İstanbul Manifaturacılar Çarşısı

bullvar_katip · 28 Mayıs 2024

İstanbul Manifaturacılar Çarşısı veya kısa ismiyle İMÇ Atatürk Bulvarı’nın Bozdoğan Kemeri ile Unkapanı arasındaki bölgesinde yer alan ve 1.117 adet dükkândan oluşan bir çarşıdır. Modern Türk mimarisinin önemli yapıtlarından birisi kabul edilir. Başlangıçta döşemeciler ve manifaturacılara hizmet veren bir çarşı iken 1980'lerde bir plakçılar çarşısına dönüşmüştür. Çarşını içinde sekiz çağdaş Türk sanatçısının İstanbul’u ve ticareti simgeleyen panolar yer alır ve çarşı bu eserler nedeniyle bir açık hava müzesi niteliği kazanmıştır. Geçmişi İstanbul Manifaturacılar Çarşısı; Eminönü, Sultanhamam ve çevresindeki hanlarda ticaret yapan, sayısı bini aşan manifaturacılar ve kumaşçıların bir araya gelmesiyle 1954 yılında kurulan Sınırlı Sorumlu İstanbul Manifatura ve Kumaşçılar Çarşısı Yapı Kooperatifi tarafından kurulmuştur. Yeni bir çarşı inşa etmek için yer arayışında olan kooperatife başta Haydarpaşa civarında bir çarşı yaptırmayı hedefliyordu. Kooperatife daha sonra dönemin Valisi ve Belediye Başkanı Fahrettin Kerim Gökay tarafından, Atatürk Bulvarı boyunca, Unkapanı’ndan Saraçhane’ye uzanan, 45.000 m2 büyüklüğündeki eğimli, dar uzun parsel önerildi. Arazi, 1959 yılında kooperatife satıldı ve alana inşa edilecek yeni yapının projesini elde etmek için çalışmalara devam edildi. Bu bölgenin imar planının yapılması için 1958 yılında düzenlenen yarışmayı Cihan Fındıkoğlu, Kemal Bayur, Tarık Aka, Niyazı Durunay ve Özdemir Akverdi’nin hazırladığı proje kazandı. Bu proje sonradan bu bölgenin mevzi imar planı haline getirildi. Arsada kurulacak çarşı için 19 Şubat 1960 tarihinde bir mimarlık yarışması düzenlendi. Katılan 11 projeden Doğan Tekeli, Sami Sisa ve Metin Hepgüler’in ortak tasarımı birincilik ödülünü kazandı. Projenin ilk aşaması 1967 yılında, ikinci aşaması ise 1968 yılında tamamlanmıştır. 1.117 adet dükkân, sosyal birimler, lokantalar ve diğer hizmet birimleri ile dönemin oldukça önemli yapıtlarından birisi olarak nitelendirilmektedir. İnşa edildiği dönemde İstanbul’da tek seferde inşa edilmiş en büyük yapı olma sıfatıyla tanınmıştır.Yaklaşık 10.000 kişinin çalıştığı çarşıda 2.300 işyeri de faaliyet göstermektedir. Geç modernleşmeye başlayan İstanbul şehrindeki ilk alışveriş merkezi örneklerinden birisi olarak kabul edilen İstanbul Manifaturacılar Çarşısı’nda dönemin modern sanatçılarının eserlerine de yer verilmiştir. O dönemlerde yürürlüğe giren ve devlet binalarına yapı maliyetinin yüzde ikisi kadar sanat eseri konmasını hükme bağlayan kanundan esinlenen mimar Doğan Tekeli, bu düşünceyi İMÇ'ye uyguladı ve yapıda Kuzgun Acar, Füreya Koral, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Eren Eyüboğlu, Yavuz Görey, Ali Teoman Germaner, Sadi Diren ve Nedim Günsür’ün eserlerine yer verildi. Açık havada bulunan ve yıpranan eserler 2022'de Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi tarafından koruma altına alınmıştır. Yapı, 2005 yılına İMÇ'nin yanındaki boş alanın otoparka çevrilmek istenmesiyle başlayan süreçte, yıkılma tehdidi ile karşı karşıya kaldı. İMÇ’nin altı bloğunun yıkılarak, bu alana konut projesi yapılmasını öngören bir imar planının ortaya çıkması üzerine birkaç yıl boyunca süren dava, yıkım tartışmaları ve plana karşı protestoların ardından yıkım kararı durduruldu. İMÇ’nin mimarisi hakkında yazılar 1965: Mimarlık Dergisi, İstanbul Manifaturacılar Çarşısı 2003: XXI, İstanbul Manifaturacılar Çarşısı, İstanbul 2008: Mimarlık Dergisi, Sanat Birlikteliğinde 1950 - 1970 Aralığı Ayrıca bakınız Gazanfer Ağa Medresesi Kaynakça Manifaturacılar Çarşısı Kategori:Tekeli-Sisa Mimarlık'ın eserleri Kategori:Türkiye'deki brütalist yapılar Kategori:Vefa Kategori:Molla Hüsrev (mahalle)

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

İstanbul Manifaturacılar Çarşısı

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi