Kaby Lake (mikroişlemci)

[bullvar_katip]

Kaby Lake, Intel'in 30 Ağustos 2016'da duyurduğu yedinci nesil Core mikroişlemci ailesi için kod adıdır. Kaby Lake, önceki Skylake gibi 14 nm üretim işlemi teknolojisi kullanılarak üretilmekteydi. Intel'in önceden izlediği Tick-Tock üretim ve tasarım modelini değiştiren Kaby Lake, yeni Process-Architecture-Optimization (üretim işlemi-mimari-optimizasyon) modelini temsil eder. Kaby Lake işlemcileri, üreticilere ve OEM'lere 2016'nın ikinci çeyreğinde gönderilmeye başlanmıştır; mobil çipler bu dönemde gönderilmeye başlanırken masaüstü Kaby Lake (masaüstü) çipleri resmi olarak Ocak 2017'de piyasaya sürülmüştür. Intel, mimarilerin işlemci nesilleriyle uyuştuğu uzun döngüyü kırarak Ağustos 2017'de Kaby Lake Refresh (Kaby Lake R) işlemcilerini 8. nesil mobil işlemciler olarak duyurmuştur. Skylake'in yerini 10 nm üretim işlemiyle üretilecek Cannon Lake'in alacağı düşünülmekteydi, ancak Temmuz 2015'te Cannon Lake'in 2017'nin ikinci yarısına kadar ertelendiği duyuruldu. Intel bu süre zarfında, 5 Ekim 2017'de Coffee Lake adında 14nm üretim işlemi kullanılan dördüncü bir işlemci nesli satışa çıkarmıştır. Kaby Lake, Windows 10'dan önceki Windows sürümleri için resmi sürücü desteği bulunmayan ilk Intel platformudur. Ayrıca Windows Update, Windows 8.1 ve öncesindeki sürümlerde devre dışı kalır ancak bir teknoloji meraklısı tarafından bu özelliği atlayarak bu sürümlerin Kaby Lake platformunda çalışmasını sağlayan bir mod yayınlanmıştır. "Güvenlik endişelerinden" dolayı (bazı cihazlardaki Core i7-7820HQ hariç) yedinci nesil Kaby Lake işlemcilerin hiçbirisi Windows 11 tarafından resmi olarak desteklenmemektedir; bununla birlikte Microsoft, Kaby Lake işlemcileri uyumluluk için test edeceğini belirtmiştir. Windows 11'i yedinci nesil işlemci bulunan sistemlere yüklemek, herhangi bir güncelleme alma hakkı olmadığının ve desteklenmeyen bir konfigürasyon kullanmanın neden olduğu hasarların üretici garantisi tarafından karşılanmadığının kabul edilmesi durumunda mümkündür. Bu durum, (Core i7-7820HQ haricindeki) yedinci nesil Kaby Lake işlemcilerin çok sayıda Windows sürümü için resmi destek bulunan önceki ve sonraki nesillerin aksine sadece tek bir Windows sürümü, Windows 10, tarafından desteklendiği farklı bir duruma sokmaktadır. Geliştirme geçmişi Önceki Intel işlemcileri (örneğin 8088, Banias, Dothan, Conroe, Sandy Bridge, Ivy Bridge ve Skylake) gibi Kaby Lake'in geliştirilmesi, Intel'in Hayfa'da bulunan İsrail takımı öncülüğünde yapılmıştır. Intel İsrail Geliştirme Merkezleri (Israel Development Centers) yöneticisi Ran Senderovitz, Kaby Lake ile ilgili "Bu projeye başladığımızda önceki nesil kıyasla basit geliştirmeler yapmayı düşünüyorduk. Ancak bu projeye çok sayıda yenilik ve kararlılıkla farklı bir bakış açısıyla bakmaya başladık ve büyük geliştirmeler elde ettik." demiştir. Ayrıca Senderovitz, yedinci nesil işlemcilerin performans anlamında altıncı nesil işlemcilere kıyasla uygulamalar için %12 ve internet kullanımı için %19 daha gelişmiş olduğunu belirtmiştir. Ancak yapılan üçüncü parti testler, oyunlarda bu geliştirme yüzdelerini doğrulayamamıştır. Özellikler Geliştirilmiş 14nm (14FF+) üretim işlemiyle üretilen Kaby Lake'te Skylake'e daha yüksek işlemci saat hızları, saat hızı değişiklikleri ve daha yüksek Turbo hız frekansları bulunur; bu üretim işlemi ve işlemci saat hızı değişiklikleri dışında işlemci mimarisinde Skylake'a kıyasla çok az şey değişmiştir, bu nedenle döngü başına komut sayısı (IPC) aynı kalmıştır. Kaby Lake'de 3 boyutlu grafik ve 4K video oynatma performansının artması için yeni bir grafik mimarisi bulunur. Kaby Lake ile H.264 (AVC), HEVC Main ve Main10/10 bit ve VP9 10 bit ve 8 bit video için sabit işlevli çözümleme (decoding) ile birlikte gerçek HDCP 2.2 desteği eklenmiştir. Kaby Lake'te H.264 (AVC), HEVC Main10/10 bit ve VP9 8 bit için donanımsal encoding desteği bulunur. VP9 10 bit encoding, donanımsal olarak desteklenmez. Bu nesille birlikte hem OpenGL 4.6 ve OpenCL 3.0 desteklenmektedir. Kaby Lake, Pentium markalı masaüstü işlemci modellerinin hyper-threading özelliğini desteklediği ilk Core mimarisidir. Ayrıca Kaby Lake'de, hız aşırtma (overclocking) yapılabilen ilk i3 markalı işlemci bulunur. Skylake'e kıyasla mimari değişiklikleri Kaby Lake, Skylake ile aynı sayıda işlemci çekirdeğine ve MHz başına aynı performansa sahiptir. Kaby Lake'e özel özellikler şunlardır: İşlemci (CPU) Intel, Kaby Lake'in Nehalem'e kıyasla watt başına 10 kat performansa sahip olduğunu iddia etmektedir (Skylake'teki 8 kata kıyasla). Bazı işlemci modelleri için daha yüksek saat hızları Daha çabuk gerçekleşen saat hızı değişimleri (geliştirilmiş Intel Speed Shift teknolojisi): Bu özellik sayesinde işlemcinin düşük güç durumundan yüksek performans durumuna geçiş gibi bir saat frekansından diğerine daha kısa sürede geçmesi sağlanır; bu da sonuç olarak performans ve tepkisellik artışı sağlayabilir. Grafik işlemci (GPU) Gen 9.5 mimari (Gen 9'a kıyasla) Microsoft Play Ready 3.0 desteği eklenmiştir HDCP 2.2 Embedded DisplayPort 1.4 desteği eklenmiştir (1.3'e kıyasla) Geliştirilmiş grafik çekirdeği: Tamamen donanımsal sabit işlevli HEVC/VP9 (4K'da 60 fps 10 bit de dahil) çözümleme, geliştirilmiş HEVC şifreleme, tamamen donanımsal sabit işlevli VP9 8 bit şifreleme; bazı işlemcilerde daha yüksek grafik işlemci hızları Giriş/Çıkış (I/O) Socket 1151 soketi ve 200 serisi (Union Point) yonga seti (Kaby Lake, BIOS güncellemesi sonrasında 100 serisi yonga seti bulunan anakartlarla uyumludur) İşlemci üzerinden 16 taneye kadar PCI Express 3.0 hattı, PCH üzerinden 24 tane PCI Express 3.0 hattı Intel Optane bellek hafıza önbellekleme desteği (sadece 200 serisi yonga seti bulunan anakartlarda kullanılabilir) Intel Processor Trace paket akışına veri yazmak için PTWRITE komutu desteği Bu nesilden itibaren entegre grafik işlemciler, Windows 10'un 2004 versiyonu ve sonraki işletim sistemi sürümlerinde HAGS'i destekler ancak şimdilik bu destek sadece insider (ön izleme) sürücüleri tarafından sağlanmaktadır. Uyumluluk Microsoft, destek koşullarından dolayı Kaby Lake'i sadece Windows 10'la çalışan bilgisayarlarda resmi olarak desteklemektedir ve Windows Update, Windows 10'dan daha eski işletim sistemi sürümleri bulunan Kaby Lake sistemlere güncellemelerin yüklenmesini engellemektedir. Bir teknoloji meraklısı tarafından, Windows Update kontrolünü devre dışı bırakan ve Windows 8.1 ve önceki işletim sistemlerinin bu platformda güncellenmesini sağlayan bir modifikasyon yayınlanmıştır. Bilinen sorunlar Kaby Lake'te, bazı kısa döngülerin tahmin edilemeyen sistem davranışına sebep olabildiği kritik bir hata bulunur. Bu sorun, anakart üreticilerinin bu sorunla ilgili yamanın bulunduğu bir BIOS güncellemesi yayınlaması durumunda düzeltilebilir. Isıl tasarım enerjisi (TDP) sınıflandırması Isıl tasarım enerjisi (TDP), temel hızda özel bir iş yükünde çalışan çip tarafından üretilen en yüksek tasarlanmış ısıdır. Tek bir mikromimaride artan voltaj ve frekansla birlikte üretilen ısı da arttığı için bu termal tasarım sınırı işlemcinin ulaşabileceği en yüksek frekansı da etkileyebilir. Ancak işlemcileri test etmek ve gruplandırmak, ürünlerin belirli bir frekansta daha az voltaja/güç tüketimine sahip veya aynı güç sınırı içinde daha yüksek frekansa ulaşan ürünler elde edilmesini sağlar. Masaüstü işlemcileri: Yüksek güç (K/X): Çift çekirdek için: 60 W Dört çekirdek için: 91 W (LGA 1151) - 112 W (LGA 2066) Orta güç: Çift çekirdek için: 51-54 W Dört çekirdek için: 65 W Düşük güç (T): 35 W Mobil işlemciler: Yüksek güç (H): 45 W, 35 W'a düşürülebilen değiştirilebilir TDP Orta güç (U): 15-28 W, 7.5 W'a düşürülebilen değiştirilebilir TDP Düşük güç (Y): 5-7 W, 3.5 W'a düşürülebilen değiştirilebilir TDP 7. nesil Kaby Lake işlemcileri listesi Masaüstü işlemcileri küçükresim|Intel Celeron G3930 devre görüntüsü Masaüstü Kaby Lake işlemcilerinin yaygın özellikleri şu şekildedir: LGA 1151 soketi (Core i7 7740X ve Core i5 7640X hariç; bu iki işlemci LGA 2066 soketini kullanır.) DMI 3.0 ve PCIe 3.0 arayüzleri 1.35 V'de DDR3L-1600 (en fazla 32 GB) veya 1.2 V'de DDR4-2400 (en fazla 64 GB) konfigürasyonlarla çift kanal bellek desteği (Core i7 7740X ve Core i5 7640X DDR4-2666'yı (en fazla 64 GB) destekler ancak DDR3L bellek desteklemez) Toplamda 16 tane PCIe hattı Core markalı işlemciler AVX2 komut kümesini destekler. Pentium ve Celeron markalı işlemciler sadece SSE4.1/4.2'yi destekler. 350MHz temel grafik işlemci saat hızı (Core i7 7740X ve Core i5 7640X'te entegre grafik işlemci bulunmaz) L4 önbelleği bulunmaz (eDRAM) Kaby Lake-S (KBL-S) için 3 Ocak 2017 ve Kaby Lake-X (KBL-X) için Haziran 2017 piyasaya sürülüş tarihi Mobil işlemciler Yüksek güç En yüksek PCIe hattı sayısı: 16, Satışa çıkma tarihi: 2017'nin 1. çeyreği Düşük/orta güç Server (sunucu)/workstation (iş istasyonu) Xeon işlemcileri 8. nesil Kaby Lake R işlemciler listesi Mobil işlemciler Düşük/orta güç 2016'nın sonlarında Intel'in "Kaby Lake R" ("R" harfi revizyon anlamına gelir) adındaki bir işlemci ailesi üzerinde çalıştığı belirtilmiştir. 21 Ağustos 2017'de sekizinci nesil mobil işlemciler duyurulmuştur; piyasaya sürülen ilk ürünler, "Kaby Lake R" ailesinden 15W güç tüketimine sahip dört tane işlemciydi. Bu pazarlama yöntemi, Core ürün serisindeki her yeni neslin yeni bir mimariyle örtüştüğü önceki nesilden nesile değişikliklerden farklıydı. Intel, sekizinci neslin; Kaby Lake R, Coffee Lake ve Cannon Lake'i içeren çok sayıda mikromimariden oluşacağını belirtmiştir. 8. nesil Kaby Lake G işlemciler listesi Mobil işlemciler Yüksek güç En fazla PCIe hattı sayısı sekizdir. Bu işlemci ailesi, ayrı bir grafik çipi bulunan tek paketli işlemcilerden oluşur; bu ayrı grafik işlemci bloğu, gömülü bir çoklu çip arabağlantı köprüsü kullanılarak ana işlemci bloğuna bağlanmıştır. Bu işlemciler, 2018'in 1. çeyreğinde piyasaya sürülmüştür. Harici grafik işlemci özellikleri 8. nesil Amber Lake Y işlemciler listesi Intel, 28 Ağustos 2018'de Amber Lake adı altında revize edilmiş çok az güç tüketimli bir mobil Kaby Lake işlemci serisi duyurmuştur. Mobil işlemciler Düşük güç 10. nesil Amber Lake Y işlemciler listesi Intel, 21 Ağustos 2019'da çok az güç tüketen 10. nesil Amber Lake işlemcilerini duyurmuştur. Mobil işlemciler Ayrıca bakınız Intel işlemci mikromimarileri listesi Intel kod adları listesi Xeon - Ticari workstation (iş istasyonu) x86 mikroişlemcileri Kaynakça Kategori:Intel x86 işlemciler Kategori:Intel mikromimarileri