilir. Taşınır üzerine intifa hakkı kurulduğunda, bunun devredilmesi gerekmektedir. Bu sebeple yararlanacak kişi, malı elinde bulundurmalıdır.
Intifa hakkı, devredilebilir haklar üzerinde kurulabilir ancak bir devir sözleşmesi gerekmektedir. Malvarlığı üzerinde intifa kurulabilse de, bu tek bir işlemle gerçekleşmez. Malvarlığının taşınır ya da taşınmaz olarak ayrılması gereklidir. Kaim değer üzerinde de intifa hakkı kurulabilir.
Intifa hakkı, zamanla kazanılabilir. Taşınır ve taşınmazlarda intifa hakkının kazanılması ve tescilinde, aksine düzenleme olmadıkça, mülkiyete ilişkin hükümler uygulanır. Intifa hakkı, taşınmazın tamamen yok olması durumunda sona erer. Malik, bu taşınmazı ihya ettiğinde intifa hakkı tekrar kurulmuş olur. Kamulaştırma sonucunda intifa hakkı sona erer. Ancak, taşınmaz malikine bedel ödendi ise intifa hakkı varlığını sürdürür.
İntifa hakkı sahibi, malike karşı borç altında ise ve terkin talep etmiyorsa, mahkeme aracılığıyla intifa hakkının sona erdirilmesi sağlanabilir. Intifa hakkının sona ermesi durumlarında, irtifakın çözülmesi hükümleri uygulanabilir.
**Sona Erme Durumları**
Intifa hakkının sona ermesi, taşınmazın tamamen yok olması, kamulaştırma sonucunda veya tarafların iradeleriyle gerçekleşebilir. Malik, intifa hakkının sona erdirilmesi talebinde bulunabilir. Süreyle kurulmuş bir intifa hakkı, sürenin dolmasıyla sona erer. Tüzel kişilere lehine en fazla 100 yıl için intifa hakkı tanınabilir.
Bunlar dışında, tarafların iradeleriyle terkin gerçekleştirilebilir. Terkin talep yetkisi intifa hakkı sahibine aittir. Geçerli ve yazılı bir terkin talebi olmadan intifa hakkı sona erdirilemez. Sürenin dolması, ölüm, tüzel kişiliğin sona ermesi gibi durumlarda malik intifa hakkının terkinini isteyebilir.
Intifa hakkının feragat edilmesi durumunda, hakkın derhal sona ermediği unutulmamalıdır. Hak sahibi, yazılı olarak terkini talep etmelidir.
İntifa hakkı, bir kişisel irtifak türüdür. Türk Medeni Kanunu'na göre sadece ve sadece kişiye bağlı olarak kurulabilir. Devredilebilir ve mirasçılara geçebilir şekilde tesis edilemez. İntifa hakkı, yalnızca eşya üzerinde değil, aynı zamanda hak veya malvarlığı üzerinde de kurulabilir. Kurulan kişiye tam yararlanma imkanı tanır ve mülkiyet hakkına benzer bir yapıya sahiptir. Fakat bir farkla, tasarruf yetkisinin bulunmamasıdır.
Bu hak ile malik olan kişi, eşyanın, hakkın veya malvarlığının özdeğerini elinde tutarken, bunlardan elde edilebilecek tüm yararları belirli bir kişiye bırakır. Bu nedenle, intifa hakkı sahibi tasarruf hakkı haricinde tüm maliklik yetkilerini kullanabilir. Ancak özdeğere zarar verebilecek fiili eylemlerde bulunamaz. Çünkü intifa hakkı ne kadar geniş olursa, mülkiyet hakkı her zaman üstün gelir. Bu sebeple dikkatli olunmalıdır.
Geniş yetkilere sahip olmasına rağmen, taraflar arasında bu yetkiler sınırlandırılabilir. Intifa hakkı, tam yararlanma olanağı sağlasa da, taraflar arasında bu yararlanma sınırlanabilir.
**Kazanılması ve Sona Ermesi**
Intifa hakkının kurulması için tescil gereklidir. Bu konuda taşınmaz mülkiyetindeki hükümler kıyasen uygulanır. Paylı mülkiyete tabi bir taşınmazda, kendi pay üzerinde başka bir kişiye intifa hakkı tanınabilir. Taşınır üzerine intifa hakkı kurulduğunda, bunun devredilmesi gerekmektedir. Bu sebeple yararlanacak kişi, malı elinde bulundurmalıdır.
Intifa hakkı, devredilebilir haklar üzerinde kurulabilir ancak bir devir sözleşmesi gerekmektedir. Malvarlığı üzerinde intifa kurulabilse de, bu tek bir işlemle gerçekleşmez. Malvarlığının taşınır ya da taşınmaz olarak ayrılması gereklidir. Kaim değer üzerinde de intifa hakkı kurulabilir.
Intifa hakkı, zamanla kazanılabilir. Taşınır ve taşınmazlarda intifa hakkının kazanılması ve tescilinde, aksine düzenleme olmadıkça, mülkiyete ilişkin hükümler uygulanır. Intifa hakkı, taşınmazın tamamen yok olması durumunda sona erer. Malik, bu taşınmazı ihya ettiğinde intifa hakkı tekrar kurulmuş olur. Kamulaştırma sonucunda intifa hakkı sona erer. Ancak, taşınmaz malikine bedel ödendi ise intifa hakkı varlığını sürdürür.
İntifa hakkı sahibi, malike karşı borç altında ise ve terkin talep etmiyorsa, mahkeme aracılığıyla intifa hakkının sona erdirilmesi sağlanabilir. Intifa hakkının sona ermesi durumlarında, irtifakın çözülmesi hükümleri uygulanabilir.
**Sona Erme Durumları**
Intifa hakkının sona ermesi, taşınmazın tamamen yok olması, kamulaştırma sonucunda veya tarafların iradeleriyle gerçekleşebilir. Malik, intifa hakkının sona erdirilmesi talebinde bulunabilir. Süreyle kurulmuş bir intifa hakkı, sürenin dolmasıyla sona erer. Tüzel kişilere lehine en fazla 100 yıl için intifa hakkı tanınabilir.
Bunlar dışında, tarafların iradeleriyle terkin gerçekleştirilebilir. Terkin talep yetkisi intifa hakkı sahibine aittir. Geçerli ve yazılı bir terkin talebi olmadan intifa hakkı sona erdirilemez. Sürenin dolması, ölüm, tüzel kişiliğin sona ermesi gibi durumlarda malik intifa hakkının terkinini isteyebilir.
Intifa hakkının feragat edilmesi durumunda, hakkın derhal sona ermediği unutulmamalıdır. Hak sahibi, yazılı olarak terkini talep etmelidir.
