Konakyazı, Şarkışla

[bullvar_katip]

Konakyazı, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür. Tarihçe Köyün eski adı 1946 yılı kayıtlarında Kanak olarak geçmektedir. Daha önceleri Altınyayla ilçesine bağlıyken 16 Mart 1992 tarihindeki İçişleri Bakanlığı kararıyla Şarkışla ilçesine bağlandı. "Kanag" sözcüğü Karapapak dilinde "dost" demektir, köyün adının da buradan geldiği söylenmektedir. Coğrafya Köy, Sivas il merkezine 113km, Şarkışla ilçe merkezine 23km uzaklıktadır. Hava Radar İstasyonu küçükresim|Hava Radar - 2011 yılında kapatılmıştır. 1956 yılında kurulan ve halk arasında daha sonra "Radar" olarak anılmaya başlayan bölgede aslında Şarkışla'ya bağlı olarak çalışan hava radar istasyonu 2011 yılına kadar görev yapmıştır. Şarkışla'ya bağlı Konakyazı ve Sivas merkez ilçeye bağlı Gazibey köyleri arasında yer alan tesisler, Altınyayla ilçesine bağlı Kale köyüne de oldukça yakın bir konumda yer almıştır. Arap Dede Türbesi küçükresim|Arap Dede Mezarı - Daha sonradan üzerine kulübe inşa edilerek türbe haline getirilmiştir. Radar alanı içerisindeki türbenin yıkılmak istendiğinde Yedi Kardeşler adı verilen kutlu kişilerin gelerek birkaç gece üst üste çadırları taşladığı söylentileri yayılmıştır. Sonraki yıllarda ise radarın yeşile boyalı olan yerlerinin kırmızıya boyatıldığında cihazların çalışmaz olduğu, ancak mühendislerin radarda herhangi bir arıza olmadığını söylemeleri üzerine bir askerin teklifi ile radarın yeşile boyatılması sonucu çalışmaya başladıkları halk arasında anlatılan bir efsane haline gelmiştir. Kaldırılmış olan hava radar arazisi içerisindeki türbe durmaktadır. Kız-Oğlan Efsanesi Konakyazı (eski adıyla Kanak) köyü yakınlarında bir mezar vardır. Buraya dair anlatılan ve Emin Kuzucular tarafından derlenmiş olan öykü özetle şu şekildedir. Gurbani Dayı denilen fakir bir adamın Sevlü adında güzel bir kızı vardır. Tonus (Altınyayla) ilçesinin zengin beylerinden birinin oğlu olan Ulfani bir iş için köye gelince tesadüfen kızı görmüş ve ona aşık olmuş. Ana babası fakir bir kızı almak istemeyip karşı çıkmışlar. Ama oğlan inat edince mecbur kalmışlar. Söz kesmişler, nişan bahara, düğün güze demişler. Kızını oğlana vermek isteyenler ağanın aklını çelmişler, oğluna bu kız yaramaz demişler, daha da ileri gidip iftiralar atmaya başlamışlar. Abdır adında bir kadın da bunların başını çekiyor kızın ardından Tonus’da türlü çeşitli hikâyeler uyduruyormuş. Ancak oğlan hiçbirine inanmamış Dünük Kaya denilen yere çıkmış orada bir inde yaşamaya başlamış. Kış gelince hastalanmış, sözlüsünün köyüne inmiş onların evine varmış ki kızın kendinden daha hasta olduğunu görmüş. Onlarda bir süre misafir olup biraz iyileşmiş, kız da kendini toparlamış ama laf söz çıkmış hem köyde hem Tonus’da. En sonunda kızla beraber kaçmışlar bir zemheri gecesinde. Bunu duyan köylüler “Berihay” etmişler. Eline değnek alan çıkmış dışarı köyün kızı zorla kaçırıldı sanıp. Ama ne yaptılarsa bulamamışlar ikisini de. Kış günü mecburen dönmüşler evlerine. Sevlü ve Ulfani ise ne yana gittiklerini bilmeden tipide yürümüşler, bir kurt görüp önü takip etmişler, bir dağın beline kadar çıkmışlar. Bahar gelip karlar eriyince sığır yayan çobanlar bir kar kürtüğünün içinde birbirine sarılarak donmuş iki ceset bulmuşlar. Jandarma gelmiş, Şarkışla’dan çağrılan mustantih (sorgucu) cesetleri incelerken ikisi de ayağa kalkmış yürüyüp gitmişler. Göğüslerinin üzerinde açan kar çiçekleri yerlere dökülmüş. Sonra tekrar yere düşmüşler. Mustantih ne yaptıysa ikisini birbirinden ayırmayı başaramamış. Bakmışlar ki olacak gibi değil ikisini birlikte aynı mezara gömmüşler. Başuçlarına da bir ahlat ağacı dikmişler. Çevredeki diğer ahlatlar baharda al, mor çiçekler açarken yalnız bu ağaç beyaz çiçekler açarmış, çevredeki gelincik çiçekleri de kırmızı değil beyazdır. Mezara geceleri nur indiğini gördüğünü söyleyenler de vardır. Kanak Çayı küçükresim|Kanak Deresi (Konakyazı köyü yakınları) Şarkışla ilçe merkezine ulaşarak içinden geçen Kanak çayı, köyün aşağısından akmaktadır. Konakyazı köyünün eski adı olan Kanak aynı zamanda bu derenin de adıdır. Nüfus Kaynakça Notlar Dış bağlantılar Kız-Oğlan Efsanesi, Emin Kuzucular (tam metin)