Klaskuri Kilisesi

[bullvar_katip]

Klaskuri Kilisesi (Gürcüce: ქლასკურის ეკლესია; okunuşu: "klask'uris eklesia"), tarihsel Klarceti bölgesinde Orta Çağdan inşa edilmiş olan Gürcü kilisesidir. Günümüzde Artvin ininin Borçka ilçesine bağlı ve eski adı Klaskuri olan Aralık köyündedir. Günümüzde harabe halde olan kilise, Gürcü mimarisi üzerine çalışmalarıyla tanınan Fahriye Bayram ve Turgay Yazar tarafından 2009 yılında tanımlanmıştır. Bununla birlikte, 19. yüzyılın son çeyreğinde Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze de bu kiliseden söz etmiştir. Tarihçe Klaskuri Kilisesi'nin bulunduğu köy, günümüzde Aşağı Klaskuri olarak da anılmaktadır. Klaskuri köyünün adı 1925 yılında Aralık olarak değiştirilmiştir. Ancak Aralık köyünün yukarı kısmı 1956 yılında Atanoğlu adıyla ayrı bir köy haline getirilmiştir. Bunun ardından Aralık köyü Aşağı Klaskuri, Atanoğlu köyü de Yukarı Klaskuri olarak anılmıştır. Aralık köyünde kalan Klaskuri Kilisesi, bugün Aşağı Klaskuri Kilisesi olarak da adlandırılmaktadır. Klaskuri Kilisesi'nin yapım tarihi bilinmemektedir. Ancak yapısal özellikleri açısından, geç Orta Çağda, ancak 16. yüzyılın ilk yarından başlayan Osmanlı egemenliğinden önce inşa edildiği tahmin edilmektedir. Rus idaresi sırasında, 1890'ların başında Klarceti bölgesini gezen Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze, Klaskuri köyünün bulunduğu vadinin sonunda, Çoruh Nehri kıyısında bulunan tepenin üzerindeki bu küçük kiliseden ayakta durduğunu yazmıştır. Bu tespit, bugün harabe halde olan kilisenin daha sonra yıkıldığını göstermesi açısından önemlidir. Mimari Bir şapel olarak nitelenen Klaskuri Kilisesi, Çoruh Nehri'ne katıldığı noktada Klaskuri Deresi'nin sol kıyısında, Kodziri (Meşedibi) olarak anılan mevkiide kayalık bir tepe üzerinde bulunmaktadır. Dikdörtgen planlı, tek nefli ve iki katlı bir yapı olan kilise, küçük boyutlu kaba yonu ve moloz taşlarla inşa edilmiştir. Dışta yarım daire kemerli, içte lentolu olan üst katın girişi batı cephe eksenindedir. Gömü yeri veya mezar odası olan alt katın girişi kuzey cephede yer alır ve yarım daire kemerlidir. Kilise yarım daire beşik tonozla örtülüdür. Aralık köyünde bir kilise daha bulunmaktadır. Fahriye Bayram ve Turgay Yazar tarafından tespit edilmiş olan bu yapı, Klaskuri Kilisesi olarak anılan şapelin hemen altındaki düzlükte yer almaktadır. Yamaca yaslanarak inşa edilmiş olan kilisenin haç planlı bir yapı olduğu kalıntılardan anlaşılmaktadır. Doğu ve batı haç kollarının günümüze ulaşan kısımları yaklaşık 1,5 metre yüksekliktedir. Kilisenin kuzey haç kolu kısmen ayaktadır. Bu kilise de kaba yonu ve moloz taşlarla inşa edilmiştir. Kilisenin örtüsünün yarım daire beşik tonoz olduğu kalıntılardan anlaşılmaktadır. Kilisenin güney cephesine bitişik dikdörtgen planlı bir yapı bulunmaktadır. Kaynakça Kategori:Artvin'deki kiliseler Kategori:Artvin'deki Gürcü Ortodoks kiliseleri Kategori:Artvin tarihi Kategori:Tao-Klarceti