Karakale, Çıldır

[bullvar_katip]

Karakale, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı bir köydür. Tarihçe Karakale veya Kara Kala, bu köyün Türkçe kaynaklardaki en eski adıdır. Nitekim Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı ve 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde "Kara Kala" (قرە قلعە) olarak geçer. Aynı defterde geçen Ağça Kala'nın Gürcüce Tetrtsihe'den çevrilmiş olması gibi, bu yer adının da "Şavtsihe"den (შავციხე) Türkçeye uyarlandığı tahmin edilmektedir. Nitekim aynı defterde Ardahan-i Büzürg livasının Meşe nahiyesine bağlı bir köy, Gürcüce yazılışına uygun biçimde "Şavsihe" (شاوسخی) olarak kaydedilmiştir. Köyün adı 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de "Kara Kala" (قرە قلعە) biçiminde geçer. Kara Kala, orta çağda Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan tarihsel Çrdili'de yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında bu bölgeyi ve köyü Gürcülerden ele geçirmiştir. 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterinde, Gürcistan Vilayeti içinde Çıldır livasının Canbaz nahiyesine bağlıydı. Nüfusu 20 Hristiyan haneden oluşuyordu. İspenç vergisi vermekle yükümlü bu hanelerin reisleri Zesela, Maharebel, Gogiça, Simon, Davit, Basila, Elisa, Parsadan, Badura, Mindoda gibi Gürcü adları taşıyordu. Bu deftere göre köyde buğday, arpa, çavdar, keten tohumu tarımı ve arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu. Osmanlı Devleti, Doksanüç Harbi'nin ardından imzalanan Berlin Antlaşması'yla Ardahan bölgesini Rusya'ya bırakınca, Kara Kala da Osmanlı egemenlik alanının dışında kaldı. Rus idaresinin 1886 yılında yaptığı nüfus tespitinde Karakala (Каракала) adıyla kaydedilmiş olan köy, Ardahan sancağının Çıldır kazasına (uçastok) bağlıydı. Köyün nüfusu, "Karapapak" olarak kaydedilmiş olan 224 kişiden oluşuyordu. 1595 tarihli nüfusla kıyaslandığında köyün demografik yapısının tamamen değiştiği görülmektedir. Karakala, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre fiilen Ermenistan'ın sınırları içinde kaldı. 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Karakala Türkiye'ye bırakıldı. Karakale köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Kara Kala" (قرە قلعە) olarak geçen köy, Kars vilayetinin Çıldır kazasının merkez nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında köy, "Karakala" adıyla aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 425 kişiden oluşuyordu. 1965 genel nüfus sayımında köyün adı "Karakale" biçiminde yazılmıştır. Bu sırada köyün nüfusu 765 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 189 kişi okuma yazma biliyordu. Coğrafya Köy, Ardahan il merkezine 63km, Çıldır ilçe merkezine 21km uzaklıktadır. Nüfus Kaynakça Dış bağlantılar Kategori:Çıldır belde ve köyleri