İzzettin Çalışlar

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

İzzettin Çalışlar (1882, Yanya, Osmanlı İmparatorluğu - 20 Ağustos 1951), Türk asker ve siyasetçidir. Ataullah Bey ile Esma Hanım'ın 6. ve en küçük çocuğu olarak 1882 yılında Yanya'da doğdu. Eğitimi Rüşdiye'yi Yanya'da bitirdikten sonra tıp öğrenimi amacıyla İstanbul'a geldiğinde Tıbbiye İdadisi'nin sınavlarını kaçırdığından Harbiye İdadisi'ne girdi. Orta öğrenimini bu askeri okulda yaptıktan sonra, 1901 yılında Mühendishane-i Berr-i Hümayun'a girip 1903 yılında da mezun oldu. Aynı yıl girdiği Harp Akademisi'ni de 1906 yılında İsmet Bey'in ardından Topçu Sınıfı ikincisi olarak bitirerek Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle orduya katıldı. Askerlik hayatı İlk görevi 17. Seyyar Jandarma Alayı 1. Batarya Komutanlığı ve 21. Alay 1. Tabur Komutan Vekilliği olduktan sonra 1909 yılında 31 Mart İsyanı'nı bastırmak üzere oluşturulan Hareket Ordusu'nda 1. Mürettep Tümen Kurmay Başkanlığı'nda bulundu. Daha sonra da sırasıyla 3. Ordu 21. Alay'da, Üsküp'te 5. Kolordu'da Tabur ve Tümen komutanlıklarında bulundu. [[Dosya:Mustafa Kemal and Izzeddin in Salonica.jpg|küçükresim|sol|Mülâzım-ı sâni İzzettin, Yüzbaşı Mustafa Kemal ile Selanik Tren Garı'nda, Haziran 1910]] Balkan Savaşları Balkan Savaşları sırasında Fatih Redif Tümeni ve 14. Nizamiye Tümeni kurmaylıklarını yaparken, 7 Kasım 1913 tarihinde kıdemli yüzbaşılığa terfi etti ve Genelkurmay 3. Şube'de ve Edirne Kalesi Komutanlığı'nda görev aldı. I. Dünya Savaşı I. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla Yarbay Mustafa Kemal'in 19. Piyade Tümeni Komutanı olarak Çanakkale cephesinde görevlendirilmesiyle, Mustafa Kemal tarafından 19. Piyade Tümeni Kurmay Başkanı olarak yanına çağrıldı. Bu görevi, Mustafa Kemal'in Anafartalar Grubu Komutanı olarak atanmasıyla beraber Anafartalar Grubu Kurmay Başkanı olarak sürdürdü. Yine Mustafa Kemal Paşa'nın 16. Kolordu ve 2. Ordu Komutanı olarak görev yaptığı sırada bu birliklerin kurmay başkanı olarak görev yaptı. Savaşın sonlarına doğru Yarbay rütbesine terfi etti ve Genel Karargah'ta görevlendirildi. Türk Kurtuluş Savaşı küçükresim|Türk Kurtuluş Savaşı'nda görev yapan üst düzey komutanlar, en sağda İzzettin Paşa. 1 Temmuz 1920 tarihinde İstanbul'da Harbiye Nazırlığı Personel Dairesi emrinde çalışmayı reddederek Mudanya'ya geçti ve Millî Mücadele'ye katıldı. Ankara Hükümeti tarafından Millî Mücadele'yi yürüten kuvvetlerden 23. Tümen Komutanlığı ve 20. Kolordu Komutan Vekilliği ile görevlendirildi. Çerkez Ethem İsyanı'nın bastırılmasında birinci derece rol oynadı. Bu başarısı sebebiyle TBMM tarafından Miralay rütbesine terfi ettirildi. Birinci ve İkinci İnönü Muharebesi'nde 61. Tümen Komutanı, Kütahya-Eskişehir Muharebeleri ve Sakarya Meydan Muharebesi'de 1. Grup Komutanı olarak görev yaptı. Sakarya Meydan Muharebesi sonrası Türk Ordusu'nda grup komutanlıklarının lağvedilerek kolorduların kurulmasıyla 1. Kolordu Komutanlığı'na atandı. Büyük Taarruz ve Dumlupınar Meydan Muharebesi'nde 1. Kolordu Komutanlığı görevinde, Yunan kuvvetlerinin imha edilmesinde büyük rol oynadı. Başarılarından dolayı 1922 yılında Mirliva rütbesine terfi etti ve Paşa oldu. İzmir'in Kurtuluşu'ndan sonra Başkomutan Mareşal Gazi Mustafa Kemal Paşa tarafından İzmir Askeri Valisi olarak atandı. Cumhuriyet Dönemi küçükresim|İzzettin Paşa, kızının düğününde Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ile birlikte, 1933 Savaştan sonra II. Dönem Aydın milletvekili iken Mustafa Kemal Paşa'nın telkinleriyle askerliği tercih ederek 1 Kasım 1924 tarihinde milletvekilliğinden istifa etti. 20 Haziran 1925 tarihinde 3. Ordu komutanlığına atandı. Bu görevinde sürdürürken 1926 yılında Korgeneral rütbesine terfi etti. 1930 yılında Orgeneral rütbesine terfi etti ve 2. Ordu komutanlığına atandı. 1937 yılındaki Trakya Manevraları'na katıldı. 20 Aralık 1939 tarihinde kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. Siyasi hayatı Emekli olduktan sonra VI. ve VII. Dönem Muğla, VIII. Dönem Balıkesir milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bulundu. 1940 yılında resmi davet üzerine Maginot Hattı'nı incelemeye gittiği Fransa'da törenle karşılandı. Özel hayatı 11 Eylül 1912 tarihinde kendisi gibi Yanyalı olan Kevser Hanım ile evlendi. Bedriye, Celal, Seniye ve Gündüz adlarında dört çocuk sahibi oldu. 20 Ağustos 1951 tarihinde aniden başlayan rahatsızlığı sonucu İstanbul'da öldü. Cenazesi Edirnekapı Şehitliği'ne defnedildi. 1988 yılında diğer yüksek rütbeli Türk Kurtuluş Savaşı komutanları ile birlikte Devlet Mezarlığı'na defnedildi. Kitapları İstiklâl Harbi Hatıraları II nci İnönü Muharebesinde 61 nci Fırka, 1932. 61 nci Fırkanın Gediz ve Kütahya Muharebeleri, 1932. Sakarya Meydan Muharebesinde 1 nci Grup, 1932. Sakarya'dan İzmir'e kadar I inci Kolordu, 1932. İzzettin Çalışlar (ed. İsmet Görgülü), Atatürk'le İkibuçuk Yıl – Orgeneral Çalışlar'ın anıları, Yapı Kredi Yayınları, 1993. İzzettin Çalışlar (ed.: İsmet Görgülü), On Yıllık Savaşın Günlüğü: Balkan, Birinci Dünya ve İstiklal Savaşları, Yapı Kredi Yayınları, 1997, ISBN 975-363-617-2. İzzettin Çalışlar, Gün Gün, Saat Saat İstiklâl Harbi'nde Batı Cephesi: Org. İzzetin Çalışlar'ın Anılarıyla, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2009, ISBN 978-9944-88-554-6. Kaynakça İzzettin Çalışlar (Haz.: İsmet Görgülü, İzzeddin Çalışlar), Atatürk'le İkibuçuk Yıl - Orgeneral Çalışlar'ın anıları, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, Kasım 1993. İzzettin Çalışlar (Haz.: İsmet Görgülü, İzzeddin Çalışlar), On Yıllık Savaşın Günlüğü: Balkan, Birinci Dünya ve İstiklal Savaşları - Orgeneral İzzettin Çalışlar'ın Günlüğü, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, Mart 1997, ISBN 975-363-617-2. İzzettin Çalışlar (Haz. İzzeddin Çalışlar) "gün gün, saat saat istiklal harbi'nde batı cephesi", Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, Ocak 2009. Kategori:1882 doğumlular Kategori:1951 yılında ölenler Kategori:Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn'da öğrenim görenler Kategori:Balkan Savaşları'nda Osmanlı askerleri Kategori:I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı askerleri Kategori:Kurtuluş Savaşı'ndaki Türk askerler Kategori:TBMM 2. dönem Aydın milletvekilleri Kategori:TBMM 6. dönem Muğla milletvekilleri Kategori:TBMM 7. dönem Muğla milletvekilleri Kategori:TBMM 8. dönem Balıkesir milletvekilleri Kategori:Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası sahipleri Kategori:Edirnekapı Şehitliği'ne defnedilenler Kategori

evlet Mezarlığı'na defnedilenler Kategori:Yanya doğumlular Kategori:Mekteb-i Erkân-ı Harbiye'de öğrenim görenler Kategori:Osmanlı karacı subayları Kategori:Mekteb-i Harbiye'de öğrenim görenler Kategori:Cumhuriyet Halk Partisi mensubu siyasetçiler Kategori:Topçu subaylar

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

İzzettin Çalışlar

bullvar_katip

Administrator

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi