Kerecî

[bullvar_katip]

El-Kereci veya Ebu Bekir bin Muhammed bin el Hüseyin el-Kereci (Arapça; الكرخي , d. 953 - ö.1029) Cebir'i Geometrik işlemlerin sırılarından kurtararak, günümüz matematiğinde kullanılan Cebir'in çekirdek yapısını oluşturan 10. yüzyıl İran'lı Müslüman Matematikçi ve mühendisidir. Üç büyük çalışması Al-Badi' fi'l-hisab (Hesaptaki Hariküladelik), Al-Fakhri fi'l-jabr wa'l-muqabala (Cebir'deki Olağanüstülük) ve Al-Kafi fi'l-hisab (Hesaptaki Yeterlilik)'tır. Bağdat'ın bir banliyösü olan Karkh doğumlu olduğu rivayet edilir. Kesin olan ise hayatınının büyük bölümünü Bağdat'ta geçirmiştir. Arapça orijinal metinlerinin kaybolmuş olması nedeniyle, El-Karaji'nin adının El-Karkhī olabileceği düşünülmektedir. Bilime Katkıları Üstün yetenekli bir mühendis ve matematikçi olan El-Karaji'nin en büyük katkısı, bir n tam sayısı için, şeklinde verilen bir polinomun, şeklinde formülüze edilebilen Binom Katsayıları'nın tablosu olmuştur. El-Karaji, Binom Açılımı ve Pascal Üçgeni'ni Matematiksel Tümevarım metodu kullanarak ispatlamıştır. Bu ispat, Milattan sonra 1000'li yıllarda El-Fakhri tarafından ortaya konacak olan ardışık bir dizilim için yapılan en eski ispatlardan biridir. Cebir'e yaptığı büyük katkıları dışında El-Karaji'nin, geometrinin de çeşitli alanlarında çalışmaları olmuştur. "Bina ve Yapıların Ölçümü ve Dengesi" kitabında nokta, doğru, düzlem, uzay ve açıyı tanımlamıştır. Bağdat Yönetimi altında yaptığı resmi çalışması "Hesaptaki Yeterlilik" Bağdat'ta memurlar için bir ders kitabı niteliğindeydi. Kitapta; tam sayılar ve kesirli sayıların kareköklerinin alınması ve alan ve hacim hesaplamları yer alıyordu. Ayrıca bakınız Binom açılımı Pascal üçgeni Ömer Hayyam Kaynakça Encyclopedia Britannica Online. History of the Arabs (Tenth Edition), Phillip K. Hitti Kategori:953 doğumlular Kategori:1029 yılında ölenler Kategori:10. yüzyıl matematikçileri Kategori:11. yüzyıl matematikçileri Kategori:Fars matematikçiler Kategori:Orta Çağ Müslüman matematikçileri