İskender Paşa Camisi, Artvin ilinde, Ardanuç kasabasının ilk yerleşimi olan Adakale'deki camidir. Cami, Ardanuç Kalesi'ni 1551'de Gürcülerden ele geçiren Çerkez İskender Paşa'nın adını taşımaktadır. Kaynaklarda farklı tarihler verilse de İskender Paşa Camisi'nin ilk halinin 1553 yılında Çerkez İskender Paşa tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktadır. İskender Paşa Camisi'nin yerinde 11. yüzyılda inşa edilmiş bir Gürcü kilisesi bulunuyordu. 1904 yılında Şavşeti ve Klarceti bölgelerini gezen Nikolay Marr İskender Paşa Camisi'nin inşasında bu kilisenin taşlarının kullanılmış olduğunu tespit etmiştir. Bu taşlar arasında Gürcüce yazılı bir taş da bulunmaktadır. Bu taş caminin duvarında baş aşağı kullanılmıştır. Camide ayrıca 11. yüzyıla ait süslemeleri olan bir taş da bulunmaktadır. Buradaki Gürcü kilisesinin yıkılıp yerine İskender Paşa Camisi'nin inşa edilmiş olduğu bu yapı malzemelerinden de anlaşılmaktadır. Bugünkü İskender Paşa Camisi'nin 1553 yılında inşa edilmiş olan yapı olmadığı caminin kapalı mekânında bulunan Hicri 1281 (1864-65) tarihli kitabesinden anlaşılmaktadır. Bu kitabeye göre İskender Paşa Camisi, Süleyman Paşa tarafından inşa ettirilmiştir. Caminin yeniden inşa edilmesi bazı kaynaklarda esaslı biçimde tamirat olarak ifade edilmiştir. Eski Gürcü kilisesinin yapı malzemeleri de bu tarihte inşa edilmiş yapıda kullanılmıştır. Bundan dolayı 11. yüzyıldan kalma Gürcü kilisesi bu tarihte yıkılmış da olabilir. Ahşap malzemenin de kullanıldığı yapı, 2017 yılında restore edilmiştir. Bugünkü İskender Paşa Külliyesi, cami dışında, medrese, arasta, çeşme ve üç türbeden meydana gelir. Caminin güneyi ve batısında ayrıca bir hazire bulunmaktadır. Kaynakça Kategori:Artvin'deki camiler Kategori:Artvin'deki Gürcü Ortodoks kiliseleri Kategori:Artvin'deki kiliseler Kategori:Ardanuç