Jagdgeschwader 52

[bullvar_katip]

Jagdgeschwader 52 (JG 52) 2. Dünya Savaşı boyunca yalnızca Bf 109 avcı uçaklarını kullanmış bir Alman avcı Geschwader'sıydı (kanat). Birlik aslen Münih yakınlarında, Kasım 1938'de kuruldu. Daha sonra Stuttgart yakınlarındaki bir üsse taşındı. JG 52, 2. Dünya Savaşı boyunca düşman uçakları üzerinde toplam 10.000 hava zaferiyle savaşın en başarılı avcı Geschwader'sı oldu. JG 52, tüm zamanların en yüksek üç hava zaferi sayısına sahip as pilotlar olan Erich Hartmann, Gerhard Barkhorn ve Günther Rall'ın birliğiydi. Kuruluşu 1935'te Havacılık Bakanlığı, Nisan 1938'e kadar 2370 uçaktan oluşacak bir hava kuvveti tasarladı ve bu yıpranmayı önlemek için 18.000 kadar uçağın üretimini gerektirecekti. Tarihler 1938'i gösterdiğinde Luftwaffe, 1930'larda tasarlanan plana dayanarak avcı uçağı gruplarını hafif avcı uçaklarını vatan savunması için Messerschmitt Bf 109'ları kullanacak şekilde "Jagdgeschwader"lara ve saldırı harekâtları için Bf 110 kullanacak "Zerstörergeschwader" denen ağır avcı filolarına ayırdı. Luftwaffe, Münih Antlaşması öncesi belirlenen zorunlu boyutunu karşılayamamasına rağmen, zorunlu boyuttan beş kat fazla uçak mevcuduna sahipti, uçaklar ülke genelinde çeşitli Geschwader'lara dağıtıldı. Münih'in 60 km kuzeyinde bulunan Ingolstadt-Manching üssünde, Südet Krizi'nde geçici bir hava birliğine komuta etmiş olan Hauptmann Dietrich Graf von Pfeil und Klein-Ellguth'un komutası altında I./JG 433 Luftflotte 3'ün ilk Gruppe'si olarak kuruldu. Münih Antlaşması'ndan sonra uçaklar birliğin çok sayıda pilotu olmamasına karşın JG 433'e aktarıldı. Aralık 1938'e kadar birlik neredeyse tamamen Bf 109D'lerle teçhiz edilmişti fakat 1938 Noel'inde ortaya çıkan haşin don uçakların hepsini çalışamaz hale getirdi. İyileşen hava şartları ve 1939'un ilk haftalarında gelen kursiyerlerle birlikte JG 433'ün durumunu iyileşmişti. Yeni pilotlar eğitmek Klein-Ellguth'un Staffelkäpitan'ları olan Oberleutnant Wolfgang Ewald, Adolf Galland ve Alfons Klein'ın göreviydi. Üçü de İspanya İç Savaşı'nda Kondor Lejyonu'nun mensuplarıydı. Klein, 18 Şubat 1939'da bir kaza sonucu öldü ve 1 Mart 1939'da yerini yine eski bir Kondor Lejyonu mensubu olan Oberleutnant Helmut Kühle aldı. Mart ayı boyunca JG 433 bazı yeni BF 109E'lerden teslim aldı ve çim bir hava sahası olan Stuttgart yakınlarındaki Böblingen'a taşındı. Luftwaffe, hava kanatları için "blok" tasarımını tanıtarak 1 Mayıs 1939'da yeniden düzenlendi. Luftflotte 3, avcı birimleri için 51-75 bloklarına atandı. I./JG 433, I./JG 52 olarak yeniden tasarlandı. Organizasyonel Yapı [[Dosya:Bundesarchiv Bild 146-1978-106-25, Deutsche Luftwaffe.jpg|küçükresim|right|Luftwaffe uçakları formasyon uçuşu yapıyor, 1937.]] Jagdgeschwader 52, avcı uçağı kanatları için standart olan Luftwaffe organizasyonunu izledi. Geschwader olarak, THK'ndeki Kanat veya RAF'taki "Group"un dengidir fakat sabit bir komuta yapısı vardır, JG 52'ye genelde Major, Oberstleutnant veya Oberst olan Geschwaderkommodore komuta ederdi. Geschwaderkommodore, roma rakamları ve birlik numaraları şeklinde tanımlanan (örneğin: I./JG 52, II./JG 52, ve III./JG 52) ve genelde Gruppenkommandeur olan bir Major yahut Hauptmann tarafından komuta edilen üç veya dört gruba komuta ederdi. Gruppe, her biri genelde Hauptmann, Oberleutnant ve bazen de bir Leutnant olan Staffelkapitän'ler tarafından komuta edilen üç veya dört Staffel'e bölünürdü. Stafel'ler arap rakamları ve birlik numaraları şeklinde tanımlanırdı (örneğin:5 Staffel/II. Gruppe yerine 5./JG 1 şeklinde). Toplamda her Geschwader ortalama olarak 124 uçak içerirdi. Luftwaffe 1939 yazında tekrardan organize edildiğinde Geschwader'lar yalnızca iki Gruppe'den müteşekkil bir hale geldi. Stab./JG 52 Stab./JG 52'nin Böblingen'da kuruluşu, komuta grubu (Geschwaderstab), normalde Ağustos 1939'un üçüncü haftası olarak planlanmıştı fakat Polonya Seferi'nden dolayı ertelendi. Nihayet, Eylül 1939'un sonlarında Stab./JG 52 kuruldu. I./JG 52 [[Dosya:Bf 109E L-7.jpg|küçükresim|right|JG 52 tarafından kullanılmış olan bir Bf 109E . Bu özel Bf 109 bir Bf 109 E-3'tür.]] JG 433 olarak I. Gruppe Bf 109'un D ve E varyantlarını kullandı, 1941'in ortalarında ve sonlarında Hollanda'da konuşluyken F varyantlarına geçiş yapılmaya başlandı. I. Gruppe, F varyantlarını Bahmut'ta konuşluyken G varyantına geçiş yapana kadar bir yıl kullandı ve G varyantını savaşın sonuna kadar kullandı. Yine de I./JG 52 savaşın son yılında BF 109K'leri de kullandı. II./JG 52 [[Dosya:Bf109 G Barkhorn.jpg|küçükresim|right|Gerhard Barkhorn'un Bf 109 G-6'sının Eylül 1942'deki görünümü.]] JG 72'den ve JG 71'den iki Staffel barış döneminin son haftalarında JG 52'nin II. Gruppe'sini teşkil etmek için geçici tedbir düzenine sokuldu. İlk Staffel 11.(N)/Jagdgeschwader 72'ydi, 15 Temmuz 1939'da Arado Ar 68F'lerle teşkil edilmiş biçimde gece avcısı Geschwader'sı olarak kuruldu. Staffel'e Oberleutant August-Wilhelm Schumann komuta ederdi ve Böblingen'da I./JG 52'yle birlikte konuşluydu. İkinci teşkil 26-29 Ağustos 1939'da üslere hareket ettiğinde, 11./JG 72 Bf 109D'lerle teşkil edilmişti. Aynı gün 1./Jagdgeschwader 71 Schleißheim'da Avia B-534'lerle teşkil edilmiş biçimde kuruldu. Staffel'e, Staffel Ekim 1939'da II./JG 52'yle resmen birleşene kadar Oberleutant Heinz Schumann komuta ederdi. Birleşimin ardından iki Staffel de "Jagdgruppe Schumann" veya 4. ve 5./JG 52 şeklinde anılırken kendi dizaynlarını kullanmaya devam etti. III./JG 52 [[Dosya:Bf109 E1 eingezogen.jpg|küçükresim|right|Üzerindeki işaretlerden III./JG 52'ye bağlı olan 7./JG 52'ye ait olduğu anlaşılan bir Bf 109 E-1]] III./JG 52, 1 Mart 1940'ta I. ve II./JG 52'den personel ve ekipmanla Berlin'den 27 kilometre doğudaki Strausberg'de kuruldu. Gruppe, JG 52'den Pipera, Bükreş'te konuşlu I./JG 28'e transfer edildi ve Ekim 1940'tan III./JG 52 olmaya devam edeceği tarih olan 4 Ocak 1941'e kadar JG 28 bünyesinde bulundu. Başlarda III./JG 52 olan ve daha sonra JG 28 bünyesinde bulunan III. Gruppe, Bf 109F'lere geçiş yapacakları Bükreş'te konuşlandırılana kadar Bf 109E'leri kullandı. Gruppe, Taganrog ve Luhansk'ta konuşluyken G varyantına geçiş yapıldı ve bu uçaklar savaşın kalanında kullanıldı. 13./JG 52 [[Dosya:Bundesarchiv Bild 101I-662-6659-37, Flugzeug Messerschmitt Me 109 Recolored.jpg|küçükresim|right|JG 27'ye bağlı bir Bf 109 G-6 operasyonda, 1943.]] JG 52'nin 13. Staffel'i tamamen Slovakyalı Luftwaffe personellerinden oluşacak şekilde 27 Ekim 1941'de Piešťany, Slovakya'da kuruldu ve Ocak 1944'te lağvedildi. JG 52'ye bağlı diğer birimler gibi 13. Staffel, yalnızca Messerschmitt Bf 109 kullandı. Staffel, Ekim 1941'deki kuruluşundan Ocak 1943'te Krasnodar'da konuşluyken F varyantına geçişine kadar Bf 109E'leri kullandı. Sadece bir ay sonra Kerç'te konuşluyken savaşın kalanında kullanacakları G varyantına geçiş yaptılar. 15./JG 52 15./JG 52 Luftwaffe'nin iki Hırvat hava filosundan biriydi. Staffel, kuruluşundan Bf 109G'ye geçiş yapacakları Temmuz 1942'ye kadar Bf 109E'leri kullandı. Savaşın Hırvatistan için sonuna kadar G varyantı uçaklar kullandılar. Seferberlik ve Batı Cephesi Jagdgeschwader 52, 1939 yazını talimle ve Stuttgart'ın çevresinde ve Almanya'nın batı sınırı boyunca bombardıman savunması pratiğiyle geçirdi. Haziran 1939'da bir başka çim hava sahası olan Wengerohr'da, Yukarı Moselle'deki bir hava üssüne savaş zamanı operasyonlarına dair talim yapmak üzere taşındılar. Luftwaffe'nin destek yapısındaki yetersizlikten ötürü taşınma işlemi sivil kamyonlara el koyularak tamamlandı. JG 52'nin savaş öncesi son konuşlandırması it dalaşı talimi yapmaları için Wilhelmshaven yakınlarındaki Wangerooge Adası'na yapıldı. Ağustos 1939'un ortalarında Wehrmacht'ın seferberlik haline geçirildikten kısa bir süre sonra Böblingen'a geri döndüler ve Stuttgart'ı ve Stuttgart'taki fabrikaları Fransız bombardıman uçaklarından korumaya hazırlandılar. 26 Ağustos 1939'da, Polonya Seferi'nin başlamasına 72 saat kala, I./JG 52 JG 26'nın ve JG 77'nin bir birimi olacak şekilde Luftflotte 2'ye bağlandı ve bağlanma emrinden üç gün sonra hareket edeceği Bonn-Hangelar Hava Üssü'ne hareket etti. I./JG 52 ayrılırken Gruppe'nin kalan Bf 109D'leri yeni kurulmuş 11./(N)JG 72'ye aktarıldı. Tuhaf Savaş ve Fransa Muharebesi Polonya Seferi başladıktan 54 saat sonra, 3 Eylül 1939'da Fransa ve Birleşik Krallık, Almanya'ya savaş ilan etti. 1939'un kalan kısmı İngiliz ve Fransız kara kuvvetleri boşta ve yerleşik olduklarından "Tuhaf Savaş" veya "Sitzkrieg" olarak adlandırıldı. Fakat hava birlikleri hava şartları izin verdikçe keşif sortileri ve yerel bölgesel devriyeler icra etti. 6 Eylül 1939'da 11./JG 72, JG 52'nin ilk hava zaferini ve aynı zamanda Almanlar'ın Batı Cephesi'nde elde ettiği ilk hava zaferini elde etti. Fransız keşif birimi GAO 553'e bağlı bir ANF Les Mureaux 113 Staffel, Karlsruhe'nin güneyinde devriye uçuşu yaparken fark edildi ve düşürüldü. 6 Ekim'de 2./JG 52 tarafından Ruhr'daki Luftwaffe üslerine keşif görevi yapan bir LeO 451 düşürüldü. Alman savunma hatlarına keşif görevi icra eden 114. RAF Filosu'na bağlı bir Bristol Blenheim IV'ın düşürülüşü, düşürülüşünden bir hafta sonra I./JG 52'nin hanesine yazıldı. II./JG 52, 1./JG 71 ve 11./JG 72'den oluşacak şekilde Ekim'in ilk haftasında kuruldu ve böylece Major Hubert Merhart von Bernegg tarafından komuta edilen JG 52, 3 Gruppe'den oluşan bir Geschwader haline geldi. Stab./JG 52 ve II./JG 52 Böblingen'dan Mannheim'a taşındı. 8 Kasım'da II./JG 52, bir Fransız gözlem balonunu Karlsruhe ve Morane MS 406'yı Bitche yakınlarında düşürerek JG 52 teşkili olarak ilk iki hava zaferini elde etti. Kasım 1939'un kalanında Luftwaffe, avcı uçağı birimlerini gelecek yılki taaruzlara hazırlık için Westwall'de tekrardan organize etti. Bunun parçası olarak I./JG 52, 21 Kasım'da Lachen-Speyerdorf'a taşındı ve JG 52'nin kalanıyla birlikte Luftflotte 3'ün emrine verildi. Aynı gün Hauptmann Klein-Ellguth ve kanat adamı Leutnant Christoph Geller Fransız avcı uçakları tarafından düşürüldü. İkisi de hayatta kaldı fakat Klein-Ellguth hizmete dönemeyecek kadar ciddi biçimde yaralanmıştı. JG 52, ilk kaybını 22 Kasım'da yüksek irtifa devriyesi icra edilirken Unteroffizier Hans-Joachim Hellwig'in uçağının aniden dikey biçimde dalış yapması ve Fransız hatlarının gerisinde çakılmasıyla yaşadı. Sert kış havası hava muharebelerini 1939'un sonlarına kadar durma noktasına getirmişti. 1 Şubat 1940'ta, II./JG 52 Speyer'e hareket etti ve Şubat'ın sonlarında I./JG 52'yle birlikte III./JG 52'nin kurulabilmesi için personel ve teçhizat sağladı. III./JG 52 Berlin yakınlarındaki bir hava üssünde 6 hafta boyunca eğitildi ve ardından 6 Nisan 1940'ta, Sandhofen'da Stab./JG 52'ye katıldı. Doğu Cephesi Barbarossa Harekâtı sırasında kanat, cephenin güney ve merkez sektörlerinde operasyonlar yürüttü. 1941-1942 yılları arasında kanat Luftwaffe'yle birlikte, çok sayıda kötü teçhizli ve eğitimsiz Sovyet hava kuvvetine karşı sürekli taarruz halindeydi, tecrübeli ve iyi teçhizli JG 52 avcı pilotları çok sayıda hava zaferi elde etti. 1942'nin başlarında JG 52 ve JG 3 Doğu Cephesi'nin güney sektörü boyunca avcı uçağı desteği sağladı. 14 Haziran 1942'de, Grakowo'da konuşluyken yani neredeyse Harkiv ve Kupiansk'ın ortasında konuşluyken, Hauptmann Helmut Bennemann JG 52'nin 2000. hava zaferini elde etti. Kafkasya ve Stalingrad Taaruzları [[Dosya:Messerschmitt Me109G.jpg|küçükresim|Messerschmitt Bf 109 G-4]] Temmuz 1942'nin ortasında Gruppe'ler yeni Bf 109 G Gustav'larla teçhiz edilmeye başlandı ve kanat, Kafkasya'nın derinlerine yapılan taarruzun öncü kuvvetleri olan zırhlı kuvvetleri korumaya devam etti. I. Gruppe o sırada son derece seyyar bir "itfaiye" düzenine geçti, avcı uçağı desteğinin hızlı ve acil biçimde gerekli olduğu alanlara kısa süre içinde gönderildi. Gruppe, Kerç Yarımadası ve Moskova Cephesi arasındaki alanda mekik dokuyordu, I./JG 52 sürekli hareket halindeydi. JG 52, Stalingrad Muharebesi'nin son safhalarına doğrudan katılmasa da III./JG 52 güneyde Kafkas petrol sahalarına Ağustos-Eylül 1942 tarihleri arasında icra edilen taarruzda kullanıldı ayrıca III./JG 52, 1942'nin sonlarında 4. Panzer Ordusu'nun yarma girişimini destekledi. Bu sırada, 10 Aralık 1942'de 4000. hava zaferi sayısına ulaşıldı. Kanat, 1943'ün ilk yarısında Kerç Boğazı ve Kırım etrafında çatışma gördü. Mart'ın ortasında II. ve III. Gruppe, 17. Ordu'nun ana çekilme hattını koruma görevi üstlendi. 20 Nisan 1943'te Hauptmann Günther Rall, Geschwader'nın 5000. hava zaferini elde etti. Kursk Muharebesi I. ve III./JG 52 Temmuz 1943'te büyük Kursk Muharebesi hazırlıkları kapsamında Ukrayna'ya hareket etti. Bu zamandan itibaren Alman pilotlar yeni nesil gelişmiş Sovyet avcı uçaklarıyla (Yak-9 veya La-5 gibi) ve Sovyet pilotların gelişmiş savaş alanı taktikleriyle yüzleşti. 7 Temmuz'da, Kursk Muharebesi sırasında Oberleutnant Paul-Heinrich Dähne tarafından bir hava zaferi elde edildi ve o hava zaferi I. Gruppe'nin 800. ve JG 52'nin toplam 6000. hava zaferiydi. Reich Savunması [[Dosya:Bundesarchiv Bild 101I-649-5381-33, Flugzeug Me 109 auf Feldflugplatz.jpg|thumbnail|upright=1.2|I./JG 52'ye bağlı Bf 109 G-6'lar Anapa, Rusya'da, 1943 ]] Ağustos 1943'te JG 3'ün Doğu Cephesi'nden çekilişiyle birlikte JG 52, Doğu Cephesi'nin tek tam avcı kanadı oldu. Sürekli hareket halinde olan JG 52 şimdi hızlıca değişen cephe hattına yakın derme çatma ve geçici hava meydanlarından operasyonlar yürütüyordu. Kasım 1943'te Kiev'in kaybı cephenin güney sektörünün istikrarını tehdit etmişti, tüm JG 52 savunmaya destek olmak üzere bir araya getirildi. Aralık 1943'te JG 52 8000. hava zaferine ulaştı. III./JG 52 Uman bölgesinde 60 günde 50 hava zaferi elde etti. III./JG 52 21 Mart 1944'te 3500. hava zaferini elde ederek JG 52'nin en başarılı Gruppe'si haline geldi. Mart ayının sonunda III./JG 52 Polonya'da konuşlandırılmıştı. 10 Mayıs 1944'te 9000. hava zaferi, 2 Eylül 1944'te ise Adolf Borchers tarafından 10000. hava zaferi elde edilmişti. Mayıs 1944'te son Alman birlikleri Kırım'ı terk etmişti, II./JG 52 bundan bir hafta önce muharebeden çekilmişti. Topçu ateşi ve sürekli hava saldırıları yerde sabit duran uçakların kaybedilmesine sebep olmuştu. Yakın bir zaman sonra bunu Romanya'ya geri çekilme izledi. 15. Amerikan Hava Filosu unsurlarının Ploiești, Romanya'daki petrol sahalarının bombalamasıyla bu aşamada yeni bir rakip belirmişti. JG 52'nin 6 haftalık savunması boyunca toplam 15 Amerikan uçağı düşürülmüştü fakat II./JG 52 toplam uçurulabilir 9 uçağı kalacak kadar yıpranmıştı. Normandiya Çıkarması'yla birlikte JG 52, üç Staffel'inin Batı Cephesi hizmetinden alınmasıyla çok zayıflamıştı. Yeni 2, 4 ve 7. Staffel'ler JG 52 Gruppe'lerinin 4 Staffel'den oluşacak şekilde genişletilmesiyle yılın ilerleyen zamanlarında kurulacaktı. III./JG 52 o sırada JG 51 unsurlarına ekli biçimde Ordu Grubu Merkez'e destek oluyordu. 1945 baharında I. ve III. JG/52 Çekoslovakya'da, II./JG 52 ise Avusturya'da konuşluydu. Savaşın sonunda birlikler Amerikan kuvvetlere teslim olmalarına rağmen I. ve III. Gruppe personelinin çoğu Kızıl Ordu'ya teslim edildi. Birim Komutanları Kommodore Gruppenkommandeur I./JG 52 170px|thumbnail|right|I./JG52'nin birim sembolü II./JG 52 170px|thumbnail|right|II./JG52'nin birim sembolü III./JG 52 170px|thumbnail|right|III./JG52'nin birim sembolü JG 52'den Şövalye Haçıyla Taltif Edilenler Takip eden isimler JG 52'de hizmet vermiş ve Şövalye Haçıyla taltif edilmiş kimselerdir. Heinrich-Wilhelm Ahnert Herbert Bachnick Gerhard Barkhorn Wilhelm Batz Friedrich Beckh Helmut Bennemann Hans-Joachim Birkner Hubertus von Bonin Adolf Borchers Johannes Bunzek Paul-Heinrich Dähne Hans Dammers Gustav Denk Adolf Dickfeld Peter Düttmann Heinz Ewald Wolfgang Ewald Otto Fönnekold Wilhelm Freuwörth Heinrich Füllgrabe Adolf Glunz Hermann Graf Berthold Graßmuck Karl Gratz Alfred Grislawski Friedrich Haas Josef Haiböck Karl Hammerl Erich Hartmann Gerhard Hoffmann Dietrich Hrabak Herbert Ihlefeld Alfons Klein Gerhard Köppen Berthold Korts Walter Krupinski Karl-Heinz Leesmann Helmut Lipfert Johann-Hermann Meier Rudolf Miethig Karl Munz Willi Nemitz Friedrich Obleser Viktor Petermann Werner Quast Günther Rall Anton Resch Rudolf Resch Edmund Roßmann Heinz Sachsenberg Franz Schall Heinz Schmidt Waldemar Semelka Siegfried Simsch Karl Steffen Leopold Steinbatz Johannes Steinhoff Heinrich Sturm Ernst Süß Rudolf Trenkel Friedrich Wachowiak Hans Waldmann Johannes Wiese Franz Woidich Hermann Wolf Walter Wolfrum Josef Zwernemann Kaynakça Alıntılar Bibliyografya Kategori:1939'da kurulan askerî birimler Kategori:1945'te feshedilen askerî birimler Kategori:Luftwaffe'nin askerî birimleri