Kaynak, Şenkaya

[bullvar_katip]

Kaynak, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir mahalledir. Tarihçe Kaynak köyünün eski adı Çermik veya Çermük'tür. Nitekim 1595 tarihli Osmanlıca tahrir defterinde Çermük/Çermik (چرمك) olarak geçer. Bu yer adı kaplıca anlamına gelen Türkçe "Çermik" veya "kara dam" anlamına gelen Gürcüce "Çermuki"den (ჭერმუქი) geliyor olabilir. Çermik köyü, orta çağda Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Köyün sınırları içindeki megalit yapı kalıntıları Çermik'in eski bir yerleşim olduğunu göstermektedir. Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Kaynak köyünün yaylasında tespit edilmiş olan yıkık kilise bu dönemden kalmış olabilir. Çermük veya Çermik köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre Osmanlı idaresinde Çermik köyü, Gürcistan Vilayeti olarak adlandırılan idari birimde, Oltu livasının Bardız nahiyesine bağlıydı. Bu deftere sonradan eklenmiş olan köyün hane sayısından söz edilmemiştir. Ancak 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterinde Çermük'te 11 Hristiyan hane kaydedilmiştir. Çermik köyü, Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında da Oltu sancağının Bardız nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 13 haneden oluşuyordu. Bu sırada köyde 35 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Çermik köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 70 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Çermik köyü, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Çarlık Rusya'sına bırakıldı. Rus idaresinde Çermük (Чермукъ) biçiminde kaydedilmiş olan köy Oltu sancağının Oltu kazasına bağlıydı. 1886 nüfus sayımında köydeki 50 hanede, 161'i erkek ve 144'ü kadın olmak üzere 305 kişi yaşıyordu. Nüfusun tamamı Rumlardan oluşuyordu. Çermik köyünün nüfusu 1896 yılında 462 kişi, 1906 yılında ise 667 kişi olarak tespit edilmiştir. Kısa sürede nüfusun iki katından fazla artmış olması, Rus idaresinin köye yeni nüfus yerleştirdiğini göstermektedir. Günümüzde camiye çevrilmiş olan Çermik Rum Ortodoks Kilisesi'nin de 19. yüzyılın son çeyreğinde veya 20. yüzyılın başlarında inşa edildiği tahmin edilmektedir. Köyün yaylasında ayrıca Rumlardan kalma harabe evler ile Rumca yazıları olan mezar taşları bulunmaktadır. Çermik 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de Çermik (چرمیك) adıyla Kars vilayetinin Sarıkamış kazasının Bardız nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahip olan köyün nüfusu 306 kişiden oluşuyordu. Ancak bu tarihten çok önce köydeki Rum nüfus göç etmiş bulunuyordu. 1946 yılında Şenkaya kazası kurulunca, Bardız nahiyesi ve Çermik köyü bu ilçeye bağlandı. Çermük veya Çermik köyünün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Kaynak olarak değiştirilmiştir. Kaynak köyünde 1965 yılında 572 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 329 kişi okuma yazma biliyordu. Coğrafya Erzurum il merkezine 139km, Şenkaya ilçe merkezine 48km uzaklıktadır. Nüfus Kaynakça Dış bağlantılar Mahallenin Web Sitesi Kategori:Şenkaya'nın mahalleleri