İstanbul metrosu

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

İstanbul metrosu, Türkiye'nin nüfus bakımından en büyük şehri olan İstanbul'daki metro sistemidir. 3 Eylül 1989 tarihinde M1 hattının hizmete girmesiyle birlikte faaliyete başlamıştır. Günümüzde M1ᴀ, M1ʙ, M2, M3, M4, M5, M6, M7, M8, M9 ve M11 olmak üzere 11 hattan oluşmaktadır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı Metro İstanbul ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı adına TCDD Taşımacılık şirketleri tarafından işletilen metro ağı zaman içerisinde genişletilmekte olup, günümüzde 85'i Avrupa Yakası'nda ve 52'si Anadolu Yakası'nda olmak üzere toplam 137 istasyondan oluşmaktadır ve -Nisan 2023 itibarıyla- güzergâh uzunluğuna sahiptir. Tarihçe [[Dosya:Istanbul asv2020-02 img01 Tünel Karaköy station.jpg|küçükresim|220x220px|Dünyanın ikinci, İstanbul'un ilk metrosu Tünel]] İstanbul, Avrupa kıtasındaki ilk metro hattı olan Londra metrosu'ndan sonra kıtanın en eski ikinci yer altı raylı sistemi olan ve 1875'te hizmete giren Tünel'e ev sahipliği yapmaktadır. uzunluğunda ve iki istasyonu olan Tünel, Beyoğlu ilçesinde bulunmaktadır ve günümüzde füniküler hattı olarak tanımlanmaktadır. İstanbul'da toplu taşıma aracı olarak modern metro hatlarının yapımı, hızla artan nüfus yoğunluğunun yol açtığı trafik sıkışıklığı nedeniyle ancak 1980'lerin sonlarında başladı. Metro hatlarının hizmete girmesi 1980'ler İstanbul'un ilk modern metro hattı olan M1'in inşasına 1986-87 yılları arasında karar verildi ve Aksaray - Kocatepe arasındaki ilk etap 3 Eylül 1989'da hizmete girdi. Hat hizmete girdikten sonra "hafif metro" olarak tanımlansa da 2006 yılında yapılan düzenleme ile M1 olarak değiştirildi. Ardından 3 Aralık 1989'da Esenler istasyonu hizmete girdi. 1990'lar - 2013 İkinci metro hattı olan M2'nin inşasına 1992'de başlandı ve Taksim - Levent arasındaki ilk etap 16 Eylül 2000'de hizmete girdi. Ardından 24 Ekim 2000'de Levent - 4. Levent arası hizmete girdi. M2, aç-kapa ve NATM tünel yöntemiyle inşa edildi. 31 Ocak 2009'da hat kuzeyde Atatürk Oto Sanayi'ye, güneyde Şişhane'ye uzatıldı. Ancak sinyalizasyon sisteminin hazır olmaması nedeniyle ilk başta Taksim - Atatürk Oto Sanayi arasındaki seferler 4. Levent istasyonundan aktarmalı olarak gerçekleştirildi. Benzer şekilde Taksim - Şişhane arasında da 2014'te Yenikapı uzatması açılana dek mekik işletme yapıldı. 2 Eylül 2010'da Darüşşafaka istasyonu hizmete girdi. 11 Kasım 2010'da hatta bir şube hattı eklendi ve Ali Sami Yen Spor Kompleksi Rams Park'ın karşısındaki Seyrantepe istasyonu hizmete girdi. 22 Mayıs 2011'de de son olarak Hacıosman istasyonunun hizmete girmesiyle birlikte M2 hattı 16 istasyona ve güzergâh uzunluğuna ulaştı. Uzatma çalışmaları devam ettirilen M1 hattında, 1994'te Büyük İstanbul Otogarı'nın açılmasıyla Otogar istasyonu hizmete girdi. Bunun yanında 1994-95 yılları arasında hat, aşama aşama Yenibosna'ya uzatıldı. 1999'da Bahçelievler istasyonu hizmete girdi ve hat 2002'de şehrin batısındaki Atatürk Havalimanı'na uzatıldı. Esenler şube hattından Kirazlı'ya yapılan ikinci hatla M1 hattı, 14 Haziran 2013'te M1ᴀ ve M1ʙ olarak ikiye bölündü. Anadolu Yakası'nda inşa edilen ilk metro hattı olan M4 hattı'nın inşasına 2005'te başlandı ve Kadıköy - Kartal arasındaki ilk etap 17 Ağustos 2012'de hizmete girdi. 29 Ekim 2013'te Marmaray'ın açılmasıyla beraber Ayrılık Çeşmesi istasyonu hizmete girdi. 14 Haziran 2013'te Otogar - Kirazlı arasında M1ʙ ve Kirazlı - Başakşehir - Metrokent arasında M3 hatları hizmete girdi. 11 Kasım 2013'te de M3 hattında İkitelli Sanayi - Olimpiyat şube hattı hizmete girdi. 2014 - 2019 Marmaray'ın 29 Ekim 2013'te hizmete girmesinden sonra 15 Şubat 2014'te M2, 9 Kasım 2014'te de M1ᴀ&M1ʙ hatları Yenikapı Aktarma Merkezi'ne uzatıldı ve Marmaray ile Avrupa Yakası'ndaki metro hatlarıyla bağlantı sağlandı. Mini metro olarak nitelendirilen ve uzunluğa sahip olan Levent - Boğaziçi Üniversitesi/Hisarüstü arasında inşa edilen M6 hattı, 19 Mayıs 2015'te hizmete girdi. 10 Ekim 2016'da M4 hattı Kartal'dan Tavşantepe yönüne uzatıldı. Böylece 19 istasyona sahip hat, uzunluğa ulaştı. Üsküdar - Yamanevler güzergâhında 17 Aralık 2017'de hizmete giren M5 hattı, İstanbul'un ve Türkiye'nin ilk sürücüsüz metro hattıdır. Hat, 21 Ekim 2018'de Çekmeköy'e uzatıldı. Böylece 16 istasyona sahip M5 hattı, uzunluğa ulaştı. 2020 - günümüz Mecidiyeköy - Mahmutbey güzergâhında 28 Ekim 2020'de hizmete giren uzunluğundaki M7 hattı, İstanbul'un ikinci Avrupa Yakası'nınsa ilk sürücüsüz metro hattıdır. M9 hattının ilk etabı olan Bahariye - Olimpiyat arası, Olimpiyat - İkitelli Sanayi kesiminin M3 hattından bu hatta devredilmesiyle birlikte 29 Mayıs 2021'de hizmete girdi. M4 hattının Tavşantepe - Sabiha Gökçen Havalimanı uzatması 2 Ekim 2022'de hizmete girdi ve Kadıköy'den Sabiha Gökçen Havalimanı'na kesintisiz metro hizmeti sağlanmış oldu. M7 hattının Mecidiyeköy - Kabataş uzatmasında yer alan Fulya ve Yıldız istasyonları 2 Ocak 2023'te hizmete girdi. Bostancı - Parseller güzergâhında 6 Ocak 2023'te hizmete giren M8 hattı, uzunluğu ve 13 istasyonu ile Anadolu Yakası'nın kuzey-güney aksında hizmet veren ilk metro hattı olma özelliğine ve Anadolu yakasındaki doğu-batı aksındaki tüm raylı sistemlere (Marmaray-M4-M5) bağlantı sağlama özelliğine sahip oldu. 22 Ocak 2023'te, azami işletme hızıyla Türkiye ve İstanbul'un ilk hızlı metrosu olan M11 hattının Kâğıthane - Kargo Terminali arasındaki kesimi hizmete girdi. Böylece İstanbul Havalimanı'na metro bağlantısı sağlanmış oldu. 8 Nisan 2023'te M3 hattının 4 istasyonlu Metrokent - Kayaşehir Merkez uzatması hizmete girdi. Bu sayede hat üzerindeki Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi'ne metro bağlantısı sağlanmış oldu. Hatlar İstanbul'daki toplam metro ağı uzunluğundadır ve 137 istasyondan oluşmaktadır. Mevcut hatlara ek ve ayrı olmak üzere toplam 10 adet metro hattının da inşaatı sürmektedir. Tüm projeler hedeflendiği gibi tamamlanırsa, İstanbul'daki metro ağı 225 istasyon ile toplam 345,3km uzunluğa sahip olacak. İşletmedeki hatlar Hat simgeleri İstanbul'daki toplu taşıma ağında yer alan hatların her birine farklı renk ve isim verilmiştir. "M" harfi metroyu, "T" harfi tramvayı, "F" harfi füniküleri, "TF" kısaltması teleferiği, "B" harfi ise banliyöyü temsil eder. Simgelerde yazı tipi olarak Frutiger LT Pro kullanılmaktadır. M1 hattı [[Dosya:M1(IstanbulMetro) (1).jpg|küçükresim|220x220px|M1 hattı]] [[Dosya:OtogarIstanbulMetro (7).JPG|küçükresim|220x220pik|M1 Otogar istasyonu]] M1 hattı İstanbul'un ve Türkiye'nin ilk şehir içi raylı sistem hattıdır. M1ᴀ & M1ʙ şube hatlarından oluşmaktadır. M1ᴀ hattı = M1ᴀ hattının başlangıç noktası Yenikapı'dır. Yenikapı ile Otogar arasında M1ʙ ile ortak işletilir ve Otogar'da M1ʙ'den ayrılarak güney yönünde ilerler. Merter'den itibaren 'e paralel olarak ilerleyen hat Yenibosna'dan sonra güneybatı yönünde ilerler. Ayamama Deresi, Dünya Ticaret Merkezi ve İstanbul Fuar Merkezi bölgesini viyadük ile geçen hat yer altına girerek Atatürk Havalimanı'nda sona erer. Hat üzerinde; Yenikapı istasyonundan Marmaray'a ve M2 metrosuna, Aksaray ve Zeytinburnu istasyonlarından T1 tramvayına, Topkapı - Ulubatlı istasyonundan T4 tramvayına, Merter, Zeytinburnu, Bahçelievler ve Ataköy - Şirinevler istasyonlarından metrobüslere, Yenibosna istasyonundan -yakın gelecekte- M9 metrosuna aktarma yapılabilir. M1ʙ hattı = M1ʙ hattının başlangıç noktası Yenikapı'dır. Yenikapı ile Otogar arasında M1ᴀ ile ortak işletilir ve Otogar'da M1ᴀ'dan ayrılarak batı yönünde ilerler. Esenler'de bulunan makaslar, depo sahası ve bakım atölyesine gitmeyi sağlar. Esenler'den sonra hat yer altına girer ve nüfusun yoğun olduğu Esenler ve Bağcılar'ın merkezinden geçerek Kirazlı'da sona erer. Hat üzerinde; Yenikapı istasyonundan Marmaray'a ve M2 metrosuna, Aksaray ve Bağcılar Meydan istasyonlarından T1 tramvayına, Topkapı - Ulubatlı istasyonundan T4 tramvayına, Kirazlı istasyonunundan -ücretsiz aktarmayla- M3 metrosuna aktarma yapılabilir. M2 hattı [[Dosya:Yenikapı station.jpg|küçükresim|220x220px|M2 Yenikapı istasyonu]] M2 hattı İstanbul'un önemli finans ve kültür-turizm bölgelerindeki ihtiyacı karşılamak adına ilk etapta Taksim Aktarma Merkezi - Levent arasında 16 Eylül 2000'de hizmete girmiştir. Hat üzerinde yıllarca uzatma çalışmaları olmuş ve en son yapılan genişletme ile Yenikapı Aktarma Merkezi'nden başlayan hat tarihî yarımadanın içinden kuzeye doğru giderek Haliç Metro Köprüsü'nde yer yüzeyine çıkar. Köprü üzerindeki Haliç istasyonunu geçtikten sonra hat tekrar yer altına girer ve Şişhane, Taksim, Şişli, Levent, Maslak gibi önemli iş ve eğlence bölgelerinden geçen hat Hacıosman istasyonunda sona erer. Hat üzerinde; Yenikapı istasyonundan Marmaray'a ve M1ᴀ&M1ʙ metrosuna, Haliç istasyonundan -yakın gelecekte- T5 tramvayına, Şişhane istasyonunda T2 tramvayı ve Tünel'e, Taksim istasyonunda T2 tramvayı ve F1 fünikülerine, Şişli-Mecidiyeköy istasyonunda M7 metrosuna ve Metrobüs'e, Gayrettepe istasyonunda -yakın gelecekte- M11 metrosuna ve Metrobüs'e, Levent istasyonunda M6 metrosuna ve Sanayi Mahallesi istasyonunda -aktarma yapmadan- Sanayi Mahallesi - Seyrantepe arasında çalışan mekik metroya aktarma yapılabilir. M3 hattı [[Dosya:M3-İkitelli.jpg|küçükresim|220x220px|M3 hattı]] M3 hattı, İstanbul'un 2020 Yaz Olimpiyatları adaylığı için spor tesislerinin kamu demiryolu ağına bağlanması ön koşulundan dolayı inşa edilmiştir. Hat ayrıca bölgede sürekli gelişen toplu konut bölgelerine, İSTOÇ Toptancılar Çarşısı'na ve İkitelli Organize Sanayi Bölgesi'ne hizmet etmesi planlanmıştır. Kirazlı'da başlayan hat kuzeybatı yönünde Mahmutbey ve İSTOÇ'tan geçerek İkitelli Sanayi'ye gelir. Burada önceden bir hat Başakşehir - Metrokent'e bir hat Atatürk Olimpiyat Stadyumu'na gidiyordu. 29 Mayıs 2021'de M9 hattının ilk etabının açılmasıyla Atatürk Olimpiyat Stadyumu'na giden hat M9 hattına devredildi ve sadece Başakşehir - Metrokent yönüne giden hat aktif kaldı. Buradan devam eden hat İkitelli Organize Sanayi Bölgesi'nden geçerek toplu konutların yoğun olduğu Başak Konutları istasyonuna, oradan Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi'ne uğrayarak Kayaşehir Merkez'e gelerek sona erer. Hat üzerinde; Kirazlı istasyonundan -ücretsiz aktarmayla- M1ʙ metrosuna, Mahmutbey istasyonundan M7 metrosuna, İkitelli Sanayi istasyonundan -ücretsiz aktarmayla- M9 metrosuna aktarma yapılabilir. Yakın gelecekte şu an inşa hâlinde olan Bakırköy İDO istasyonundan İDO Bakırköy Terminali'ne, Özgürlük Meydanı istasyonundan Marmaray'a, İncirli istasyonundan M1ᴀ metrosuna ve Kayaşehir Merkez istasyonundan M11 metrosuna aktarma yapılabilecektir. M4 hattı [[Dosya:M4-Pendik.jpg|küçükresim|220x220px|M4 Pendik istasyonu]] M4 hattı, Anadolu Yakası'nın ilk metro hattı olma özelliğine sahiptir. Büyük çoğunlukla 'e paralel giden hat, karayolu üzerindeki taşıt trafiğini önemli ölçüde azaltmıştır. 17 Ağustos 2012'de Kadıköy - Kartal arasında hizmete giren hat 10 Ekim 2016'da Tavşantepe'ye daha sonrasında 2 Ekim 2022'de ise Sabiha Gökçen Havalimanı'na uzatılmıştır. Hattın başlangıç noktası İstanbul'un önemli kültür-sanat ve ulaşım noktalarından birisi olan Kadıköy'dür. Buradan başlayan hat kuzeydoğu yönünde Ayrılıkçeşmesi istasyonunu geçerek Acıbadem istasyonunda ile kesişir. Hat 'e paralel konumda; Göztepe, Kozyatağı, Maltepe, Kartal gibi önemli finans, kamu ve eğlence alanlarının yoğun olduğu bölgelerden geçerek Tavşantepe istasyonuna gelir. Buradan devam eden hat güzergâhından ayrılarak Yayalar - Şeyhli ve Kurtköy istasyonlarından geçerek Sabiha Gökçen Havalimanı istasyonunda sona erer. Hat üzerinde; Kadıköy istasyonundan T3 tramvayı ve Şehir Hatları Kadıköy İskelesi ile İDO Kadıköy Terminali'ne, Ayrılık Çeşmesi istasyonundan Marmaray'a, Ünalan istasyonundan metrobüslere, Yenisahra istasyonundan -yakın gelecekte- M12 metrosuna ve Kozyatağı istasyonundan M8 metrosuna aktarma yapılabilir. M5 hattı [[Dosya:Üsküdar metro 2 (cropped).jpg|küçükresim|220x220px|M5 Üsküdar istasyonu]] M5 hattının ilk etabı 15 Aralık 2017'de, ikinci etabı ise 21 Ekim 2018'de hizmete girmiştir. Anadolu Yakası'ndaki Üsküdar istasyonundan doğuya, Çekmeköy'e kadar uzanmaktadır. İnşaatı 6 Haziran 2012'de başlayan hat, İstanbul'un ve Türkiye'nin ilk tam otomatik ve sürücüsüz metro hattıdır. Hat üzerinde; Üsküdar istasyonundan Marmaray'a ve Şehir Hatları Üsküdar İskelesi'ne, Altunizade istasyonundan -yakın gelecekte- M14 metrosuna ve metrobüslere, Çarşı istasyonundan -yakın gelecekte- M12 metrosuna ve Dudullu istasyonundan M8 metrosuna aktarma yapılabilir. M6 hattı [[Dosya:Bogazici Universitesi metro.jpg|küçükresim|220x220px|M6 hattı'nın Boğaziçi Üniversitesi/Hisarüstü istasyonu]] M6 hattı 19 Nisan 2015'te hizmete girmiştir. 3,3km uzunluk ve 4 istasyondan oluşmaktadır. Hat üzerinde; Levent istasyonundan M2 metrosuna, Boğaziçi Üniversitesi/Hisarüstü istasyonundan ise F4 fünikülerine aktarma yapılabilir. M7 hattı [[Dosya:M7 Alibeyköy Metro istasyonu.jpg|küçükresim|220x220px|M7 hattı'nın Alibeyköy istasyonu]] M7 hattı, Kabataş'tan Mahmutbey'e kadar uzanan, Avrupa Yakası'nın ilk sürücüsüz tam otomatik metro hattıdır. Hattın yapım ihalesi 18 Eylül 2013'te yapılmıştır. 13 Şubat 2014'te, Mecidiyeköy'den Mahmutbey'e kadar olan ilk etabın inşasına başlanmış, 28 Ekim 2020'de ise Mecidiyeköy - Mahmutbey arasındaki ilk etap hizmete girmiştir. Bu etapta çift yönde saatte 70.000 yolcu taşıyabilmekte ve yolculuk 32 dakika sürmektedir. 27 Mayıs 2015'te inşaatı başlayan Mecidiyeköy - Kabataş etabının Fulya ve Yıldız istasyonları ise 2 Ocak 2023'te hizmete girmiştir. Günümüzde hat 17 istasyona ve 20km'lik hat uzunluğuna sahiptir. Hattın Yıldız'dan Kabataş'a ve Mahmutbey'den Esenyurt Meydanı'na uzatma inşaatları devam etmektedir. Hat üzerinde; Mecidiyeköy istasyonundan M2 metrosuna, Kağıthane istasyonundan M11 metrosuna, Alibeyköy istasyonundan T5 tramvayına, Karadeniz Mahallesi istasyonundan T4 tramvayına ve Mahmutbey istasyonundan M3 metrosuna aktarma yapılabilmektedir. M8 hattı küçükresim|220x220px|M8 metro treni M8 hattı, Anadolu Yakası'nın kuzey-güney aksına sahip ilk metro hattıdır. 6 Ocak 2023'te hizmete giren hat; Dudullu, İMES, Kayışdağı, Küçükbakkalköy gibi yoğun yerleşim ve sanayi bölgelerini metroya bağlamıştır. Günümüzde hat 13 istasyona ve 14.27km'lik hat uzunluğuna sahiptir. Hat üzerinde; Bostancı istasyonundan Yüksek Hızlı Trenlere, Anahat Trenlerine ve Marmaray'a hizmet veren Bostancı Tren İstasyonu'na ve Şehir Hatları Bostancı İskelesi ile İDO Bostancı Terminali'ne, Kozyatağı istasyonundan M4 metrosuna ve Dudullu istasyonunan M5 metrosuna aktarma yapılabilmektedir. M9 hattı [[Dosya:M9-İkitelli.jpg|küçükresim|220x220px|M9 hattı'nın İkitelli Sanayi istasyonu]] M9 hattının ilk etabı, 29 Mayıs 2021'de Bahariye - Olimpiyat arasında hizmete girmiştir. Daha önceden M3 şube hattı olan kısım da artık M9 hattının bir parçasıdır. Hattın Ataköy istasyonuna kadar olan uzatma inşaatı devam etmektedir. M10 hattı M10 hattının ilk etabı, 2 Ekim 2022'de Fevzi Çakmak - Sabiha Gökçen Havalimanı arasında hizmete girmiştir, ancak işletim sadece M4 hattında yapılmaktadır. Hattın Fevzi Çakmak - Pendik Merkez arasındaki uzatma inşaatı devam etmektedir. Bu etap tamamlandığında hat Pendik Merkez-Sabiha Gökçen Havalimanı arasında 6 istasyon ile işleyecektir. M11 hattı İstanbul Havalimanı'nı şehir merkezine bağlayan M11 hattının ilk etabı, 22 Ocak 2023'te Kâğıthane - Kargo Terminali arasında hizmete girmiştir. Hatta kullanılan trenler azami işletme hızına sahip olduğu için İstanbul'un ve Türkiye'nin en hızlı şehir içi metrosu olma unvanına sahiptir. Hattın işletmeciliğini diğer hatlardan farklı olarak TCDD Taşımacılık yapmaktadır. Hattın Gayrettepe - Kâğıthane ve Kargo Terminali - Halkalı arasındaki uzatmaları ve Terminal 2 Metro İstasyonu'nun inşaatı devam etmektedir. İnşa hâlindeki hatlar İnşa ve Plan/Proje aşamasındaki hatlar Yıllarca süren durgunluğun ardından, İstanbul'un metro ağı şu anda çeşitli projelerle istikrarlı bir gelişme göstermektedir. Yeni metro hatlarının inşası haricinde, mevcut M1ᴀ&M1ʙ, M2 vb. gibi hatların da birbirlerine entegre edilmesi planlanmaktadır. 2013 yılında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, tüm raylı sistemler ağının (Marmaray ve tramvay hatları dahil) 2019 yılına kadar 774km uzunluğa ulaşmasını hedeflediği "Her yerde metro, her yere metro" başlıklı bir plan yayınladı. M1 hattı M1ʙ hattı şu anda Kirazlı'dan Halkalı'ya 9 istasyon olmak üzere 9,7km daha uzatılmaktadır. Bu uzatma sürecinde, gelecekte daha uzun trenlerin kullanılabilmesi ve M1 hattının kapasite olarak tam teşekküllü bir yer altı demiryolu haline gelebilmesi için eski M1 istasyonlarının tüm platformları da genişletilecektir. Halkalı'daki mevcut Yüksek Hızlı Tren ve Marmaray istasyonlarının yanı sıra yapım aşamasında olan M11 İstanbul Havalimanı - Halkalı uzatmasına da aktarması olacaktır. M3 hattı M3 hattı, İkitelli Sanayi istasyonunda iki güzergâha bölünmüştü. Bir güzergâh Başakşehir - Metrokent yönüne, diğeri ise kuzeybatıdaki Olimpiyat yönüne gitmekteydi. Günümüzde, kuzey yönündeki uzatmanın açılmasıyla hat Çam ve Sakura Şehir Hastanesinden geçerek Kayaşehir Merkez yönüne gitmekte, Olimpiyat yönüne giden güzergâh ise M9 olarak çalışmaktadır. Gelecekte M3 hattı güneyde Bakırköy İDO yönüne doğru uzatılacaktır. Bu uzatmalar sonrasında hatta 7 istasyon daha eklenmiş olacaktır. M4 hattı M4 hattı, başlangıçta güneydoğu yönünde Kartal'dan Tavşantepe'ye ve daha sonrasında kuzeydoğu yönünde Tavşantepe'den Sabiha Gökçen Havalimanı'na uzatılmıştır. Hattın 7,9km ve 6 istasyon ile Tavşantepe'den Tuzla'ya uzatılması çalışmaları devam etmektedir. Tüm inşaat çalışmaları bittiğinde hattaki işletme M4ᴀ & M4ʙ olarak ikiye ayrılacaktır. M5 hattı M5 hattı şu anda 8 istasyona ek olarak Çekmeköy'den Sultanbeyli'ye 10,9km uzunlukla doğuya doğru genişletilmektedir. Hattın Sarıgazi istasyonunda M13 ile aktarması bulunacaktı, ancak M13 hattının Cumhurbaşkanlığı tarafından 2022 yatırım programına alınmadığı gerekçesiyle hattın yapımı geçici olarak durduruldu. 5 Mayıs 2023'te Ekrem İmamoğlu hattın test sürüşlerinin başladığını paylaştığı videoda belirtti. Samandıra Merkez istasyonuna kadar olan etabın 2024 yılının Şubat-Mart aylarında, Sultanbeyli'ye kadar olan etabın ise 2024 yılının sonuna kadar açılacağını belirtti. 14 Ekim 2023 tarihinde Çekmeköy-Sultanbeyli arası TBM kazıları tamamlandı. Fiziksel ilerleme oranı %80'e ulaştı. M7 hattı M7 şu anda doğu ve batı yönünde inşa halinde olan uzatmalar ile uzatılacaktır. Doğu yönündeki uzatma Şişli-Mecidiyeköy istasyonundan devam ederek sırasıyla Fulya, Yıldız ve Beşiktaş istasyonlarından geçerek Kabataş'ta T1 hattına ve Kabataş İskelesi'ne aktarma imkanı sağlayacak. 2 Ocak 2023'te Fulya ve Yıldız istasyonlarının açılışı yapılmış olan uzatmanın Beşiktaş istasyonundaki arkeolojik buluntular sebebiyle inşaat çalışmaları büyük ölçüde uzadı. Beşiktaş istasyonunun es geçilip Kabataş istasyonunun 2024'te açılması planlanıyor. M9 hattı Avrupa yakasında hattın güney yönünde inşa edilen uzatma, Bahariye'den başlayarak Yenibosna'daki M1ᴀ'ya aktarma verecek ve Ataköy'deki Marmaray İstasyonu'na bağlayacak. Hat, toplam 14 istasyon ile toplam 17,3km uzunluğa sahip olacak. Mart 2024'te açılacağı duyuruldu. M12 hattı Asya yakasında M8'den sonra dikey ulaşım aksında çalışacak ikinci hat olacaktır. 60. Yıl Parkı-Kazım Karabekir arasında 11 istasyonda çalışacak hat Yenisahra istasyonunda M4'e, Çarşı istasyonuda M5'e ve Tütüncü Mehmet Efendi istasyonunda B1 hattına aktarma verecektir. Projenin fiziksel ilerleme oranı %70 seviyesindedir. M13 hattı Yeterli yolcu talebi olmadığı gerekçesiyle Cumhurbaşkanlığı tarafından yatırım programına alınmadı. Hat, 2021 yılında İBB tarafından askıya alındı. Revizyona gidilerek Yenidoğan - Söğütlüçeşme arasında inşa edilmesi planlanan hattın yeniden yatırım programına alınması ve kredinin onaylanmasıyla inşasına devam edilecek. 2025-2030 yılları arasında hizmete girmesi öngörülüyor. Diğer hatlar Araçlar M1ᴀ ve M1ʙ M1ᴀ ve M1ʙ hatlarında, ABB tarafından 1980'lerin ortalarında Graz'da 105 adet üretilen araçlar kullanılmakta. Gelecekte araçların yenilenmesi ve sürücüsüz hale getirilmesi planlanmakta. Altyapı Yolcu kapasitesi (tek yönde): 35.000 Kontrol: ATO, ATP Araç seti: 4'lü vagon Sinyalizasyon: Sabit blok Güç: 750V DC-Havai Hat Katener M2 M2 hattındaki araçlar, toplamı 192 olmak üzere, Fransa menşeili Alstom araçlarına ek olarak, Adapazarı'nda üretilen Güney Kore menşeili Hyundai Rotem araçlarından oluşmaktadır. Tüm vagonlarda 8 adet çift kapı bulunmaktadır, bu nedenle hızlı yolcu değişimi, ısıtma, klima ve yayın sisteminin yanı sıra vagon başına her iki tarafta 4 açıklık vardır. Altyapı Yolcu kapasitesi (tek yönde): 70.000 Kontrol: ATO, ATP Araç seti: 4'lü ve 8'li vagon Sinyalizasyon: Hareketli blok CB Güç: 750V DC 3.Ray M3 M3 hattında Alstom'un Metropolis tipindeki araçlar çalışmaktadır. Toplam 80 araçtan oluşan vagonların her birinde 8 kapı mevcuttur. Ayrıca yolcu bilgilendirme sistemlerine ve güvenlik kameralarına sahiptir. Altyapı Yolcu kapasitesi (tek yönde): 70.000 Kontrol: ATO, ATP Araç seti: 4'lü vagon Sinyalizasyon: Sabit blok Güç: 1500V DC Rijit Katener M4 M4 hattında kullanılan araçlar CAF tarafından, İspanya'nın Beasain şehrinde tasarlanmış ve üretilmiştir. Araçların teslimi için sözleşme 2009 yılında imzalandı. 2012'den beridir de M4 hattında kullanılmaktadır. 90 metre uzunluğundaki araçların her biri 1.300 yolcu taşıyabiliyor. Araçlar 3.5 metre yüksekliğinde ve 3 metre genişliğindedir. Yolcu bilgilendirme sistemleri ve güvenlik kameraları da bulunmaktadır. Günümüzde hatta 144 adet araç bulunmaktadır. Altyapı Yolcu kapasitesi (tek yönde): 70.000 Kontrol: ATO, ATP Araç seti: 4'lü ve 8'li vagon Sinyalizasyon: Hareketli blok CBTC Güç: 1500V DC Rijit Katener M5 M5 hattında 150 adet CAF marka araç tam otomatik sürücüsüz bulunmaktadır. Bu özelliğiyle İstanbul'daki ve Türkiye'deki ilk tam otomatik sürücüsüz metro hattıdır. Altyapı Kontrol: UTO, ATP Araç seti: 6'lı vagon Sinyalizasyon: GOA 4 Seviye Sinyalizasyon + Peron Ayırıcı Kapı Sistemi (PAKS) Güç: 750V DC Rijit Katener M6 M6 hattında M2 hattına ait eski Alstom araçları kullanılmaktadır. M7 M7 hattında, Hyundai Rotem marka toplam 80 adet araç kullanılmaktadır. Bu araçlar, M5 hattından sonra İstanbul'daki ikinci tam otomatik sürücüsüz araçlardır. Araçlarda güvenlik kameraları ve dijital yolcu bilgilendirme sistemleri bulunmaktadır. Hat için 300 adet vagon alımı yapılacaktır. Altyapı Yolcu kapasitesi (tek yönde): 70.000 Kontrol: UTO, ATP Araç seti: 4'lü vagon (Yeni araçlar geldiğinde 4+4=8'li vagon) Sinyalizasyon: GOA 4 Seviye Sinyalizasyon + Peron Ayırıcı Kapı Sistemi (PAKS) Güç: 1500V DC Rijit Katener M8 M8 hattında, Hyundai Rotem marka toplam 40 adet araç kullanılmaktadır. Bu araçlar, M7 hattından sonra İstanbul'daki üçüncü tam otomatik sürücüsüz araçlardır. Araçlar, M7 hattının araçları ile beraber üretildiği için iki trenin teknik özellikleri ve iç-dış dizaynı birbirine benzerdir. Altyapı Kontrol: UTO, ATP Araç seti: 4'lü vagon Sinyalizasyon: GOA 4 Seviye Sinyalizasyon + Peron Ayırıcı Kapı Sistemi (PAKS) Güç: 1500V DC Rijit Katener M9 M9 hattında M3 hattının araçları kullanılmaktadır. M11 M11 hattında CRRC Zhuzhou marka araç kullanılmaktadır. İstasyon tasarımları 1980'lerde ve 1990'larda inşa edilen M1 hattının istasyonları, tasarım açısından oldukça işlevseldir. Bu dönemde inşa edilen birçok istasyonda olduğu gibi, ışık kaynağı olarak kullanılmış floresan tüpler, karo zeminler ve beyaz plastik tavan çıtalarından yapılmış tavan paneller bulunmaktadır. Merkezi platformlar, kare ve kiremitli merkezi sütunlarla desteklenmektedir (örn. Aksaray, Emniyet - Fatih ve Topkapı - Ulubatlı.) 2000 yılında inşa edilen Bahçelievler ve Atatürk Havalimanı gibi istasyonların duvarlarında ise çini kaplama kullanılmıştır. 2000-2011 yılları arasında M2 istasyonları inşa edilirken açık renklerin kullanılmasına özen gösterilmiştir. Bu sebeple istasyonların temel duvar rengi beyazdır. İstasyonların karıştırılmaması ve akılda daha iyi kalması için bazı karakteristik desenler de yapılmıştır (örn. beyaz duvarın ortasına boyanmış renkli şeritler gibi.) 2020 yılında açılmış M7 hattının istasyonlarında daha çok gri ve beyaz renk birlikte kullanılmıştır. Bunlara ek olarak bazı istasyonlarda, Piet Mondrian'ın Mavi Kırmızı ve Sarılı Kompozisyon adlı eseri uyarlanarak kullanılmıştır. Ayrıca hattın tam otomatik sürücüsüz araçlara sahip olması sebebiyle, yolcuların raylara düşmeleri Peron Ayırıcı Kapı Sistemi (PAKS) kullanılarak engellenmiştir. İşletme küçükresim|sağ|250x250px|Metro İstanbul'un logosu İstanbul metrosunun işletmesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne ait olan Metro İstanbul ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı adına TCDD Taşımacılık tarafından yapılmaktadır. Metro İstanbul yalnızca metro değil, İstanbul'daki tramvay, füniküler ve teleferik hatlarını da işletmektedir. TCDD Taşımacılık ise günümüzde yalnızca M11 hattını işletmektedir. Metro İstanbul'un açıkladığı verilere göre, 2022 yılında 747 milyon 339 bin 602 kişi raylı sistemleri kullanmıştır. Çalışma saatleri İstanbul'daki metrolar, 06.00 - 00.00 arasında çalışmaktadır. M8 hattı ise 06.00 - 23.00 saatleri arasında hizmet vermektedir. Gece metrosu 30 Ağustos 2019'dan itibaren Cumartesi ve Pazar 00.00 - 06.00 saatleri arasında 30 dakikada bir olmak üzere, M1ᴀ&M1ʙ, M2, M4, M5, M6 ve M7 hatlarında gece metrosu hizmeti kapsamında toplam 66 saat kesintisiz seferler düzenlenmektedir. Pandemi sebebiyle bir müddet durdurulan bu hizmet, 6 Mayıs 2022'de yeniden başlatılmıştır. Gece metrosunda çift bilet tarifesi uygulanmaktadır. Ağ Haritası Ayrıca bakınız İstanbul'da toplu taşıma Kaynakça Dış bağlantılar Metro İstanbul resmî sitesi Metro Kategori:1989'da Türkiye'de kurulan oluşumlar Kategori:1989'da İstanbul

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

İstanbul metrosu

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi