Kırıkkale (il)

bullvar_katip · 21 Mayıs 2024

Kırıkkale, Türkiye Cumhuriyeti'nin İç Anadolu Bölgesinde yer alan ilidir. Şehrin adını nereden aldığına dair kesin bir bilgi yoktur. Kırıkköyü ile kentin merkezinde bulunan Kaletepe'nin kısaltılarak birleştirilmesinden ortaya çıktığı söylenir. Bu ismin halk tarafından yakıştırıldığı kanaati yaygın olmakla beraber bölgenin ismi Osmanlı arşiv belgelerinde "Kırıkkal" şeklinde geçmektedir. Kırıkkale, 1989 senesinden önce başkent Ankara'ya bağlı bir ilçe iken 21 Haziran 1989 târih ve 3578 sayılı yasa gereğince dönemin başbakanı Turgut Özal tarafından yapılan törenle il olmuştur. İlk vâlisi Fikret Güven, 17 Ağustos 1989 târihinde yapılan törenle il vâliliği görevine başlamıştır. 04 Şubat 2021 TÜİK verilerine göre 9 İlçe, 11 belediye, bu belediyelerde 88 mahalle, ayrıca 185 köy bulunmaktadır. Ekonomi Türkiye Cumhuriyeti'nin önemli sanayi merkezlerinden birisi olan Kırıkkale, bünyesinde bulundurduğu önemli sanayi kuruluşlarıyla savunma ve petro-kimya sanayi faaliyetleri can damarı durumdadır. Önemli sanayi kuruluşları: Tüpraş Orta Anadolu Rafinerisi MKE Ağır Silah Fabrikası Müdürlüğü MKE Çelik Fabrikası Müdürlüğü MKE Silah Fabrikası Müdürlüğü MKE Mühimmat Fabrikası Müdürlüğü MKE Barut Fabrikası Müdürlüğü MKE Pirinç Fabrikası Müdürlüğü MKE Kırıkkale Hurda Müdürlüğü Kırdemir Kırıkkale Demir Çelik Fabrikası Coğrafya İlin kuzeyinde Çamlıca, Karakaya ve Kırıkkale tepeleri bulunur. Topraklarının denizden ortalama yüksekliği 700 m. olup kuzeybatıdan güneydoğuya doğru Koçu Dağı uzanmaktadır. Bu dağ, 4×7km boyutlarındadır. Yığlıtepe, deniz seviyesinin 1278 m. üstündedir. Güney-güneydoğuda Denek Dağ Sırası bulunmaktadır. Bu dağ sırası Çoruhözü Vâdisi'nin güneyinde uzanmaktadır. İl yüzölçümünün küçük bir bölümünü ovalar oluşturur. Kuzeydeki Çamlıca ve Karakaya tepeleriyle güneydeki Denek Dağı’nın arasında Kırıkkale Ovası uzanmaktadır. Kırıkkale ilinde yerleşimin önemli bölümü buradadır. Ovanın en geniş yeri, Çoruhözü Deresi’nin Kızılırmak’a aktığı noktadır. İl sınırları içerisindeki yaylalar, deniz seviyesinin 1200–1600 m üzerindedir. [[Dosya

elice Irmak valey near Yeni Yapan.jpg|küçükresim|sağ|250px|Yeni Yapan yakınlarında Delice ırmağı yaylası.]] Su kaynakları Şehrin en önemli akarsuyu Kızılırmak'tır. 94km'lik bir bölüm şehir sınırları içinde yer alır. Kentin güney ve batısından geçer. Kent, Kızılırmak'la yerleşim olarak birleşmiş durumdadır. Kızılırmak, Yeşil Vadi Projesi'yle koruma altına alınmıştır. Kapulukaya Hidroelektrik Santrali bu ırmak üzerinde kurulmuş olup faaliyetlerini sürdürmektedir. Şehirde Sulakyurt-Danacı Göleti'yle Ahılı deresi üzerinde sulama amaçlı bir gölet vardır. Enerji amaçlı kullanılan Kapulukaya Barajı'nın ardında suların birikmesiyle oluşmuş -isimsiz- yapay bir göl bulunur. Şehirdeki küçük akarsular Çoruhözü: İzzettin-Balışeyh arasında demiryoluna paralel olarak merkezden geçer ve Kızılırmak'a karışır. Derenin aktığı yerlerde su, tarımsal sulamada kullanılır. Okun Deresi : Elmadağ'ın güneyinde akan suların oluşturduğu Balaban ve Sarılıöz çaylarının Kılıçlar Köyü'nde birleşmesinden oluşur ve Kızılırmak'a karışır. Delice Irmağı : Delice ilçesi ile Çorum toprakları arasında akar. Bozköy ovasını sular ve Kızılırmak'a karışır. Irmağın il sınırlarındaki uzunluğu 54km'dir. Coğrafi Yapısı Coğrafi Konumu İç Anadolu Bölgesi'nde Orta Kızılırmak Bölümü'nde yer alan Kırıkkale, doğuda Çorum, Yozgat, güneyde Kırşehir, batıda Ankara, kuzeyde Çankırı illeri ile komşudur. İklim Bilgileri Yönetim İllerde protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Büyükşehir dışındaki illerde yerel yönetim, şehirler düzeyindedir. Belediye Başkanı, belediye sınırları içinde kalan seçmenin oy çokluğu ile seçilir. Ayni seçmen İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanarak ilçelerin belediye meclislerini oluşturur. İldeki bütün seçmenler ayrıca il genel meclisi için de oy kullanarak, İl Genel Meclisinin oluşumunu sağlarlar. İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için yapılan seçimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye başkanlığı seçiminde ise çoğunluk sistemi uygulanır İl genel meclisi ve belediye meclisi üye sayıları ilçe nüfusuna göre, kontenjandan kalan sayıların partilere dağılımı ise D'Hondt Sistemine göre belirlenir (Kanun:2972-Madde:23) İl Genel Meclisi, İl Özel İdaresinin karar organıdır, başkanını üyeleri arasından gizli oyla seçer. Ayrıca, İl Genel Meclisi kendi içinden gizli oyla bir yıl görev yapacak 5 kişilik İl Encümenini seçer. Merkezi yönetim, Vali ve İl Müdürlerinden oluşur. İl Özel İdaresi (İl Genel Meclisi ve İl Encümeni) seçilmişlerden oluşur, ancak Vali başkanlığında görev yapar. Yerel yönetim ise belediye başkanları ve belediye meclislerinden oluşur. Kırıkkale Valisi,1975-Safranbolu doğumlu Mehmet MAKAS’dır. Ağustos 2023/376 nolu kararnameyle, Erzincan Valisi iken atanmıştır. Kırıkkale Belediye Başkanı, 1969-Kırıkkale doğumlu Mehmet Saygılı(AK PARTİ), 31 Mart 2019 seçimlerinde %42,02 oy oranıyla seçilmiştir. 2019 Türkiye yerel seçimleri sonuçlarına göre Kırıkkale İl Genel Meclisi üye sayısı, 13 AK PARTİ, 8 MHP, 1 CHP ve 1 İYİ P. olmak üzere 23’dür. Kırıkkale Belediye meclisi ise 16 AK PARTİ, 7 MHP ve 8 İYİ P. olmak üzere 31 üyeden oluşur. 2018 Genel seçimleri sonucu, Kırıkkale'yi temsilen TBMM'e AKP'den 1 milletvekili (Ramazan Can), CHP'den 1 milletvekili (Ahmet Önal), MHP'den 1 milletvekili (Halil Öztürk) seçilmiştir. Nüfus Güncel Nüfus Değerleri (TÜİK 6 Şubat 2023 verileri ) Kırıkkale ili nüfusu: 277.046'dır. Bu nüfusun % 90,02'i şehirlerde yaşamaktadır (2022 sonu). İlin yüzölçümü 4.791 km'dir. İlde km'ye 58 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkezde 449’dur.) İlde yıllık nüfus artış oranı % 0,39 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Delice (% 11,21)- Sulakyurt (-% 1,72) 06 Şubat 2023 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 9 İlçe, 11 belediye, bu belediyelerde 88 mahalle ve ayrıca 185 köy vardır. İlin yıllara göre nüfusları Kültür Silâh Müzesi Silâh-San bünyesinde kurulmuştur. 1991 yılında gerekli işlemleri yapıldıktan sonra faaliyete geçirilmiştir. 15 ve 20. yüzyıllar arasında Osmanlı ve Avrupa ülkelerine ait silâhlar Tophane'den, Anadolu'nun çeşitli yerlerinden ve askerî fabrikalardan toplanarak teknik ve tarîhi özellikleri tespit edildikten sonra müze hâline getirilen, Silah Fabrikası'nın büyük salonunda gösterime açılmıştır. İdari yapı Kırıkkale, 9 ilçe (merkez dahil), 11 belde ve 185 köy ile tipik bir Orta Anadolu ilidir. İlde 20 belediye teşkilatı mevcuttur. Bunlardan 1’i İl belediyesi, 8’i ilçe belediyesi, 11’ü ise belde belediyesidir. Ayrıca 13 mahalli idare birliği bulunmaktadır. Ulaşım Kırıkkale'nin bazı önemli merkezlere uzaklığı şöyledir, Konum Spor 2018-2019 Sezonu sonunda, Kırıkkale Büyük Anadoluspor, Bölgesel Amatör Lig (BAL)'da grubunu 3.sırada tamamlamıştır. 2019-2020 futbol sezonunda grubunda şampiyon olan Kırıkkale Büyük Anadoluspor, 3. lige çıkmıştır. 2019-2020 sezonu sonunda Kırıkkale Büyük Anadoluspor, Voleybol bölgesel ligine bir takımı katılmıştır. Ziraat Türkiye Kupası 'nda Kırıkkale Büyük Anadoluspor, 1.turda Yeni Amasyaspor 'a elenmiştir. Önemli spor tesisleri: Başpınar Stadyumu (16.000), Fikret Karabudak Stadyumu (5.402), Başpınar Spor Salonu (2.500), Olimpik Yüzme Havuzu (1.000) dur. Kardeş şehirler Yoktur. Ayrıca bakınız Kırıkkale'nin ilçeleri Kırıkkale ilindeki yerleşim yerleri listesi Kaynakça Dış bağlantılar Kırıkkale Vâliliği Kırıkkale Belediyesi Kırıkkale İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Kırıkkale (il)

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi