Kahramanmaraş (il)

bullvar_katip · 28 Mayıs 2024

Kahramanmaraş, Türkiye'nin bir ilidir. Kahramanmaraş merkezli ilin doğusunda Malatya ve Adıyaman, batısında Kayseri ve Adana, güneyinde Gaziantep ve Osmaniye, kuzeyinde Sivas illeri yer almaktadır. 2021 itibarıyla %1,22 artarak 1.168.163 nüfusa ulaşmıştır. Aynı zamanda il sınırları içerisinde bulunan Afşin - Elbistan A, B, C termik santralleri sayesinde Kahramanmaraş, Türkiye'nin elektrik ihtiyacının %14'ünü tek başına karşılamaktadır. Coğrafya Kahramanmaraş'ın merkezi Ahır Dağı'nın eteklerine kurulmuştur. Bu yüzden şehir merkezi engebelidir. Şehrin merkezi dışında kalan bazı bölgeler düzlük olsa da geneli engebeli bir yapıya sahiptir. Kahramanmaraş iklim yapısında diğer illerden farklıdır. Çünkü Kahramanmaraş'ın il haritası onu 3 bölgeye birden sokmaktadır. Bu sebeple değişken bir iklime sahiptir ancak genelde Akdeniz iklimi hakimdir. Kahramanmaraş'ın bulunduğu bölge, şehir merkezi o bölgede olduğundan Akdeniz Bölgesi'dir. Kahramanmaraş Depremi 06 Şubat 2023 tarihinde saat 04.17’de Kahramanmaraş ili Pazarcık ilçesinde 7.7 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiştir. Ayrıca Ekinözü ilçesi Merkezli saat 13.24’te 7.6 büyüklüğünde bir deprem daha meydana gelmiştir. Ayrıca şuan Türkiye Cumhuriyeti'nde yaşanmış en büyük deprem felaketidir, her iki depremden de etkilenen Kahramanmaraş çok ağır hasarlar almıştır. TSİ verilerine göre şehirde ölü sayısı 47975, yaralı sayısı ise 105505 olarak açıklanmıştır. Kahramanmaraş İstiklalspor futbol takımından 4 futbolcu hayatını kaybetmiştir. Bir Zamanlar Çukurova dizisinde oynayan Emel Atıcı, kızı ile enkaz altında kalarak hayatını kaybetmiştir. Üçüncü Lig'de mücadele eden Kahramanmaraşspor ligden çekilme kararı almıştır. SAKOM’dan alınan ilk bilgilere göre Kahramanmaraş’ta 191, Gaziantep’te 200, Şanlıurfa’da 27, Diyarbakır’da 41, Adana’da 43, Adıyaman’da 20, Osmaniye’de 131, Hatay’da 250 Kilis’te 13 ve Malatya’da 98 olmak üzere toplam 1014 kişi hayatını kaybetmiş; Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Adıyaman, Malatya, Osmaniye, Hatay ve Kilis’te 7003 kişi yaralanmıştır. Bölgede görevlendirilen toplam arama ve kurtarma personel sayısı 9698, görevlendirilen araç sayısı 216‘dır. İki Bin Sekiz Yüz Yirmi Dört Binanın Yıkıldığı İhbarı Alınmıştır. Genelkurmay Başkanlığı tarafından Altı adet A400M, Beş adet C130, Yedi adet C235 uçak ile İstanbul, Ankara ve İzmir’den bölgeye personel sevkiyatı planlanmış, Altı Adet uçak bölgeye ulaşmıştır. Malatya Şehrine Beş Yüz Türk Komandosu Ve Altı Yüz Adet Türk Askeri Gönderilmiştir. Jandarma Genel Komutanlığı Tarafından Adana Şehrine İki Yüz Adet Türk Askeri Gönderilmiştir. Kahramanmaraş’a Kayseri Valisi, Hatay Şehrine Mersin Valisi, Gaziantep Şehrine Mardin Valisi, Adıyaman Şehrine Tunceli Valisi, Osmaniye Şehrine Bingöl Valisi ve Malatya Şehrine De Sivas Valisi koordinasyon sağlamak üzere görevlendirilmiştir. Dışişleri Bakanlığı ile yapılan görüşmelerde ERCC üzerinden kentsel arama ve kurtarma alanında Uluslararası yardım çağrısında bulunulmuştur. Malatya ve Adana havalimanları Uluslararası Yardım Çağrısı için toplanma alanı olarak belirlenmiştir. Hollanda, Azerbaycan, İngiltere ve diğer birçok ülkeden İNSARAG Ağır Kentsel Arama Kurtarma Ekiplerinden yardım teklifi alınmıştır. Adana’dan Hatay Şehrine Dört Amerika Birleşik Devletleri helikopteri ile personel taşınması planlanmıştır. Azerbaycan Cumhuriyetinden Türkiye Cumhuriyetine Yüz Yetmiş Dokuz Arama Kurtarma Personeli Gönderilmiştir. İklim Kahramanmaraş şehrinde Akdeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu ayrı coğrafi bölgelerinin yaklaştığı alandaki iklim özellikleri görülür. Coğrafi konumun etkisisiyle üç farklı iklim tipi arasında bozulmuş Akdeniz iklimi vardır. Kahramanmaraş'ın merkezindeki iklimin tersine kuzeyde karasal iklim özellikleri hakimdir. Nüfus Güncel Nüfus Değerleri (TÜİK 06 Şubat 2023 verileri) Kahramanmaraş il nüfusu: 1.177.436 (2022 sonu). İlin yüzölçümü 14.519 km'dir. İlde km2'ye 81 kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: 193 kişi ile Dulkadiroğlu’dur) İlde yıllık nüfus artış oranı %0,52 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Onikişubat (% 1,28)- Ekinözü (-% 3,26) 6 Şubat 2023 Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 11 İlçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 710 mahalle bulunmaktadır. Ekonomi Sanayi küçükresim|200px|Termik Santral-Elbistan Kahramanmaraş, iki resmî ve iki de özel OSB'ye sahiptir. Özellikle tekstil ve iplik sanayiinde Türkiye ve Ortadoğu'da önde gelen bir merkez durumuna gelmiştir. Şehirdeki 5. OSB'nin yapımına karar verilmiş olup çalışmalar sürmektedir. Tomsuklu mevkiine yapılacak yeni OSB yaklaşık 25 bin dekar (dönüm) genişliğinde olacak ve bu büyüklüğü ile Türkiye'nin en büyük sanayi OSB'si olacaktır. Tarım Tarım faaliyetinde üretimde Türkiye’de Kahramanmaraş, 27. sıradadır. 350 metreden 3.000 metreye kadar arazinin yüksekliğe çıktığı şehirde çeşitliğe sebep olur. 375.309 hektar şehrin tarım alanı vardır. Tarıma ayrılan arazilerin %74’ünü tarlalar, diğer kısmını ise meyve, sebze bulunan ve nadasa bırakılan yerlerdir. Kahramanmaraş’ta tarıma elverişli arazi dağılımı ölçüsü %26’yı bulur. Şehirde ön plana çıkan ürünler; kırmızı biber, üzüm, ceviz, buğday, çerezlik ayçiçeği ve kayısıdır. Barajlar küçükresim|200px|Menzelet Baraj Gölü Sır Barajı(EÜAŞ SIR HES) Menzelet Barajı Kartalkaya Barajı Ayvalı Barajı Kılavuzlu Barajı Adatepe Barajı Kültür küçükresim|sol|200px|Maraş'ın Seyir Tepesinden görünümü Kahramanmaraş sınırları içerisindeki Uludaz Tepesi Türkiye'de en çok uğurböceği kolonisini barındırmaktadır. Bu bölgede 2007 yılından beri amatör dağcılar ve profesyonel dağcılık kulüpleri tarafından ve belediyenin desteği ile Uludaz Uğur Böcekleri Festivali düzenlenmektedir. Kahramanmaraş'ta Kütüphaneler, Büyükşehir Belediyesi, Üniversiteler ve Turizm ve Kültür Bakanlığı'na ait olmak üzere ayrılmıştır. Mutfak En çok bilineni dondurmasıdır. Dondurmasının yanı sıra biberi, ezmesi, tarhanası, kurabiyesi, çemeni, çöreği ve köpük sucuğu da Kahramanmaraş'ta sıkça tüketilen lezzetler olup hediyelik olarak il dışına götürülmektedir. Kahramanmaraş Coğrafi İşaretleri Kahramanmaraş'ın coğrafi işarete sahip kendine ait çeşitli ürünleri vardır. Bunların başında dünyaca ünlü dondurması gelmektedir. Bunun yanında Maraş Burma Bileziği, Maraş Çöreği, Maraş Biberi, Maraş Tarhanası, Andırın Tirşiği, Kahramanmaraş Hartlap Bıçağı, Kahramanmaraş Oyma Ceviz Sandığı, Kahramanmaraş Yemenisi, Çağlayancerit Cevizi, Maraş File Nakışı, Maraş Sumak Ekşisi Akıtı, Maraş Parmak/Sıkma Peyniri, Maraş İşi/Maraş Sim Sırma, Afşin Koçovası Sarımsağı, Ravanda Şerbeti, Maraş Kelle Paçası, Maraş Camekanı, Maraş Rahlesi, Güllü Motifi” olmak üzere yaklaşık yirmiden fazla ürün de coğrafi işarete sahiptir. Kahramanmaraş Konakları küçükresim|Kahramanmaraş KonaklarıTürk mimarisinin bir parçası olan geleneksel Türk evleri de Kahramanmaraş kültürünün önemli bir parçasını oluşturur. Yüksek duvarlara, enikli kapılara, süslü çeşmelere sahip bu konaklar şehrin çeşitli mahallerinde hâlâ varlıklarını sürdürmektedirler. Estetik ve işçilik açısından zarif bir görünüme sahip olan Kahramanmaraş konakları temelde yapı malzemesi olarak toprak ve ağaca dayanır. Son yıllarda artan ilginin neticesinde, bazı konaklar restore edilerek restoran, müze gibi çeşitli vazifelerle halka açılmıştır. Bu kapsamda Dedeoğlu Konakları, Kocabaşlar Konağı, Mahmut Arif-i Paşa Konağı, Deli Gönül Konağı gibi birçok konak ziyarete açıktır. Edebiyat küçükresim|sol|200px|Birkaç Yazar ve Şair Kahramanmaraş, yüzyıllar boyu önemli şairler yetiştirmiş ve edebiyatımıza en çok katkıda bulunmuş illerden biridir. Hâlen şiirin ve şairlerin başkenti olarak anılmaktadır. Son yıllarda Kahramanmaraş'ta başlayan Şiir Festivallerinde ünlü şair ve yazarlar şiir dinletileri sunmakta, vefat etmiş olan Kahramanmaraşlı şairler anılmaktadır. Son olarak TRT'de iki sezon yayınlanmış Yedi Güzel Adam adlı dizi TRT'nin ve Kahramanmaraş milletvekillerinin de desteğiyle Kahramanmaraşta çekilmiştir. Dizi, aynı yıllarda Maraş Lisesinde okumuş olan ve Türk edebiyatının 1960-80'li yıllarına damga vurmuş yedi şair ve yazarı anlatmaktadır. Şehirde Yedi Güzel Adam Edebiyat Müzesi de bulunmaktadır. Ağız Türkçenin Kahramanmaraş ilinde kullanılan şivesinin Batı Anadolu ağızları içindeki konumu Prof. Dr. Leyla Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması (Türk Dil Kurumu yayınları: 630, Ankara 1996) adlı çalışmasına göre, iki ayrı grupta yer alır: Turizm küçükresim|200px|Ulucami Minare Kahramanmaraş, coğrafi konumu nedeniyle değişik bir turizm yapısına sahiptir. Germenicia Mozaikleri, Ashab-ı Kehf, Başkonuş Yaylası, Dünya’da Maraş usulü Dondurma ile yerli ve yabancı turistlerin şehre gelmesine sebep olur. küçükresim|200px|Yeşilgöz Büyük parklar ve Doğal Mekanlar Başkonuş Yaylası Menzelet Mesire Alanı Alpaslan Türkeş Mesire Alanı Yavşan Yaylası Aslanbey Mesire Alanı Kapıçam Tabiat Parkı Aliyaizzetbegoviç Parkı Kılavuzlu Mesire Alanı Dulkadiroğulları Doğal Yaşam Parkı Muhsinyazıcıoğlu Parkı Önemli mekânlar küçükresim|sol|200px|Taş Medrese ve Türbe Camiler Mescitler. Kahramanmaraş’ta aslı gibi olmasa hakiki minareleriyle cami ve mescitler bulunmaktadır. Ulucami, 1442 yılında yapımına Dulkadırlıoğlu Beyi Süleyman tarafından yaptırılmıştır. Haznedarlı Camii. Dulkadıroğlu Beyi Alâüddevle’nin hazinedarının tarafından 1500’lü yılların sonlarında inşa edilmiştir. Hatuniye (Şems Hatun) Camii. Şems Hatun tarafından inşa ettirilmiştir. Taşmedrese Mescidi. Dulkadıroğlu Beyi Alâüddevle yaptırmıştır. İklime Hatun (Üdürgücü) Mescidi. Şâhruh Bey’in kızı İklime Hatun 1547 yılında yaptırmıştır. Kahramanmaraş’ta Osmanlı dönemine ait eserler olarak Îsâ Divanlı Camii, Şekerli Camii, Şeyh Camii, Şâzî Bey Camii, Nakıp Camii, Küçük Çavuşlu olarak bilinen Restebâiye Camii, Nuh Camii, Begdûtiye (Çınaraltı) Camii ilk sırayı alır. Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde Divanlı Camii, Beyazıtlı Camii, Sarayaltı Camii, Acemli (Şehid Evliya) Camii’leri yapılmıştır. Abdülhaminhan Camii yeni dönemde yapılan eserlerdendir. Yönetim İlçeler Afşin Andırın Çağlayancerit Dulkadiroğlu Ekinözü Elbistan Göksun Nurhak Onikişubat Pazarcık Türkoğlu Merkezi yönetim Büyükşehir illerinde Merkezi yönetim Vali, İl Müdürleri ve İl Danışma Kurulundan oluşur. Kahramanmaraş, bir büyükşehirdir. Bu özelliğine göre yönetimi belirlenmiştir. Protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisi’ne devretmiş ve kaldırılmıştır. Kahramanmaraş Valisi 1964-Erzurum doğumlu Mükerrem ÜNLÜER, Ağustos 2023/376 sayılı kararla Merkez Valisi iken atanmıştır. Vali ve Kaymakamlara ait bilgiler Kahramanmaraş'ın ilçeleri sayfasında gösterilmiştir. Yerel yönetim Büyükşehir Belediyelerinde Yerel yönetim, Büyükşehir Belediye Başkanı, Büyükşehir Belediye Meclisi ve Büyükşehir Belediye Encümeni'nden oluşur. Yerel yönetimi temsil eden Büyükşehir Belediye Başkanı, ildeki tüm seçmenlerin oy çokluğu ile seçilir. Yerel seçimlerde İlçe Belediye Başkanı ve İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanılarak ilçelerin belediye meclisleri oluşur. İlçe Belediye meclislerinden alınan üyelerle (başkan kontenjanı, ilçe nüfusu ve parti oy oranına göre) de Büyükşehir Belediye Meclisi oluşur. Bu mecliste ilçe belediye başkanları da yer alır. Meclisin başkanı Büyükşehir Belediye Başkanı'dır. Büyükşehir belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında, belediye meclisinin kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği beş üye ile biri genel sekreter, biri malî hizmetler birim amiri olmak üzere belediye başkanının her yıl birim amirleri arasından seçeceği beş üyeden oluşur. (5216 saylı kanun 16.madde) Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisi’ne devretmiş ve kaldırılmıştır. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanı, 1965-Göksun doğumlu Hayrettin Güngör (AK PARTİ), 31 Mart 2019 seçimlerinde %67,60 oy oranıyla seçilmiştir İlçe belediyeleri, 2019 Türkiye yerel seçimleri'ne göre, üç değişik parti tarafından yönetilmektedir. Bu ilçelerden 9'u AK PARTİ, 1'i CHP ve 1'i MHP'li belediye başkanıdır. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Meclisi üye sayısı 61’dir (Büyükşehir Belediye Başkanı, 11 ilçe belediye başkanı ve 49 üye) Bunların 51’i AK PARTİ, 4'ü CHP, 3’ü, MHP ve 3'ü İYİ P.'dir Altyapı Ulaşım küçükresim|200px|Kahramanmaraş şehir merkezi Kahramanmaraş Akdeniz Bölgesinin doğusunda bulunmakta ve hem kara hem de demir yolu ulaşımında güneyden ve Akdeniz'den gelen yolları doğuya ve kuzeye bağlayan önemli bir noktadır. Birçok ilden otobüs seferlerinin bulunduğu otobüs terminali kent merkezindedir.Yeni otobüs terminali kent merkezine 4 Km uzaklıktadır. Kahramanmaraş tren istasyonu ile demiryolu ulaşımı sağlanmaktadır. Türk Hava Yolları İstanbul (Atatürk Havalimanı) - Kahramanmaraş arasında haftanın her günü direkt karşılıklı günlük 2 sefer haftada 14 sefer düzenlemektedir.THY ile birlikte PEGASUS havayolları da haftanın 4 günü İstanbul (Sabiha Gökçen Havalimanı) - Kahramanmaraş arasında karşılıklı sefer düzenlemektedir. Ayrıca Anadolu Jet ile Ankara-Kahramanmaraş arasında haftanın her günü direkt karşılıklı seferler ile havayolu ulaşımı sağlanmaktadır. Konum Konum bilgileri tablosu Spor küçükresim|Kahramanmaras onikisubat serintepe mah batipark spor 2018-2019 sezonu sonunda, Kahramanmaraşspor A.Ş. 2. Ligi 14. sırada tamamladı. Futbol BAL'da 1920 Maraşspor ve Elbistan Bld.spor yer aldılar. Voleybol erkekler 2. ligde 1920 Maraşspor 1. lige çıkarken, K.maraş 15 Temmuz SK ligden ihraç edildi. Futbol kadınlar liginde K.maraş Anadolu GS, grup 1.'si olmasına rağmen, play-off'ta başarılı olamadı. Ziraat Türkiye Kupası'nda Kahramanmaraşspor, 5. turda Alanyaspor'a elendi. Önemli spor tesisleri: 12 Şubat Stadyumu (14.600), Osman Sayın Spor Salonu (1.000), Batıpark Karakucak Güreş Sahası (2.500), 12 Şubat Yüzme Havuzu (750). Kaynakça Dış bağlantılar T.C. Kahramanmaraş Valiliği Kategori:TBMM tarafından unvan verilen iller Kategori:Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası sahipleri

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Kahramanmaraş (il)

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi