İyi Ülke Endeksi

[bullvar_katip]

İyi Ülke Endeksi, listede yer alan 163 ülkenin, çeşitli alanlarda izledikleri politikalar ve genel tutumlarıyla, gezegen ve insanlığa yaptıkları katkıları ölçmeye yarayan sistemin adıdır. küçükresim|400x400px|Ülkelerin İyi Ülke Endeksi 1.2 sıralamaları (2017)|alt= Tanımı Endeks, çoğunluğu Birleşmiş Milletler tarafından oluşturulmuş 35 farklı veri dikkate alınarak hazırlanmıştır. Bu veriler kullanılarak yapılan ölçümlemelerle, Bilim ve Teknoloji, Kültür, Uluslararası Barış, Dünya Düzeni, Gezegen ve İklim, Refah ve Eşitlik, Sağlık ve Gönenç gibi yedi farklı kategoride ve genelde bir sıralama yapılır. Bu konsept Simon Anholt tarafından geliştirilmiştir. Endeks ise, bazı organizasyonlardan da desteğiyle, Dr Robert Govers tarafından inşa edilmiştir. 2014 yılında yayınlanan listede, İrlanda, Finlandiya ve İsviçre ilk üç sırayı paylaştı. En üst sırayı paylaşan on ülkenin tamamı Batı Avrupa ülkeleriydi. Irak, Libya ve Vietnam ise listenin son üç sırasını paylaştı. Metodoloji Endeks, ulusal politika ve davranışların küresel etkilerini ölçmeye çalışır. Ülkelerin münferit olarak küresel ortak faydayı arttırdıklarını mı, yoksa azalttıklarını mı kontrol eder. Endeks, yedi kategoride 35 farklı veriyi kullanmaktadır. Kullanılan veriler, BM ile birlikte, bazı uluslararası kuruluşlar ve birkaç sivil toplum örgütü ile birlikte geliştirilmiştir. Ülkeler her bir gösterge için kademeli bir puanlamaya tabi tutulur (0=en üst, 1=en az). Her kategori kendi içinde beş ayrı veri öbeğine sahiptir. Genel derecelendirme ise kategori sıralamalarının ortalamasına göre yapılır. Kategoriler ve göstergeler Bilim, Teknoloji ve Bilgi GSYİH'e oranla ülkeye eğitim için gelen yabancı öğrenci sayısı. GSYİH'e oranla ihraç edilen süreli bilimsel yayınlar, dergiler ve gazeteler. GSYİH'e oranla uluslararası dergilerde yayınlanan makale sayısı. GSYİH'e oranla Nobel Ödülü kazananların sayısı GSYİH'e oranla Uluslararası Patent İşbirliği Anlaşması'na yapılan başvuru sayısı. Kültür GSYİH'e oranla yaratıcı ürün ihracı (UNCTAD'ın Yaratıcı Ürünler kategorilendirmesine göre). GSYİH'e oranla yaratıcı hizmet ihracı (UNCTAD'ın Yaratıcı Ürünler kategorilendirmesine göre). UNESCO'ya karşı yükümlülüklerden kalan bakiyenin katkı payına oranı (eksi gösterge). Ülke vatandaşlarının vizesiz olarak seyahat edebildiği ülke ve bölge sayısı. Basın özgürlüğü (Sınır Tanımayan Gazeteciler ve Freedom House raporları dikkate alınır. Eksi gösterge) Uluslararası Barış ve Güvenlik GSYİH'e oranla, denizaşırı gönderilen barış gücü asker sayısı. BM'in barış koruma görevleri için ödenen yardımlardan, kalan bakiyenin katkı payına oranı (eksi gösterge) GSYİH'e oranla, meydana gelen uluslararası organize terör olaylarındaki ölü ve yaralı sayısı (eksi gösterge) GSYİH'e oranla, ihraç edilen silah ve mühimmat miktarı (eksi gösterge) Küresel Siber Güvenlik İndeksi sayısı (eksi gösterge) Dünya Düzeni Dünya vatandaşı olma bilinciyle bağış ve yardımda bulunan vatandaşlarının nüfusa oranı. GSYİH'e oranla, ülkede bulunan sığınmacı sayısı. GSYİH'e oranla, başka ülkelere kaçan sığınmacı sayısı (eksi gösterge) Nüfus artış hızı (eksi gösterge) İmzalanan diplomatik anlaşma sayısı ve barışçı çözümle biten anlaşmazlıklar. Gezegen ve İklim Biyokapasite rezervlerindeki ulusal ayak izi (2009) GSYİH'e oranla, oluşturulan zararlı atık (sadece 2008 ve 2011 verileri ulaşılabilir olduğu için, 2011 verileri eksi gösterge olarak kullanıldı) GSYİH'e oranla, su kirletici organik emisyon miktarı (2007 yılına ait son veriler 2007 eksi gösterge) GSYİH'e oranla, CO emisyonu (eksi gösterge) GSYİH'e oranla, metan gazı + azot oksit + diğer sera etkili (HFC, PFC ve SF6) gaz emisyonu (eksi gösterge) Refah ve Eşitlik Uluslararası ticaret hacmi GSYİH'e oranla, diğer ülkelere yardım amaçlı gönderilen iş gücü miktarı. GSYİH'e oranla, serbest ve adil ticaret piyasa büyüklüğü. GSYİH'e oranla, yurt dışına çıkan doğrudan yatırım miktarı. GSYİH'e oranla, kalkınma ajanslarına yapılan yardım miktarı. Sağlık ve Gönenç GSYİH'e oranla, yaptığı gıda yardımı (Buğday/ton cinsinden) GSYİH'e oranla ihraç ettiği ilaç ve ilaç ham maddesi GSYİH'e oranla WHO'ya yaptığı bağışlar. GSYİH'e oranla ele geçirilen uyuşturucu miktarı (saf kokain karşılığı kg miktarı) 2018 İlk 50 Ülke Genel Sıralaması (1.3 Versiyonu) İlk 163 Ülke Genel Sıralaması (1.2 Versiyonu) 2016 İlk 10 Ülke Genel Sıralaması (1.1 Versiyonu) 2014 İlk 10 Ülke Genel Sıralaması (1.0 Versiyonu) Ayrıca bakınız Küreselleşme Sürdürülebilir gelişme İnsani Gelişme Endeksi Kaynakça Dış bağlantılar Türkiye iyi bir ülke mi? Good Country Index Overall rankings Data sources for Good Country Index Kategori:Ülke listeleri Kategori:Uluslararası sıralamalar