Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri

[bullvar_katip]

Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri, 7 Haziran 2015'te yapılan genel seçimlerden sonra yapılan erken genel seçimlerdir. Anayasanın 77. maddesi gereği, seçimin olağan olarak Haziran 2019'da yapılması gerekmekteydi. Seçimden birinci parti olarak çıkan AKP'nin koalisyon kurma çabaları sonuç vermemesi üzerine, teamüller gereği hükümeti kurma görevini seçimde ikinci en fazla oyu alan parti olan CHP'ye vermesi gerekirken,güvenoyu alabilecek bir hükûmetin kurulamayacağını ileri süren Cumhurbaşkanı Erdoğan erken seçim kararı almış, CHP de bu karara itiraz etmemiştir.Sonrasında YSK seçim tarihi olarak 1 Kasım 2015'i belirlemiştir. Arka plan 7 Haziran 2015 seçimlerinde, 2002 Türkiye genel seçimlerinden bu yana ilk defa bir parti tek başına iktidar olamadı. Bu hemen seçim ertesinde erken seçim senaryolarının anılmasına neden oldu. Devlet Bahçeli, hemen seçim sonrasında erken seçim olasılığından bahsetti, daha sonra da erken seçim için 15 Kasım tarihini verdi. AK Parti lideri ve Başbakan Davutoğlu, muhtemel koalisyon senaryoları için Cumhuriyet Halk Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi ve Halkların Demokratik Partisi liderleriyle görüşme yaptıktan sonra yalnızca AK Parti-Cumhuriyet Halk Partisi koalisyonu için "istikşafi" ön görüşmelere başlandı. Son olarak, 13 Ağustos'ta AK Parti-CHP arasındaki koalisyon görüşmelerinin bir sonuca ulaşmadığının duyurulmasıyla, erken seçim yapılması Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından tek ihtimal olarak nitelendirildi. Cumhurbaşkanının, dönemin anayasasının 116. maddesi uyarınca, yeni seçilen Türkiye Büyük Millet Meclisinde Başkanlık Divanı seçiminden sonra yine 45 gün içinde Bakanlar Kurulu'nun kurulamaması hâlinde erken seçim kararı alma hakkı mevcuttu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 24 Ağustos 2015'te bu süre dolduğunda erken seçim kararı almayı planladığını 21 Ağustos'ta açıkladı. YSK da, erken seçim kararı alınması hâlinde yasadaki 90 günlük süreyi 30 gün kısaltma yetkisinin bulunduğuna karar vererek, karar alınması durumunda seçimlerin 1 Kasım'da yapılmasının mümkün olduğunu duyurdu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 24 Ağustos 2015'te anayasa gereği, Meclis Başkanı İsmet Yılmaz'ı kabul etti ve seçimin yenilenmesi kararını aldı. Karar aynı gün Resmî Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlandı. Ertesi gün, YSK seçim tarihini 1 Kasım 2015 olarak açıkladı. Seçim çevreleri İllerin çıkardığı milletvekili sayıları aşağıdaki gibidir: Seçime katılan partiler ve adaylar Yüksek Seçim Kurulu, 28 Ağustos 2015 tarihinde yapılan açıklama ile Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'ne katılma yeterliliğini taşıyan 29 partinin katılabileceğini bildirmiştir. 9 Eylül 2015 tarihinde Anadolu Partisi seçimlere katılmama kararı almıştır. 13 Eylül 2015 tarihinde Yüksek Seçim Kurulu seçime katılabilecek siyasi partilerin oy pusulasındaki yerlerini belirlemiştir. Demokratik Gelişim Partisi, Emek Partisi ve Özgürlük ve Dayanışma Partisi aldıkları seçime katılmama kararını Yüksek Seçim Kurulu'na bildirmiştir. Demokratik Gelişim Partisi'nin seçime katılmama kararının, parti tüzüğü uyarınca yetkili organlar tarafından alınmadığından bu partiye de kura çekiminde yer verildiği belirtilmiştir. Anadolu Partisi seçime katılmama kararı almasına rağmen, Yüksek Seçim Kurulu partiye oy pusulasında yer vermiştir. Teşkilatlanmasını tamamlayamayan Toplumsal Uzlaşma Reform ve Kalkınma Partisi ve Merkez Parti YSK tarafından seçime katılma izni alamamıştır. Alınan kararlar sonucu seçime katılacak siyasi parti sayısı 16'ya düşmüştür. Seçimden bir hafta önce, 25 Ekim 2015'te ölmüştür. Anketler Bu seçimlerde pek çok kamuoyu araştırma şirketi, Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri'nin aksine isabetli sonuç elde edememiştir. En yakın anket A&G araştırma şirketine aittir. Sonuçlar YSK kesin seçim sonuçlarını 12 Kasım'da açıklamıştır. İllere göre sonuçlar } YSK'nın duyurduğu kesin sonuçların illere göre dağılımı şöyledir (yurt dışı ve gümrük oyları illere dağıtılmıştır): Yurt dışı ve gümrük sonuçları küçükresim|upright=1.5|Yurt dışı seçim sonucu. Yurt dışı oylarında ülkelere göre en çok oyu alan parti şöyledir: | colwidth=2em | | style="vertical-align:top" | | colwidth=2em | | style="vertical-align:top" | | colwidth=2em | | style="vertical-align:top" | |} Milletvekili dağılımı [[Dosyaarliament of Turkey June 2015.svg|upright=1.07|thumbnail|sağ|Seçim öncesinde (25. dönem) sandalye dağlımı]] [[Dosyaarliament of Turkey November 2015.svg|upright=1.07|thumbnail|sağ|Seçim sonrasında (26. dönem) sandalye dağlımı]] küçükresim|upright=1.58|illere göre milletvekili sayıları haritası. Aşağıdaki tabloda, Haziran 2015 seçimlerinde seçilen 25. dönem TBMM'nin milletvekili dağılımı, seçimlerin hemen öncesindeki 25. dönem TBMM'nin milletvekili dağılımı ve yeni seçilen 26. dönem TBMM'nin milletvekili dağılımı verilmiştir. Kaynakça